Ποια είναι η Φύση των 12 Θεών

Γράφει ο Σπύρος Μακρής

Υπάρχουν τόσα πράγματα που θα μπορούσαμε να πούμε για τους Έλληνες θεούς και τις Ελληνίδες θεές. Μα τι είναι τελικά; Ήδη έχουν ειπωθεί τόσα πολλά για το αν είναι όντα, οντότητες, ατομικότητες, υποστάσεις, ενέργεια, έννοιες, ιδέες, ταχύτατες κινούμενες δυνάμεις, στοιχεία της Φύσης, μέρη της ίδιας της Φύσης, απλοί άνθρωποι που θεοποιήθηκαν, γεννημένοι από την ανθρώπινη φαντασία ή ανάγκη, εργαλεία εξουσίας.

Ακόμα και το αν είναι ένας θεός ή πολλοί, ή και κανένας. Στις μέρες μας διατυπώνεται και το να είναι εξωγήινοι. Όλοι αιτιολογούν με πολύ έξυπνο τρόπο αυτό που θεωρούν ως σωστό.

Ακόμα και οι αρχαίες φιλοσοφικές σχολές αλλά και οι ανεξάρτητοι φιλόσοφοι, διαφωνούσαν αναμεταξύ τους ή αντιμάχονταν οι μεν τις θεωρίες και τις απόψεις των δε. Άλλοι, πάλι, επηρεάζονταν, οπότε και συμπλήρωναν τα κενά των δικών τους αντιλήψεων.

Διαβάστε επίσης: Υπάρχουν οι Αρχαίοι Θεοί; Τι θα μπορούσαν να είναι;

Ωστόσο, φαίνεται ότι ακόμα και οι πιο ακραίες και αντίθετες, αναμεταξύ τους, φιλοσοφικές προσεγγίσεις, συμφωνούσαν σε κάτι κοινό:

Παρμενίδης
Ελεατική Σχολή

Τους αποδόθηκαν μονοθεϊστικές τάσεις.

«Αν, λοιπόν, υπάρχει (το Όν) θα πρέπει να είναι ένα. Αν συμβαίνει έτσι, δεν πρέπει να έχει σώμα». Μέλισσος (Συμπλίκιος, Εις Φυσικά, 87,6).

«Το έτσι νοούμενο (Ον), αν είναι ανεπίδεκτο ονομασίας και ορισμού, καμιάς δοξασίας δεν μπορεί να γίνει αντικείμενο, ούτε να γίνει γνωστό, και κανένα από τα όντα δεν μπορεί να το αντιληφθεί με την αίσθηση». (Πλάτωνας, Παρμενίδης,142a)

Βάλε το email σου στην φόρμα για να λαμβάνεις τα άρθρα μας.

Εμπεδοκλής
Ιωνική Σχολή

Κατέληξαν στο συμπέρασμα πως τα πάντα προήλθαν από ένα πρωταρχικό στοιχείο (νερό, φωτιά, αέρας, γη).

«Γιατί (ο Θεός) δεν έχει ανθρώπινο κεφάλι πάνω σε μέλη, ούτε φυτρώνουν δύο μέλη στη ράχη του. Δεν έχει πόδια, ούτε γρήγορα γόνατα, ούτε τριχωτά γεννητικά όργανα, αλλά είναι μόνο νούς, ιερός και υπερμέγιστος, που με γοργές σκέψεις διαπερνά όλο τον κόσμο». Εμπεδοκλής. (Περί Φύσεως) (Απ.134,Αμμώνιος, Περί Ερμηνείας 249,6).

Διαβάστε επίσης: Οι Δώδεκα Θεοί του Ολύμπου ήταν Υπαρκτά Όντα

Επίκουρος
Ο Κήπος (Σχολή του Επίκουρου)

Κατηγορήθηκαν ως αθεϊστές και υλιστές.

«Το μακάριο και άφθαρτο ον ούτε το ίδιο έχει προβλήματα ούτε και σε άλλους προκαλεί. Δεν οργίζεται με κανέναν και δεν χαρίζεται σε κανέναν. Γιατί όλα αυτά είναι γνωρίσματα των αδύναμων όντων». (Επίκουρος, Κύριαι Δόξαι Ι)

«Οι θεοί υπάρχουν, μιας και η γνώση που έχουμε γι’ αυτούς είναι ολοκάθαρη. Δεν είναι, όμως, τέτοιοι όπως τους φαντάζεται ο περισσότερος κόσμος». (Επίκουρος, Επιστολή προς Μενοικέα, 123)

Ζηνων ο Κιτιεύς
Στωική Σχολή

Βασικοί αντίπαλοι των Επικούρειων

Διαβάστε επίσης: Ιάμβλιχος: Τα Ανώτερα Γένη οι Ψυχές και οι Θεοί

«Ο ορθός Λόγος που διέρχεται απ’ τα πάντα είναι αυτός ο ίδιος ο Δίας». Ζήνων ο Κιτιεύς (Διογ. Λαέρτ.7,88).

Σαλλούστιος
Νεοπλατωνική Σχολή

Διάδοχοι του Πλατωνισμού, στην φιλοσοφία του οποίου εμπεριέχονται φιλοσοφικές θέσεις των πυθαγορείων, των ορφικών, των σοφιστών και πολλών άλλων.

«(Οι θεοί) δεν αποτελούνται από σώματα, διότι οι δυνάμεις των σωμάτων είναι ασώματοι. Και δεν περιέχονται σε κάποιον τόπο διότι τούτο είναι ιδίωμα μόνο των σωμάτων, ούτε από την Πρώτη Αιτία χωρίζονται, ούτε επ’ αλλήλων (θεών)». (Σαλλούστιος, Περί θεών και Κόσμου, ΙΙ, 2)

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ

Όλα αυτές οι απόψεις ή οι γνώσεις των φιλοσόφων συμφωνούν απόλυτα με τις διαδεδομένες απόψεις του Πλάτωνα και του Αριστοτέλη. Μάλιστα, ο Ξενοφώντας, βάζει τον Σωκράτη να πει «ότι οι Θεοί γνωρίζουν όχι μόνο τα λόγια και τις πράξεις, αλλά και τις κρυφές σκέψεις, διότι είναι απανταχού παρόντες» (Ξενοφών, Απομνημονεύματα).

Και, αν όλοι οι παραπάνω θεωρηθούν απλοί φιλόσοφοι, τότε τι να πούμε για τον Πλούταρχο που διατελούσε Δια Βίου Ιερέας του Απόλλωνα στο Μαντείο των Δελφών!

«[…] ο θεός είναι από την φύση του αδιάφθορος και αιώνιος, αλλά ένεκα κάποιου νόμου της ειμαρμένης αλλά και λογικής ανάγκης, μεταμορφώνει τον εαυτό του […]» (Πλούταρχος, Περί του Ε του εν Δελφοίς,388 F).

Όλοι, λοιπόν, συμφωνούν σε ένα πράγμα τουλάχιστον:

οι θεοί είναι:

Ασώματοι, δηλαδή αόρατοι
Άφθαρτοι, δηλαδή δεν αποτελούνται από ύλη

Κατά συνέπεια:

Δεν γίνονται αντιληπτοί με τις 5 αισθήσεις
Διατρέχουν τον κόσμο, όπως ο νους
Είναι πανταχού παρόντες
Είναι αγέννητοι και αθάνατοι

Και θεωρώντας ότι ο Πλούταρχος, λόγω της ιδιότητάς του, γνώριζε κάτι παραπάνω από όλους, πιθανόν να

Μπορούν να λαμβάνουν υλική μορφή ή και να ενσαρκώνονται

diadrastika / Image by Luminas Art from Pixabay