Η Μυστική Διδασκαλία του Πυθαγόρα για την Ψυχή

Αν κοιτάτε χωρίς να βλέπετε, ή αν ακούτε χωρίς να ακούτε, ή καταλαβαίνετε χωρίς να κατανοείτε, ο λόγος μου είναι μάταιος. Λάβε υπ’ όψιν Ω, νεόφυτε, αυτή την Αλήθεια:

“Δεν υπάρχει τίποτα κρυμμένο που να μην μπορεί να ανακαλυφθεί. Αν η καρδιά επιθυμεί και η θέληση επιμένει, κι αν ο ερευνητής είναι ακούραστος και θαρραλέος.

Γνώρισε τον εαυτό σου και θα γνωρίσεις το σύμπαν και τον Θεό, γι’ αυτό, ψάξε και θα ανακαλύψεις. Κόπιασε σκληρά, γι’ αυτά τα πράγματα, δούλεψε τα με επιμέλεια. Πρέπει να τ’ αγαπήσεις! Γιατί αυτά θα σε βάλουν στο δρόμο της θείας Αρετής, αλλά, πριν πλησιάσεις μια αποστολή, αποφάσισε να την εκπληρώσεις. Και να επικαλεστείς τη βοήθεια του Θεού, για να τη εκπληρώσεις.

Διαβάστε επίσης: Πλάτων. Η Γνώση Είναι Ανάμνηση Γιατί η Ψυχή Γνωρίζει Ανέκαθεν

Ο Φόβος είναι ο πιο θανάσιμος αντίπαλος της γνώσης, και η δεισιδαιμονία είναι η μητέρα του φόβου. Ο ανίδεος άνθρωπος φαντάζεται κινδύνους που μπορεί να μην υπάρχουν, αλλά η γνώση στεφανώνει τον θαρραλέο. Γίνε θαρραλέος, Ω, άνθρωπε! Θείο Έργο είσαι εσύ.

Είναι απόλαυση να ακολουθείς το έναστρο στερέωμα, και ν’ αφήνεις τη γη και τις πληκτικές της χώρες, πίσω, για ν’ ανέβεις στα σύννεφα. Καθώς ο Θεός σχημάτισε την Ψυχή του Ανθρώπου με τρία συστατικά, η Τρισχιδής Ψυχή του Ανθρώπου έχει επίσης, Διαφορά και Ύπαρξη. Είναι αόρατη στο θνητό μάτι, αλλά συμμετέχει στην αιτιολογία και στην αρμονία και κατέχει νοημοσύνη, ενόραση και δύναμη, ταυτόχρονα εδώ και μετά.

Υπάρχουν δυο κινήσεις –μία του σώματος που είναι άλογη και μία της ψυχής που είναι το αποτέλεσμα της εσκεμμένης εκλογής. Εκείνο που παύει να κινείται, παύει, επίσης, να ζει.

Η Ψυχή του Ανθρώπου είναι τριμερής. Είναι διαιρεμένη σε αντίληψη (Νους), σε λογική (φρένες) και σε σκέψη. Αυτό το μέρος που είναι φυλακισμένο στο σώμα αποκαλείται Ψυχή. Αλλά το πιο ισχυρό τμήμα αποκαλείται σκέψη. Και οι χυδαίοι νομίζουν ότι είναι μέσα τους, σαν να φαντάζονται το είδωλο που αντανακλάται από έναν καθρέφτη να είναι μέσα σ’ αυτόν. Αλλά τον πιο πνευματώδη, που γνωρίζουν ότι δεν είναι έτσι, τον αποκαλούν Δαίμονα (που είναι σαν μια ασημένια χορδή, που υποστηρίζει και διευθύνει το βοηθητικό μέρος της ψυχής).

Διαβάστε επίσης: Πλωτίνος. Από που «Έρχονται» και Πως «Ταξιδεύουν» οι Ψυχές

Έτσι αυτά τα αστέρια που βλέπετε , φαντασθείτε πως είναι ψυχές, των οποίων όλες ο ουσίες είναι βυθισμένες σε σώματα. Υπάρχει ουράνια καλοσύνη ανάλογη με κάθε βαθμό Αρετής. Και υπάρχουν για τις Ψυχές, διάφοροι βαθμοί και μεγέθη, σύμφωνα με το φωτεινό σώμα που ενδύουν. Η ανώτατη ευτυχία ανήκει μόνο στη Ψυχή που έχει ανακτήσει τον εαυτό της από την ύψιστη ένωσή της με τη Νοημοσύνη, της οποίας η ουσία, αλλάζοντας στη φύση της, έχει γίνει απόλυτα πνευματική.

Είναι απαραίτητο να υψωθεί η Ψυχή προς τη γνώση των παγκόσμιων αληθειών και να βρεθεί, όσο είναι δυνατό, για κάτι τέτοιο η αρχή και το τέλος όλων των πραγμάτων. Τότε, έχοντας φτάσει σ’ αυτό τον υψηλό βαθμό τελειότητας, αφού ήρθε σ’ αυτό τον αμετάβλητο χώρο του οποίου το αιθέριο στοιχείο δεν υπόκειται πια στην κατηφορική κίνηση της γενεάς, μπορεί να ενωθεί με τη γνώση του στο Παγκόσμιο Όλο και ν’ αντανακλάσει σε όλη την Ύπαρξή του το ανεκλάλητο Φως, με το οποίο το Ον των Όντων –ο ίδιος ο Θεός- γεμίζει ακατάπαυστα το Άπειρο.

Η ψυχή, συμμετέχοντας σε σκέψη, λογική και αρμονία, δεν είναι μόνο έργο του Θεού, αλλά μέρος Αυτού. Δεν είναι μόνο καμωμένη από Αυτόν αλλά δημιουργημένη απ’ Αυτόν, γιατί ο Άνθρωπος είναι ο Γιος του Θεού και έχει το Θεό Πατέρα του, όπως είπε ο Ορφέας, «Είσαι παιδί της Γης και του αστεροφώτιστου ουρανού.”

Η Ψυχή του Ανθρώπου είναι αιώνια: είναι αδιάφθορη γιατί ποτέ δεν είχε μια αρχή, και ήταν με το Θεό από την αρχή, πριν δημιουργηθούν τα ουράνια ή η γη.

Διαβάστε επίσης: Γιατί σαραντίζουν τα μωρά και γιατί γίνεται μνημόσυνο 40 μέρες αφού πεθάνει κάποιος

Η Ψυχή του Ανθρώπου είναι αδημιούργητη, επειδή κινείται από μόνη της, έχει διαρκή κίνηση. Προηγήθηκε του σώματος στο οποίο αναπαύεται, επειδή υπήρχε πριν υπάρξει το σώμα.

Ο Θεός δεν έκανε τη Ψυχή νεότερη από το σώμα και δεν ήταν παρ’ επόμενη στο σώμα. Ο Θεός σίγουρα, δημιούργησε την Ψυχή να υπερτερεί από το σώμα, και τα δυο με σειρά πηγής και δύναμης. Όπως η Ψυχή του ανθρώπου δεν είχε ποτέ μια αρχή, αλλά ήταν με το Θεό, από την αρχή, έτσι, δεν μπορεί, ποτέ, να έχει ένα τέλος.

Ο προορισμός της είναι η ύψιστη ένωση με τη Θεότητα, που είναι η αρχική της πηγή.

Δεν είναι δυνατό εκείνο που γεννιέται στο Χρόνο να υπάρχει πάντα, ούτε εκείνο που ποτέ δεν είχε μια αρχή να έχει ένα τέλος, αλλά η Ψυχή που δεν είχε αρχή υπάρχει στην αιωνιότητα.

Η Ψυχή του Ανθρώπου είναι αθάνατη: η ομορφιά και η μουσική είναι τα φτερά που την ανυψώνουν προς τα ουράνια. Η μαγεία της μουσικής, η έκσταση της αγάπης, η χαρά της φιλανθρωπίας ,δεν είναι παρά σκόρπιες νότες από τη συμφωνία της ψυχής.

Η Ψυχή είναι αθάνατη: όταν αναχωρεί από το σώμα αποσύρεται στην Ψυχή του Κόσμου. Έξω από το οποίο ήταν, και που είναι μια ύπαρξη της ίδιας φύσης μ’ αυτόν. Το αγνότερο τμήμα της Ψυχής είναι εκείνο που εγκαταλείπει το σώμα: ο ίδιος ο Άνθρωπος.

Ο Άνθρωπος δεν είναι τίποτε άλλο παρά Ψυχή. Ο καθένας από εμάς είναι μια Ψυχή, όχι ένα σώμα που είναι μόνο μια κατοχή της Ψυχής. Το σώμα είναι το άλογο, η Ψυχή είναι ο καβαλάρης.

Όσο ζει ο άνθρωπος, το σώμα είναι ο δεσμός της Ψυχής: όταν πεθαίνει, η Ψυχή εγκαταλείπει, εδώ που τα λέμε, το μνημείο, ένα μνημείο που φέρει τη δική του αναφορά γιατί η Ψυχή φέρει τη δική της επιγραφή.

Ενώ όλα τα σώματα είναι ευπαθή και διαιρετά μέσα στο άπειρο, μόνο ο απεριόριστος Θεός και η αθάνατη Ψυχή μπορούν να περάσουν μέσα από το Παραπέτασμα, γιατί τίποτε δεν μπορεί να τους εμποδίσει.

Καθώς η Ψυχή είναι η απόρροια, του Θεού, είναι αγνή και αδιάφθορη. Δεν έχει πάθη και ποτέ δεν μπορεί να γίνει ακάθαρτη ή διεφθαρμένη. Γι’ αυτό, είναι ανίκανη για αμαρτία και δεν υπόκειται σε τιμωρία.

Είναι ένας σπινθήρας θεότητας και απλώνεται στο σώμα, σαν ένας μικροσκοπικός σπόρος που μπορεί να έχει γίνει για να λάμπει και για ν’ ανθίζει και για να μεγαλώνει, ανάλογα με τη φροντίδα που του χορηγούν.

Η Ψυχή του ανθρώπου λάμπει στο πρόσωπό του. Η Ψυχή του ανθρώπου, καθώς είναι ανάμεσα στα πνεύματα που πάντα παρατηρούν τη Θεία Ουσία κι εκείνα που είναι ανίκανα να την παρατηρήσουν, μπορεί να υψωθεί στο ένα ή να βυθισθεί στο άλλο.

Η Ψυχή είναι η μεγαλύτερη κατοχή του ανθρώπου, επειδή είναι ο αληθινός του Εαυτός (το Εγώ), και είναι το πρώτο και μεγαλύτερο ενδιαφέρον του.

Η φροντίδα της Ψυχής και το φωτεινό της σώμα είναι στην εξάσκηση της Αρετής, στον ασπασμό της Αλήθειας και στην αποχή απ’ όλα τα ακάθαρτα πράγματα.”

Αν κάποιος αληθινά πιστεύει ότι η Ψυχή, μόνο είναι το πραγματικό Εγώ, είναι αδύνατο να θρηνεί κανείς το πέρασμα ενός Θεού στον καθαρό Αιθέρα. Δεν είναι γραμμένο, από έναν Άνθρωπο να έχεις γίνει Ένας Θεός; Ένας αθάνατος Θεός, όχι πια Θνητός;

Ο θάνατος είναι μόνο σωματικός κι όχι ψυχικός, γιατί η Ψυχή είναι αθάνατη. Ο Θάνατος είναι ο χωρισμός της Ψυχής από το σώμα: η ελευθέρωση της Ψυχής από τη φυλακή της, η λύτρωση της Ψυχής απ όλα τα κακά και από όλες τις συμφορές.

Κι όταν, αφού θα έχεις αποστερηθεί το θνητό σου σώμα, θα έχεις φτάσει στον πιο καθάριο Αιθέρα, θα είσαι ένας Θεός, αθάνατος, αδιάφθορος, κι ο θάνατος δε θα έχει πι κυριαρχία πάνω σου. Γιατί οι Ψυχές των δίκαιων είναι στα χέρια του Θεού και ο θάνατος δεν έχει βάσανα γι’ αυτές. Θα λάμπουν σαν ακτίνες από κρυσταλλένιο φως και θα έχουν μεγάλη δύναμη. Έχουν αιώνια ειρήνη. Τέτοια είναι η περίπτωση με τους δίκαιους που διασώζουν τις ψυχές ως το τέλος. Αλλά όχι με τους άδικους που διαχωρίζονται από την ψυχή πριν από το τέλος.

Η ύλη και η μορφή δε ρέουν το ένα μέσα στο άλλο, επειδή η ύλη μιας ουσίας δε δέχεται το σχήμα της άλλης, χωρίς να αποτυπώσει κάτι . Όταν η Ψυχή αναχωρεί από έναν άνθρωπο, το σώμα δεν γίνεται μπρούντζος ή σίδερο, ούτε είναι μαλλί που βγαίνει από μια πέτρα.

Υπάρχει μια Τρίτη αρχή που τα ενώνει, και αυτή η αρχή είναι ο Θεός.

Γιατί η ψυχή συνδέεται με το σώμα με την Έλξη της Θεϊκής Αρμονίας.Κι αν ο φύλακας δεν δείχνει σημάδια Αρετής, αλλά υποβάλλει τον εαυτό του στη διαφθορά και στην παρακμή, το σώμα δε γίνεται πια μια ομοειδής κατοικία για την Αγνή Ψυχή, και η Έλξη που συνδέει την Ψυχή με το σώμα, διαλύεται. Και η Ψυχή αποσπάται κατά τη διάρκεια της θνητής ζωής και αποχωρεί στην Ψυχή του Κόσμου, αλλά δίχως την ατομική ταυτότητα ή την διαφορά.

Εκεί την περιμένει ένα ευτυχέστερο Πεπρωμένο. Εκείνος που άδικα εκδιώκει ένα σοφό άνθρωπο από το σώμα, παρέχει ένα όφελος σ’ αυτόν από την αδικία του, γιατί, έτσι ελευθερώνεται όπως αν είχε δεσμά. Ο δυστυχισμένος άνθρωπος, με τη θλιμμένη Ψυχή, θα συνεχίσει να ζει ως το ορισμένο του τέλος. Αλλά από τότε δεν θα είναι τίποτε άλλο παρά σώμα. Όταν μετά από μακρό, πεθάνει, δεν αφήνει ούτε μνημείο ούτε ανάμνηση να χαράξει τη γήινη παραμονή του. Γιατί, είναι νεκρός, πράγματι, ξεγραμμένος από το Βιβλίο των Ζωντανών.

Κι έχει πάει στην αιώνια λήθη σαν να μην είχε ζήσει ποτέ. Γιατί η Ψυχή είναι ο Ίδιος ο Άνθρωπος και το μόνο του μνημείο και δεν υπάρχει τίποτα που επιζεί της θνησιμότητας. Επομένως, τι μπορεί ν’ αποζημιώσει την απώλεια της αθανασίας;

Η Ψυχή που βγαίνει από τη θνητή ύπαρξη παραμένει με την Ψυχή του Κόσμου, χωρίς ατομική ταυτότητα. Ώσπου ελκύεται πάλι για να εξαπλωθεί σε κάποιο γήινο σώμα, σ’ έναν από τους κόσμους. και συνεχίζει τον Κύκλος της Γέννησης ώσπου, επί μακρό, φέρει αποτυπώματα ατομικής ταυτότητας. Αλλά οι ψυχές των δικαίων πηγαίνουν στο Θεό…”

ΧΛΕΤΣΟΣ ΒΑΣΙΛΗΣ (ΠΛΩΤΙΝΟΣ)