το Σύμπαν του Διόνυσου Ζαγρέα
Καλλιτεχνική απεικόνιση από Spyros Makris

Τι είναι το Σύμπαν του Διόνυσου Ζαγρέα και πως γίνεται να κατοικούμε σε αυτό; Αν ανέβουμε ένα σκαλοπάτι πάνω από την συνηθισμένη ερμηνεία στην Αρχαία Ελληνική Γραμματεία και τους Διαχρονικούς Μύθους που μεταφέρονται σε εμάς, αιώνες τώρα, ενδεχομένως να μπορέσουμε να αντιληφθούμε κάποια «γεγονότα» που δεν μας πέρασαν ποτέ από το μυαλό –ή που, με την στείρα μόρφωση που παρέχεται στα σχολεία και τα πανεπιστήμια, φρόντισαν να μην μας περάσουν…

Σύμφωνα με τον προ-πελασγικό μύθο της Δημιουργίας (Διαβάστε σχετικά: Τα Παράλληλα Σύμπαντα της Πελασγικής Ευρυνόμης) η Ευρυνόμη γεννάει από τον Οφίωνα το Κοσμικό Αυγό μέσα στο οποίο εκκολάφθηκε ο κόσμος που ξέρουμε, το Σύμπαν μας. Ενδεχομένως δημιούργησαν και κάποια άλλα συγγενικά προς το δικό μας, τα λεγόμενα Παράλληλα Σύμπαντα (Διαβάστε επίσης: Τα Μυστικά των Παράλληλων Συμπάντων Κόσμων).

Ο Ορφικός μύθος της Δημιουργίας είναι παρόμοιος με τον προ-πελασγικό –ίσως, περισσότερο αναλυτικός. (Διαβάστε επίσης: Έρως, Ηρικεπαίος, Φάνης, Πρωτογενής Φαέθων) Μέσα στον Αιθέρα –που γέννησε ο Χρόνος– ο Χρόνος δημιούργησε το Κοσμικό Αυγό (ωόν αργύφεον) από το οποίο φάνηκε-φανερώθηκε ο Φάνης. Η διακυβέρνηση αυτού του Σύμπαντος δίνεται στον Ουρανό (Ορφικά, Ανέκδοτα Αποσπάσματα, 20), γιο της Γαίας. Κρατώντας την ουσία των γεγονότων έχουμε τα εξής:

Ο Ουρανός εκδιώκεται από τον γιο του, τον Τιτάνα Κρόνο, επειδή, πιθανότατα, ήθελε τα σκήπτρα εξουσίας του Σύμπαντος του Φάνη. Ο Κρόνος εξορίζεται με την σειρά του από τον Δία. Στην συνέχεια ο Δίας καταπίνει τον Φάνητα (Ορφικά, Ανέκδοτα Αποσπάσματα, 11). Κατάφερε αυτό που οι άλλοι δύο δεν μπόρεσαν. Γίνεται, λοιπόν, παντοδύναμος και κυρίαρχος των πάντων του συγκεκριμένου Σύμπαντος, του Φάνητα φτιάχνοντάς το ξανά (Ορφικά, Αποσπάσματα, 6). Με άλλα λόγια έχει αποκτήσει την δύναμη να να ταξιθέτει -τουλάχιστον- το συγκεκριμένο Σύμπαν.

Αργότερα, από την Περσεφόνη (πριν κατέβη στον Άδη), ο Δίας γεννάει τον Διόνυσο Ζαγρέα. Αλλά… Για κάποιον που έχει αποκτήσει την «δύναμη» του Φάνητα, τι είδους γέννημα μπορεί να είναι ο Διόνυσος Ζαγρέας, αν όχι ένα ακόμα Σύμπαν; Οι Τιτάνες κατασπαράζουν τον Διόνυσο. Ο Δίας με τους κεραυνούς του τιμωρεί τους Τιτάνες, τους καταστρέφει. Κι επειδή ένα ζωτικό «κομμάτι» του Διόνυσου, η καρδιά του, περισώθηκε από την Αθηνά, ο Δίας επαναφέρει τον Διόνυσο στην ζωή. Με την συνολική τέφρα –των συντριμμιών των Τιτάνων που εμπεριείχαν και μέρη του Διονύσου που κατάποσαν– ο Δίας επαναφέρει την ζωή του Διονυσιακού Σύμπαντος και κατ’ επέκταση του ανθρώπινου γένους.

Ξεφεύγοντας, ελάχιστα, από τον συλλογισμό μας, θα μπορούσαμε να υποθέσουμε πως η «τέφρα», δηλαδή τα κοσμικά ίχνη που απέμειναν από την Τιτανομαχία, περιπλανήθηκε στο διάστημα για να πέσει κάποια στιγμή και στην Γη, οπότε στις κατάλληλες συνθήκες δημιουργήθηκαν η ζωή και οι άνθρωποι (Διαβάστε επίσης: Άμμων Δίας. Ο πατέρας της ζωής στην Γη;). Αν, μάλιστα, λάβουμε τις τεράστιες διαστάσεις του συμπαντός μας, δεν μιλάμε μόνο για «ζωή» στην Γη, τους ανθρώπους και τα ζώα, αλλά και για ζωή (έστω κάποιου είδους) κάπου αλλού στον Σύμπαν.

Επανερχόμενοι στην «δημιουργία» του ανθρώπινου γένους, ο άνθρωπος έχει δύο φύσεις, ακριβώς επειδή φτιάχτηκε με μέρη των Τιτάνων και μέρη του Διονύσου (θεία κοινωνία). Η μία, είναι η φύση του Διονύσου, δηλαδή του σύμπαντος που ζούμε και η άλλη είναι η φύση των Τιτάνων, δηλαδή, κάποιων δυνάμεων που αντιπροσωπεύουν τους Τιτάνες: πιθανότατα εκείνες που μπορούν να τους δίνουν πρόσβαση (π.χ. να επικοινωνούν, να ταξιδεύουν) σε άλλα Σύμπαντα. Και βέβαια, οι άνθρωποι απέκτησαν λογικό και γνώση που τους έδωσε ο Τιτάνας Προμηθέας (Αισχύλος, Προμηθεύς Δεσμώτης, 444).

Το Σύμπαν του Διόνυσου Ζαγρέα

Λογικά, θα πρέπει να υπάρχει και μία τρίτη φύση στον άνθρωπο, πολύ μικρή, του Δία, αφού έβαλε το χεράκι του κι αυτός! Εκτός αν εμπεριέχεται μέσα στην φύση του Διονύσου. Κατά την έννοια αυτή, εμείς οι άνθρωποι, ζούμε στο Σύμπαν του Διονύσου Ζαγρέα. Εξάλλου ο Ορφέας είναι σαφής: «τον Δία διαδέχτηκε ο Διόνυσος» (Ορφικά Ανέκδοτα Αποσπάσματα 20) και ο Δίας έχει «χάσει» τον θρόνο του, όπως χαρακτηριστικά αναφέρει και o Αισχύλος:

«Κι όμως μ’ όλη την έπαρση του νου του ο Δίας, κάποτε θα γίνει ταπεινός καθώς ετοιμάζεται να κάνει γάμο, που από τον θρόνο του άφαντο θα τον γκρεμίσει […]» (Προμηθέας Δεσμώτης, 907-910). Αναβαθμίζοντας την ερμηνεία του, ενδεχομένως αναφέρεται στο γεγονός ότι ο Δίας έσμιξε με την Περσεφόνη και απέκτησε τον Διόνυσο Ζαγρέα. Βέβαια, υπάρχει και μία ακόμη που σχετίζεται με την τότε μετάβασή μας στο Ζώδιο των Ιχθείων (Διαβάστε επίσης: Υδροχόος. Η εποχή της επιστροφής των Ολύμπιων Θεών). Στο Σύμπαν του Διόνυσου Ζαγρέα γεννήθηκαν άνθρωποι. Εμείς.

Ωστόσο, ενδεχομένως να υπάρχουν «αδέρφια» μας, «συγγενείς» μας ή κάποιοι «δίδυμοί» μας, στο Παράλληλο συγγενικό Σύμπαν που πρωτοβγήκε από το Κοσμικό Αυγό, το οποίο διατελεί υπό τον έλεγχο του ο Διός. Αν ο Δίας και ο Διόνυσος στον συγκεκριμένο μύθο συμβολίζουν ο καθένας από ένα «παράλληλο Σύμπαν», τότε τι συμβολίζουν η Γαία, ο Ουρανός, ο Κρόνος, οι Τιτάνες, η Αθηνά και η Περσεφόνη η οποία συνέδραμε στην γέννηση του Διόνυσου;

Βάλε το email σου στην φόρμα για να λαμβάνεις τα άρθρα μας.

Η Γαία, αν και δεν φαίνεται πιθανό, θα μπορούσε να συμβολίζει γενικά τον χωροχρόνο, τον αιθέρα μέσα στον οποίο κολυμπάνε τα πάντα (Διαβάστε επίσης: Αιθήρ. Το κοσμικό ρευστό που πληρεί τα πάντα). Ο Ουρανός και ο Κρόνος θα μπορούσαν να συμβολίζουν είτε κάποια παράλληλα σύμπαντα τα οποία εξαλείφθηκαν, είτε κάποιες κοσμικές δυνάμεις και ενέργειες που θα μπορούσαν να χειραγωγήσουν ένα ολόκληρο σύμπαν –σε αυτή την περίπτωση φαίνεται να ανήκουν και οι Τιτάνες. Η Αθηνά είναι η δύναμη που παλλόμενη δίνει τον παλμό στην καρδιά του Διονύσου -ένας από τους λόγους που αποκαλείται Παλλάδα

Η Περσεφόνη θα μπορούσε να συμβολίζει κάποια γονιμοποιό δύναμη ή ενέργεια που συνέβαλε στην γέννηση του Διονύσου. Θα μπορούσε, όμως, να είναι κι αυτή ένα ακόμα παράλληλο σύμπαν που για λόγους που δεν μπορούμε να κατανοήσουμε, άλλοτε είναι εμφανής (κοντά μας) και άλλοτε αφανής (απομακρύνεται ή «κατεβαίνει στον Άδη»). Το Σύμπαν του Διονύσου γεννήθηκε, «τραυματίστηκε», επανήλθε. Ίσως γι’ αυτό τον λόγο ο γιος του Δία, ο Διόνυσος Ζαγρεύς, αναφέρεται και ως λυτρωτής του κόσμου (Ορφικά, Ανέκδοτα Αποσπάσματα, 23).

Ίσως, δεν είναι καθόλου τυχαίο που ο Ιησούς (όπως «θέλουν» να τον περιγράφουν τα τελικά κείμενα των Ευαγγελίων) φέρει επάνω του πολλά στοιχεία και χαρακτηριστικά από τον Διόνυσο (εγώ είμαι η άμπελος, θεία κοινωνία, πάθη κλπ), σε μία απελπισμένη προσπάθεια επικράτησης της νέας θρησκείας που ετοιμαζόταν (χωρίς φυσικά οι όποιοι «απόστολοι» να αντιλαμβάνονται την παραπάνω ερμηνεία ή τις όποιες άλλες μυητικές).

diadrastika / Image by Spyros Makris