Ο Χάρτης που Δείχνει το Λαβύρινθο στην Κρήτη από Γάλλους Σπηλαιολόγους
Γράφει ο Σπύρος Μακρής
Ο λαβύρινθος της Κρήτης έγινε παγκοσμίως γνωστός από τον, επίσης, πασίγνωστο μύθο με τον Θησέα να φτάνει εκεί για να ελευθερώσει τους νέους που έστελνε κάθε εννέα χρόνια η Αθήνα ως αντίποινα για τον θάνατο του γιού του Μίνωα από τους Αθηναίους. Μέσα στον λαβύρινθο αντιμετωπίζει τον Μινώταυρο και χάρη στον μίτο της Αριάδνης βρίσκει τον δρόμο για να βγει έξω. Υπάρχουν πολλές ερμηνείες και αποσυμβολισμοί του μύθου αυτού. Ωστόσο, ενδεχομένως, έχει κάποια βάση, αφού στην Μεσαρά υπάρχει το λεγόμενο Σπήλαιο Λαβύρινθος.
Διαβάστε επίσης: Μυστήρια Κρήτης. Ο Τάφος του Βασιλιά του Κάτω Κόσμου
Το Σπήλαιο Λαβύρινθος βρίσκεται 50χλμ νότια του Ηρακλείου, σε ένα μικρό λόφο 3,5χλμ βόρεια του Καστελίου της επαρχίας Καινουργίου. Η είσοδος σε αυτό απαγορεύεται αυστηρά, λόγω μεγάλης επικινδυνότητας, εκτός από ένα πολύ μικρό τμήμα του στη βόρεια μεριά, το οποίο ονομάζεται σπήλαιο Λαβυρινθάκι.
Αναρίθμητες επιγραφές που έχουν βρεθεί σε διάφορα σημεία στο εσωτερικό του Λαβύρινθου, δείχνουν πως κατά την εποχή του Μεσαίωνα, θα πρέπει να ήταν σπουδαιότατο τουριστικό αξιοθέατο. Επίσης, το έχουν επισκεφθεί πολλοί περιηγητές και εξερευνητές, όπως ο Cristophoro Bouondelmondi το 1415 που έγραψε το βιβλίο Description of the Island of Crete, ή ο Γάλλος βοτανολόγος Joseph Pitton de Tournefort που εξερεύνησε τον Λαβύρινθο πιο διεξοδικά την 1η Ιουλίου 1700. Ανάμεσα στους επισκέπτες ήταν και δύο κατάσκοποι.
Τον Οκτώβριο του 1783, δύο αξιωματικοί του γαλλικού στρατού – ο Philippe de Bonneval, καπετάνιος πολεμικού πλοίου, και ο Mathieu Dumas, αξιωματικός πεζικού – επισκέφτηκαν την Κρήτη με εντολή του Λουδοβίκου XVI. Η αποστολή τους ήταν μυστική για να συγκεντρώσουν πληροφορίες σχετικά με τα οχυρά του νησιού. Στην αναφορά τους στον Βασιλιά, έδωσαν μια απίστευτη φυσική περιγραφή του σπηλαίου, παρέχοντας μάλιστα τον πρώτο του χάρτη.
Διαβάστε επίσης: Αιγυπτιακός Λαβύρινθος και Πιθανά Μυστικά
Πολύ αργότερα, όταν οι Γερμανοί κατέλαβαν την Κρήτη, το σπήλαιο χρησιμοποιήθηκε ως αποθήκη για ρουχισμό, πολεμοφόδια, νερό και τρόφιμα. Μάλιστα, έγινε η μεγαλύτερη αποθήκη πυρομαχικών της Γερμανίας που μπορούσε να εφοδιάζει όλη τη Μέση Ανατολή, με περισσότερους από 300.000 τόνους όπλων! Όταν οι Γερμανοί εγκατέλειψαν το νησί, το 1944, ανατίναξαν όλα τα πυρομαχικά, με αποτέλεσμα να καταστραφεί εντελώς το σπήλαιο και οι δύο είσοδοί του. Ήδη από το 1945, άρχισαν εργασίες για την επαναφορά του σπηλαίου και τον καθαρισμό του από οπλισμό και νάρκες που δεν είχαν εκραγεί.
Το σπήλαιο διαθέτει καλουπωμένους διαδρόμους συνολικού γνωστού μήκους 2,5 χιλιομέτρων, που οδηγούν ή συνδέονται με διάφορους μικρούς και μεγάλους λαξευμένους θαλάμους συνολικής έκτασης 9.000 τετραγωνικών μέτρων. Άλλες πληροφορίες αναφέρουν ότι ολόκληρο το μήκος του Λαβυρίνθου πριν καταστραφεί ήταν 12,5 χιλιόμετρα και ότι καταλάμβανε συνολική έκταση 12 χιλιάδες στρέμματα.
Διαβάστε επίσης: Γιούχτας. Τι «Κρύβει» το Βουνό της Κρήτης στους θρύλους του
Το 1817, ο Αυστριακός γιατρός και βοτανολόγος Franz Wilhelm Sieber, μαζί με τον Γάλλο πρόξενο de Vasse και τη γραμματέα του Laflechelle, επισκέφτηκαν το σπήλαιο. Ο Sieber, αγνοώντας την επίσκεψη των Bonneval και Dumas, χαρτογράφησε τον Λαβύρινθο από την αρχή.
Για το άρθρο χρησιμοποιήθηκαν στοιχεία και πληροφορίες από explorecrete.com, cretanbeaches.com, ενώ μπορείτε να βρείτε και να δείτε τον χάρτη του Dumas, του Sieber με επιπλέον λεπτομέρειες, τον πιο σύγχρονο με κάτοψη της Άννας Πετρόχειλου, καθώς και πλούσιο φωτογραφικό υλικό με πάρα πολλά ενδιαφέροντα, στο δωρεάν το βιβλίο ΠΑΡΑΓΚΑΜΙΑΝ, Κ. & Α. ΒΑΣΙΛΑΚΗΣ, 2002. Η Λαβύρινθος της Μεσαράς. Ηράκλειο σσ. 150.
diadrastika / Top image by bigfoot from Pixabay