Ποια είναι η Λάσα του Θιβέτ και η Λας της Λακεδαιμονίας;
Γράφει ο Σπύρος Μακρής
Ποια είναι η Λάσα του Θιβέτ και η Λας της Λακεδαιμονίας; Τι κοινά μπορεί να έχουν, αν έχουν; Στη συνέχεια θα δούμε το λανθασμένο επιχείρημα ότι Έλληνες έδωσαν το όνομα και στις δύο. Και με απλούστερα λόγια ότι η «Λάσα» είναι λέξη ελληνικής προέλευσης.
Η Λάσα του Θιβέτ
Η Λάσα (ή Λάσσα), γνωστή και ως Πόλη της Λάσα, είναι η παραδοσιακή πρωτεύουσα του Θιβέτ και η πρωτεύουσα της Αυτόνομης Περιφέρειας του Θιβέτ. Βρίσκεται σε μια πεδιάδα στους πρόποδες του όρους Gefel, σε υψόμετρο περίπου 3.490 μέτρων. Είναι μία από τις πόλεις χτισμένες σε μεγάλο ύψος από τη θάλασσα. Την αποκαλούν και Στέγη του Κόσμου.
Διαβάστε επίσης: Η περίεργη αποστολή των Ναζί στο Θιβέτ
Η πόλη έχει μεγάλη σημασία στον πολιτισμό και την ιστορία του Θιβέτ, λειτουργώντας ως πνευματικό και πολιτικό κέντρο για αιώνες. Η Λάσα φιλοξενεί πολλά μοναστήρια, συμπεριλαμβανομένου του περίφημου Παλατιού Ποτάλα, το οποίο ήταν η κατοικία του Δαλάι Λάμα μέχρι τον 14ο Δαλάι Λάμα που κατέφυγε στην Ινδία το 1959.
Ο μοναδικός συνδυασμός θιβετιανών και κινεζικών επιρροών της πόλης φαίνεται στην αρχιτεκτονική, τους θρησκευτικούς χώρους και τις πολιτιστικές παραδόσεις της. Το κλίμα της Λάσα χαρακτηρίζεται από ήπια καλοκαίρια και κρύους χειμώνες, με ετήσια διαφορά θερμοκρασίας 18-20 βαθμούς Κελσίου.
Η πόλη φιλοξενεί το εμβληματικό παλάτι Potala, ένα μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO, και τον ναό Jokhang, που παίζουν ζωτικό ρόλο στις θιβετιανές βουδιστικές παραδόσεις και προσελκύουν πολλούς προσκυνητές και πιστούς. Η πλούσια πολιτιστική κληρονομιά και οι διατηρημένες παραδόσεις της Λάσα την καθιστούν σύμβολο της θιβετιανής ταυτότητας και τόπο σεβασμού για τους Βουδιστές σε όλο τον κόσμο.
«Λάσα» στην θιβετιανή γλώσσα σημαίνει «καθέδρα θεών», και δημιουργήθηκε από τον Σρονγκ-τσαν-Γκάμπο τον 9ο αιώνα. Φαίνεται, όμως, ότι η ονομασία της πόλης παλαιότερα ήταν Ράσα (Rasa), που σημαίνει «χώρος της κατσίκας».
Διαβάστε επίσης: Οι Μυστικές Γνώσεις του Θιβέτ
Η πλούσια ιστορία και η πολιτιστική κληρονομιά της πόλης την καθιστούν δημοφιλή προορισμό για τουρίστες και τόπο προσκυνήματος για Θιβετιανούς Βουδιστές.
Η Λας της Λακεδαιμονίας
Η Λας της Λακεδαιμονίας, από την άλλη, αναφέρεται σε αρχαία πόλη-κράτος στην Ελλάδα. Η Λακεδαιμονία, γνωστή και ως Σπάρτη, ήταν μια από τις πιο ισχυρές και ισχυρότερες πόλεις-κράτη στην αρχαία Ελλάδα.
Ήταν διάσημη για τη στρατιωτική της ικανότητα και τον πειθαρχημένο τρόπο ζωής. Η Λας της Λακεδαιμονίας έπαιξε σημαντικό ρόλο στην ιστορία της αρχαίας Ελλάδας, ιδιαίτερα κατά τον Πελοποννησιακό πόλεμο και τη Σπαρτιατική ηγεμονία.
Η πόλη-κράτος ήταν γνωστή για την αυστηρή κοινωνική και πολιτική της δομή, καθώς και για την έμφαση που έδινε στη στρατιωτική εκπαίδευση και τη φυσική κατάσταση. Ανέδειξε φημισμένους πολεμιστές και ηγέτες, όπως τον βασιλιά Λεωνίδα και τους Σπαρτιάτες οπλίτες.
Η επιρροή της επεκτάθηκε πέρα από τα σύνορά της, διαμορφώνοντας την πορεία της ελληνικής ιστορίας και εμπνέοντας μελλοντικούς πολιτισμούς, με πολλούς και διαφορετικούς τρόπους, συνήθως, διατηρώντας τους βασικούς συμβολισμούς.
Η Λας πολλές φορές ταυτίζεται με το λόφο του κάστρου του Πασσαβά ή απλά Κάστρου, που ελέγχει την κλεισούρα, τα στενά του Πασσαβά, τη μοναδική δηλαδή είσοδο της χερσονήσου του Ταινάρου από τα ανατολικά.
Διαβάστε επίσης: Ανάκτορο Ποτάλα, Θιβέτ και «Σιδερένιοι Δράκοντες»
Σύμφωνα με τον Παυσανία, ιδρυτής της πόλης ήταν ο Λας, τον οποίο λέγεται ότι σκότωσε ο Αχιλλέας, όταν ήρθε στη Λακωνία για να ζητήσει την Ελένη της Σπάρτης για γυναίκα του. Άλλοι, όμως θεωρούν ότι ο Λας δεν ήταν μυθικό πρόσωπο αλλά υπαρκτό, της αχαϊκής περιόδου. Μια άλλη εκδοχή βλέπει πως η Λας ονομάστηκε έτσι επειδή χτίστηκε στην πέτρα, ψηλά.
Λας και Λάσα. Κοινά και διαφορές
Παρά τις γεωγραφικές και πολιτισμικές διαφορές τους, τόσο η Λάσα του Θιβέτ όσο και η Λας της Λακεδαιμονίας έχουν σημαντική ιστορική και πολιτιστική σημασία. Η Λάσα του Θιβέτ αντιπροσωπεύει την καρδιά του θιβετιανού βουδισμού και πολιτισμού, ενώ η Λας της Λακεδαιμονίας συμβολίζει τη δύναμη και τη στρατιωτική ανδρεία. Και οι δύο πόλεις έχουν αφήσει μια διαρκή κληρονομιά και συνεχίζουν να τιμούνται για τη συνεισφορά τους στην ιστορία και τον πολιτισμό.
Εδώ θα πρέπει να σημειώσουμε πως έχει γίνει μια προσπάθεια ή απόπειρα από ορισμένους, σκόπιμα ή από παρερμηνεία, να αποδοθεί το όνομα της «Λάσα» του Θιβέτ, στη «Λας» της Λακεδαιμονίας. Ότι δηλαδή η «Λάσα» ονομάστηκε προς τιμή της «Λας», ή ότι Έλληνες που έφτασαν ως εκεί, ίσως από τα χρόνια του Μέγα Αλέξανδρου και μετά, να έδωσαν την ονομασία. Με απλά λόγια ότι η «Λάσα» έχει ελληνική προέλευση.
Ωστόσο, πέρα από κάποιες ομοιότητες, κυρίως, στην ονομασία, δεν έχω καταφέρει να εντοπίσω αν υπάρχει κάποιο ιστορικό πλαίσιο, ως ένδειξη. Νομίζω πως όλα ξεκινούν από μία παρερμηνεία. Η γενική του «Λας» δεν είναι «Λάσα». Μπορεί στη σύγχρονη ελληνική γλώσσα να λέμε «θα πάω στη Λάσα της Λακεδαιμονίας», αλλά γραμματικά δεν ισχύει, καθώς όταν κλίνουμε τη λέξη, η γενική του «λάας» ή «λας» είναι «λάος» και όχι «λάσα».
Έπειτα, ήδη έχουμε αναφέρει πως η λέξη «Λάσα» έχει νόημα στην θιβετιανή γλώσσα και μεταφράζεται ως «καθέδρα θεών». Η φαινομενική σύμπτωση κάποιων ονομασιών και μερικών πιθανών κοινών χωροθεσιακών ή γεωγραφικών στοιχείων, αποτελούν σαθρά επιχειρήματα. Κατά τη γνώμη μου, χρειάζεται ένα πολύ πιο δυνατό επιχείρημα, περισσότερες ενδείξεις ή αρκετά στοιχεία για να μπορέσει να ισχύσει ότι η Λάσα του Θιβέτ είναι ελληνικής προέλευσης.
ενδεικτικά, με πληροφορίες από mani.org.gr, wikipedia.org και wikipedia.org
diadrastika / Image by dibrova from depositphotos.com
