Ο «κήπος του Θεού» της Εδέμ, οι Εσπερίδες, τα μήλα και το φίδι που μιλάει
Ο «κήπος του Θεού» της Εδέμ
Χριστιανική ιστορία
Ο κήπος της Εδέμ όπως ξέρουμε ήταν περιτοιχισμένος, σε αυτόν υπήρχε η μηλιά όπου πήρε το μήλο η Εύα και έδωσε εις τον Αδάμ για να πάρουν την γνώση [βλέπε δένδρο της γνώσεως] και φυσικά το φίδι που τους μίλησε για τα μήλα. [Παλαιά Διαθήκη, βιβλίο Γενέσεως, kεφάλαιο 2ον και στίχοι 16-25]
16 καὶ ἐνετείλατο Κύριος ὁ Θεὸς τῷ ᾿Αδὰμ λέγων· ἀπὸ παντὸς ξύλου τοῦ ἐν τῷ παραδείσῳ βρώσει φαγῇ,
17 ἀπὸ δὲ τοῦ ξύλου τοῦ γινώσκειν καλὸν καὶ πονηρόν, οὐ φάγεσθε ἀπ᾿ αὐτοῦ· ᾗ δ᾿ ἂν ἡμέρᾳ φάγητε ἀπ᾿ αὐτοῦ, θανάτῳ ἀποθανεῖσθε.
18 Καὶ εἶπε Κύριος ὁ Θεός· οὐ καλὸν εἶναι τὸν ἄνθρωπον μόνον· ποιήσωμεν αὐτῷ βοηθὸν κατ᾿ αὐτόν.
19 καὶ ἔπλασεν ὁ Θεὸς ἔτι ἐκ τῆς γῆς πάντα τὰ θηρία τοῦ ἀγροῦ καὶ πάντα τὰ
πετεινὰ τοῦ οὐρανοῦ καὶ ἤγαγεν αὐτὰ πρὸς τὸν ᾿Αδάμ, ἰδεῖν τί καλέσει
αὐτά. καὶ πᾶν ὃ ἐὰν ἐκάλεσεν αὐτὸ ᾿Αδὰμ ψυχὴν ζῶσαν, τοῦτο ὄνομα αὐτῷ.
20 καὶ ἐκάλεσεν ᾿Αδὰμ ὀνόματα πᾶσι τοῖς κτήνεσι καὶ πᾶσι τοῖς πετεινοῖς
τοῦ οὐρανοῦ καὶ πᾶσι τοῖς θηρίοις τοῦ ἀγροῦ· τῷ δὲ ᾿Αδὰμ οὐχ εὑρέθη
βοηθὸς ὅμοιος αὐτῷ.
21 καὶ ἐπέβαλεν ὁ Θεὸς ἔκστασιν ἐπὶ τὸν ᾿Αδάμ, καὶ ὕπνωσε· καὶ ἔλαβε μίαν τῶν πλευρῶν αὐτοῦ καὶ ἀνεπλήρωσε σάρκα ἀντ᾿ αὐτῆς.
22 καὶ ᾠκοδόμησεν ὁ Θεὸς τὴν πλευράν, ἣν ἔλαβεν ἀπὸ τοῦ ᾿Αδάμ, εἰς γυναῖκα καὶ ἤγαγεν αὐτὴν πρὸς τὸν ᾿Αδάμ.
23 καὶ εἶπεν ᾿Αδάμ· τοῦτο νῦν ὀστοῦν ἐκ τῶν ὀστέων μου καὶ σὰρξ ἐκ τῆς
σαρκός μου· αὕτη κληθήσεται γυνή, ὅτι ἐκ τοῦ ἀνδρὸς αὐτῆς ἐλήφθη αὕτη·
24 ἕνεκεν τούτου καταλείψει ἄνθρωπος τὸν πατέρα αὐτοῦ καὶ τὴν μητέρα καὶ
προσκολληθήσεται πρὸς τὴν γυναῖκα αὐτοῦ, καὶ ἔσονται οἱ δύο εἰς σάρκα
μίαν.
25 καὶ ἦσαν οἱ δύο γυμνοί, ὅ τε ᾿Αδὰμ καὶ ἡ γυνὴ αὐτοῦ, καὶ οὐκ ᾐσχύνοντο.
[Παλαιά Διαθήκη, βιβλίο Γενέσεως, κεφάλαιο 3ον και στίχοι 1-6]
1 Ο δὲ ὄφις ἦν φρονιμώτατος πάντων τῶν θηρίων τῶν ἐπὶ τῆς γῆς, ὧν ἐποίησε
Κύριος ὁ Θεός. καὶ εἶπεν ὁ ὄφις τῇ γυναικί· τί ὅτι εἶπεν ὁ Θεός, οὐ μὴ
φάγητε ἀπὸ παντὸς ξύλου τοῦ παραδείσου;
2 καὶ εἶπεν ἡ γυνὴ τῷ ὄφει· ἀπὸ καρποῦ τοῦ ξύλου τοῦ παραδείσου φαγούμεθα,
3 ἀπὸ δὲ τοῦ καρποῦ τοῦ ξύλου, ὅ ἐστιν ἐν μέσῳ τοῦ παραδείσου, εἶπεν ὁ
Θεός, οὐ φάγεσθε ἀπ᾿ αὐτοῦ, οὐ δὲ μὴ ἅψησθε αὐτοῦ, ἵνα μὴ ἀποθάνητε.
4 καὶ εἶπεν ὁ ὄφις τῇ γυναικί· οὐ θανάτῳ ἀποθανεῖσθε·
5 ᾔδει γὰρ ὁ Θεός, ὅτι ᾗ ἂν ἡμέρᾳ φάγητε ἀπ᾿ αὐτοῦ, διανοιχθήσονται ὑμῶν
οἱ ὀφθαλμοὶ καὶ ἔσεσθε ὡς θεοί, γινώσκοντες καλὸν καὶ πονηρόν.
6 καὶ εἶδεν ἡ γυνή, ὅτι καλὸν τὸ ξύλον εἰς βρῶσιν καὶ ὅτι ἀρεστὸν τοῖς
ὀφθαλμοῖς ἰδεῖν καὶ ὡραῖόν ἐστι τοῦ κατανοῆσαι, καὶ λαβοῦσα ἀπὸ τοῦ
καρποῦ αὐτοῦ ἔφαγε· καὶ ἔδωκε καὶ τῷ ἀνδρὶ αὐτῆς μετ᾿ αὐτῆς, καὶ ἔφαγον.
Ελληνική προϊστορία
Ο «κήπος των Εσπερίδων
Ο κήπος των θεών των Εσπερίδων είχε τις Εσπερίδες νύμφες οι οποίες εφύλασσον τα χρυσά μήλα, τα οποία είχαν προσφερθεί ως δώρο γάμου από την Γη, εις τον Δία και την Ήρα, όπου και εφυτεύθηκαν εις τον κήπο των θεών. Με αυτές συμπαρευρίσκετο ως φύλακας, ο φοβερός δράκοντας, το οποίον οι αρχαίοι τον ονομάζουν Λάδωνα και τον θεωρούν υιό του Φορκύονος και της Κητούς ή του Τυφώνος και της Εχίδνης. Πριν από αυτούς υπάρχει ο Άτλας ο οποίος κρατάει τον ουρανό.
Ο Ησίοδος εις το έργο του «Θεογονία» θεωρεί τις Εσπερίδες θυγατέρες της Νυκτός, χωρίς να αναφέρει ούτε πόσες είναι, ούτε πως ονομάζονται.
Ο Διόδωρος αναφέρει πως είναι επτά, θυγατέρες του Άτλαντος και της Εσπερίδος.
Ο Απολλόδωρος αναφέρει τέσσερεις, την Αίγλη, την Ερύθεια, την Εστία (ή Εσπερία) και την Αρεθούσα.
Ο Απολλώνιος ο Ρόδιος αναφέρει τις Εσπερίδες, Ερυθρηΐδα και Αίγλη.
Άλλοι μυθιστοριογράφοι αναφέρουν αυτές ως θυγατέρες του Διός και της Θέμιδος και τα ονόματά τους η Εσπερέπουσα, η Μέδουσα, η Φαέθουσα κ.α, δηλαδή με τα ονόματά τους παραλλαγμένα.
Εις αγγείο του Μηδείου [5ος αιώνας π.Χ.] αναγράφονται τρεις : η Λιπάρα, η Αστερόπη και η Χρυσόθεμις.
Εις άλλο αγγείο του Αστέου [4ου αιώνος π.Χ. από την Κάτω Ιταλία], υπάρχουν τα ονόματα : Καλυψώ, Ανθεία, Αιοπίς, Δονακίς και τρία άλλα αμφίβολα.
Σε τρίτο αγγείο της Νεαπόλεως αναφέρονται δυο ονόματα : η Ελύη κα η Αρεθούσα.
Εις τον θησαυρό των Επιδαμνίων και των Μεγαρέων εις την Ολυμπία, υπήρχε ανάθημα : μηλέα εκ κέδρου δένδρον των Εσπερίδων καλουμένη.
Ο Λάδων ήτο υιός της Γης κατ’ άλλους υιός του Φόρκυος ή του Τύφωνος και της Εχίδνης. Όπου φέρεται και ως αδερφός του λέοντος της Νεμέας, του Κερβέρου, του δράκοντος των Κόλχων και της Ύδρας.
Αναφορές μεταγενέστερες μυθολογίες αναφέρουν αυτόν αδερφό των Εσπερίδων νυμφών. Παρ’ όλο την άγρυπνη αυτού φρούρηση τα μήλα συνελέγησαν από τον Ηρακλή, ο οποίος εφόνευσε τον Λάδωνα κατ’ άλλους τον εφόνευσε δια δόλου κατ’ άλλους κατόπιν πάλης, εις ανάμνηση της οποίας ο Ζευς τον μεταμόρφωσε σε αστέρα.
Μαζί με τις Εσπερίδες φύλασσαν τα χρυσά μήλα εις τον κήπο των θεών.
Οι αρχαίοι ποιητές τον αναφέρουν ως τον φρικτότερο δράκοντα, με τεράστιο σώμα με 100 κεφάλια και διάφορες φωνές ακόμη και ανθρώπινη.
Τοιχογραφία που υπάρχει με τον κήπο των Εσπερίδων απεικονίζεται ο όφις όπου ομιλεί τυλιγμένος γύρω από τον κορμό του «δένδρου της ζωής». Ο δε Απολλόδωρος μας πληροφορεί ότι είναι ένας περιτοιχισμένος παράδεισος και ότι σε αυτόν είχε τελεστεί και ο γάμος της Ήρας μετά του Διός, όπου ονομαζόντο εκτός από «κήπος των Εσπερίδων» και «κήπος των Θεών».
Εις τις πολυαριθμότατες παραστάσεις που σώζονται επί αγγείων, νομισμάτων, δακτυλιολίθων, σαρκοφάγων και τοιχογραφιών εικονίζεται ως όφις δικέφαλος ή τρικέφαλος συνεστραμμένος περί την μηλιά ή κάτω πέριξ της ρίζας αυτής.
Απόσπασμα από το βιβλίο του συγγραφέως Ομήρου Ερμείδη με τον τίτλο «Έλληνες ή Ελληνίζοντες χριστιανοί».
pirforosellin / Image by romanromanadze from depositphotos.com
