Ισοκράτης: Αποφθέγματα που Μπορούν να Αλλάξουν τον Κόσμο μας

Ο Ισοκράτης (436 π.Χ. – 338 π.Χ.) ήταν αρχαίος Έλληνας ρήτορας, ένας από τους δέκα Αττικούς ρήτορες.

Ήταν από τους σπουδαιότερους ρητοδιδάσκαλους της κλασικής αρχαιότητας, που θεωρείται συγχρόνως ένας από τους παράγοντες που διαμόρφωσαν την πολιτική κατάσταση του καιρού του.

Λίγο μεγαλύτερος από τον Πλάτωνα, υπήρξε λογογράφος και ρητοροδιδάσκαλος που έζησε και συνέγραψε στα ίδια με εκείνον πολιτισμικά και κοινωνικά πλαίσια του Πελοποννησιακού πολέμου και της μετάβασης από τον αποκαλούμενο χρυσό αιώνα στην περίοδο παρακμής της αθηναϊκής πόλης-κράτους.

Η ανάμειξη του στα κοινά ήταν έμμεση, όταν με τους λόγους του προσπάθησε να παρέμβει στην πολιτική της Αθήνας εκφράζοντας πανελλήνιες ιδέες. Σώζονται 21 λόγοι του, 9 επιστολές και μερικά άλλα αποσπάσματα. wikipedia.org

«Οι άντρες κάνουν τις πράξεις και οι γυναίκες κάνουν τους άντρες.»

«Μεταχειρίσου τους γονείς σου με τον τρόπο που επιθυμείς να σου συμπεριφέρονται τα παιδιά σου.»

«Ο ισχυρός έχει σκλάβους, ο πλούσιος κόλακες και ο σοφός φίλους.»

«Όταν πρόκειται να λάβεις μια συμβουλή από κάποιον, εξέτασε πρώτα τον τρόπο με τον οποίο διαχειρίστηκε τις δικές του υποθέσεις. Διότι, ο άνθρωπος που διαχειρίστηκε άσχημα τις υποθέσεις του, δεν μπορεί να συμβουλέψει σωστά τους άλλους.»

«Δεν πρέπει μόνο να επαινείς τους ενάρετους ανθρώπους. Θα πρέπει και να τους μιμείσαι.»

«Τίποτε το ανθρώπινο δεν είναι σταθερό. Αν το γνωρίζεις καλά αυτό, δεν πρόκειται να είσαι ούτε πολύ χαρούμενος, όταν έρχεται η ευτυχία, ούτε και πολύ λυπημένος.»

«Πάρε το λόγο σε δύο περιστάσεις, ή όταν πρόκειται για πράγματα που τέλεια γνωρίζεις, ή όταν η ανάγκη το απαιτεί. Σ’ αυτές τις δύο περιπτώσεις μοναχά, ο λόγος είναι προτιμότερος απ’ τη σιγή. Σ’ όλες τις άλλες, αξίζει καλύτερα να σιωπάς, παρά να μιλάς.»

«Όσα με τη λογική βρίσκεις σωστά, αυτά εφάρμοσέ τα στην πράξη. Όσα δεν πρέπει να κάνεις, ούτε να τα σκέφτεσαι.»

«Καθώς τα άτομα, έτσι και οι λαοί, συνταυτίζονται περισσότερο με τα ελαττώματά τους παρά με τις αρετές τους.»

«Η ψυχή κάθε πόλεως δεν είναι τίποτε άλλο παρά το κράτος, το οποίο τόση δύναμη έχει, όση ο νους στο σώμα.»

«Κακολογούμε κάποιον όταν του αποδίδουμε κάποια μομφή με σκοπό να τον βλάψουμε. Όταν αυτό το κάνουμε με σκοπό να τον ωφελήσουμε, τότε απλώς τον συμβουλεύουμε.»

«Εκείνων που ζηλεύεις τις δόξες, μιμήσου τις πράξεις.»

«Στους φιλότιμους άντρες όχι μόνο αρέσει να τους επαινούν, αλλά και προτιμούν τον ένδοξο θάνατο απ’ τη ζωή, και περισσότερο ενδιαφέρονται για τη δόξα παρά για τη ζωή τους.»

«Από την εξουσία να φεύγεις όχι πιο πλούσιος, αλλά πιο δοξασμένος, γιατί ο έπαινος του λαού είναι καλύτερος από πολλά χρήματα.»

«Μεγάλο κακό είναι οι χειρότεροι να εξουσιάζουν και να κυβερνούν τους καλύτερους.»

«Ο πιο κακός άρχοντας είναι εκείνος που δεν μπορεί να κυβερνήσει τον εαυτό του.»

«Η εξουσία, που όλοι την κυνηγάνε, είναι δυσκολομεταχείριστη και κάνει όσους την αγαπούν να παραφρονούν. Μοιάζει με τις ερωμένες, που προκαλούν την αγάπη, όμως καταστρέφουν τους εραστές τους.»

«Να προτιμάς δίκαιη φτώχια παρά άδικο πλούτο, γιατί η δικαιοσύνη είναι καλύτερη απ’ τα χρήματα, γιατί αυτά μεν ωφελούν μονάχα τους ζωντανούς, εκείνη δε προετοιμάζει δόξα και στους πεθαμένους.»

«Να μην ζηλεύεις κανέναν από εκείνους που κερδίζουν με αδικίες, αλλά περισσότερο να τιμάς εκείνους που με δικαιοσύνη ζημιώθηκαν.»

«Δεν φτάνει να επαινείτε μόνο τους ενάρετους, μα και να τους μιμείσθε.»

ellinonpaligenesia / Image by 165106 from Pixabay