Τι Προκάλεσε τον Μεγάλο Κατακλυσμό;
Γράφει ο Σπύρος Μακρής
Για τον Μεγάλο Κατακλυσμό έχουν δοθεί μαρτυρίες με διάφορους τρόπους ανά τους αιώνες. Οι θρησκευτικές και μυθολογικές εξηγήσεις αποτελούν μερικές από τις κύριες προσεγγίσεις. Στην εποχή μας, όμως, υπάρχουν παράλληλα επιστημονικές και αρχαιολογικές θεωρίες.
Από την άλλη, υπάρχουν και μερικές σκέψεις που οδηγούν σε συναρπαστικές εικόνες και επάνω τους μπορούν να χτιστούν πολλές εναλλακτικές θεωρίες – αν και οι περισσότερες από αυτές δεν μπορούν να έχουν επιστημονικό υπόβαθρο.
Σχεδόν παντού στην παγκόσμια μυθολογία
Η πλέον γνωστή ιστορία του Μεγάλου Κατακλυσμού προέρχεται από την ιστορία του Νώε και της κατασκευής της κιβωτού. Σύμφωνα με αυτή την εξήγηση, ο Θεός αποφάσισε να καταστρέψει τον κόσμο λόγω της ανθρώπινης υπεροψίας και των πολλών αμαρτιών.
Ανάλογες και παρόμοιες είναι οι αναφορές στον Κατακλυσμό του Δευκαλίωνα και του Δαρδάνου, από την ελληνική μυθολογία. Επίσης, υπάρχουν αρκετές ομοιότητες στο Έπος του Γκιλγκαμές, από την περιοχή της Βαβυλωνίας, όπως και στη μυθολογία των Σουμερίων.
Οι αναφορές σε ένα Μεγάλο Κατακλυσμό βρίσκονται σχεδόν παντού στην παγκόσμια μυθολογία. Ίσως ξεπερνούν τους πεντακόσιους μύθους.
Διαβάστε επίσης: Γιλγαμές και Κατακλυσμός. Ομοιότητες με Δευκαλίωνα και Νώε
Όμως, θα προσπεράσω για λίγο τους μύθους. Με δεδομένο ότι υπάρχουν μερικές εκατοντάδες ιστορίες για ένα μεγάλο κατακλυσμό που συνέβη κάποτε, οδηγούμαστε στο συμπέρασμα ότι μάλλον πρόκειται για ένα πιθανά πραγματικό γεγονός. Προκειμένου να δούμε ποιες μπορεί να ήταν οι αιτίες, θα διερευνήσουμε πιθανές επιστημονικές και γεωλογικές εξηγήσεις για τον μεγάλο κατακλυσμό.
Επιστημονικές και Γεωλογικές Επεξηγήσεις για το Μεγάλο Κατακλυσμό
Υπάρχουν επιστημονικές και γεωλογικές εξηγήσεις για τον Μεγάλο Κατακλυσμό. Με βάση αποδείξεις, υπήρξαν πολλές μεγάλες πλημμύρες σε διάφορες περιοχές του κόσμου κατά τη διάρκεια της ανθρώπινης ιστορίας.
Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι αυτές οι πλημμύρες ήταν αποτέλεσμα φυσικών φαινομένων, όπως παγετώνες που λιώνουν ή έκρηξη ηφαιστείων, που προκάλεσαν την υπερχείλιση των ποταμών και την καταστροφή των περιοχών.
Μια άλλη εξήγηση για τον Μεγάλο Κατακλυσμό είναι ο συνδυασμός φυσικών καταστροφών που έτυχε να συμβούν το ίδιο χρονικό διάστημα και γι’ αυτό έμειναν στη μνήμη τόσων λαών, σχεδόν σε όλη την επικράτεια.
Η Εποχή των Παγετώνων και το Λιώσιμο των Παγετώνων
Ένας σημαντικός παράγοντας που συνέβαλε στη Μεγάλη Πλημμύρα ήταν η Εποχή των Παγετώνων και η επακόλουθη τήξη των παγετώνων. Κατά τη διάρκεια της Εποχής των Παγετώνων, τεράστια στρώματα πάγου κάλυπταν ένα σημαντικό μέρος της επιφάνειας της Γης.
Αυτά τα φύλλα πάγου θα αναπτυχθούν για περίπου 90.000 χρόνια και στη συνέχεια θα άρχιζαν να λιώνουν κατά τη διάρκεια μιας θερμότερης περιόδου 10.000 ετών. Το λιώσιμο αυτών των στρωμάτων πάγου είχε ως αποτέλεσμα μια σημαντική αύξηση του όγκου του νερού, οδηγώντας σε εκτεταμένες πλημμύρες.
Αυτό το φαινόμενο απεικονίζεται σε διάφορες μυθολογίες και ακόμη και στη λαϊκή κουλτούρα, όπως διάφορες ταινίες όπου γίνεται φανερό ότι το λιώσιμο των πάγων μπορεί να προκαλέσει καταστροφικές πλημμύρες.
Διαβάστε επίσης: Ο Κατακλυσμός του Νώε Κράτησε 385 Μερόνυχτα και Όχι 40
Όμως οι μύθοι δεν αναφέρονται σε μία σταδιακή πλημμύρα, όπως ένα σταδιακό λιώσιμο των πάγων στη διάρκεια των χρόνων. Αναφέρονται σε μία απότομη άνοδο των νερών και μία συνεχόμενη και ασταμάτητη βροχή που κράτησε πολλά μερόνυχτα, μπορεί και μήνες, ανάλογα τον μύθο.
Ηφαιστειακές εκρήξεις, σεισμοί και τσουνάμι
Ένας άλλος παράγοντας που θα συνέβαλε στην εκδήλωση του Μεγάλου Κατακλυσμού είναι η εμφάνιση κατακλυσμικών γεγονότων και φυσικών καταστροφών. Αυτά τα γεγονότα, όπως ηφαιστειακές εκρήξεις, σεισμοί και τσουνάμι, μπορούν να οδηγήσουν σε τεράστιες πλημμύρες και καταστροφές.
Οι φυσικές και γεωγραφικές αλλαγές που συμβαίνουν στη Γη υπό την επίδραση των πλημμυρών είναι καλά τεκμηριωμένες. Αυτά τα γεγονότα μπορούν να πυροδοτήσουν μια αλυσίδα γεγονότων που οδηγούν σε εκτεταμένες πλημμύρες και μετατόπιση πληθυσμών.
Επιπλέον, η άνοδος της στάθμης της θάλασσας, μπορεί να συμβάλει στην κάλυψη των ακτών με αυξημένη ευπάθεια στις πλημμύρες. Η σταδιακή άνοδος της στάθμης της θάλασσας και οι θυελλώδεις καιρικές συνθήκες θεωρούνται σοβαρές συνέπειες.
Φαίνεται πως με αυτά, είμαστε αρκετά κοντά σε αυτό που περιγράφουν οι μύθοι: ένας συνδυασμός γεωλογικών γεγονότων, κατακλυσμικών φαινομένων και η άνοδος της στάθμης της θάλασσας συνέβαλαν στον Μεγάλο Κατακλυσμό, όπως καταγράφεται σε διάφορες μυθολογίες.
Αλλά τι προκάλεσε αυτή την απότομη συμπεριφορά του πλανήτη; Τι πυροδότησε αυτές τις καταστροφές για να φέρουν τον Μεγάλο Κατακλυσμό;
Ένα ακραίο σενάριο για τον Μεγάλο Κατακλυσμό
Το ηφαίστειο της Σαντορίνης ή κομήτης;
Η όλη φάση μοιάζει σα να έπεσε ένας τεράστιος μετεωρίτης κάπου στη θάλασσα ή στην ξηρά και προκάλεσε σεισμούς αλλά και τσουνάμι τα οποία κάλυψαν μεγάλες επιφάνειες της ξηράς. Θα μπορούσε επίσης να ήταν η έκρηξη ενός ηφαιστείου κοντά ή μέσα στη θάλασσα.
Έχει προταθεί το ηφαίστειο της Σαντορίνης, αλλά, ο Μεγάλος Κατακλυσμός περιγράφεται και σε παραδόσεις στην αμερικανική ήπειρο. Μοιάζει λίγο απίθανο ένα τσουνάμι από το Αιγαίο να πέρασε τα στενά του Γιβραλταρ και να έφτασε πέρα από τον Ατλαντικό Ωκεανό.
Διαβάστε επίσης: Κατακλυσμός του Δευκαλίωνα. Όσα δεν μάθαμε
Είναι μια αλήθεια ότι ορισμένοι μύθοι φαίνεται να υπονοούν πως εκείνο που προκάλεσε την καταστροφή ήταν η επίδραση κάποιου κομήτη, όταν περιγράφουν φίδια ή παρόμοια ερπετά στον ουρανό. Οι τότε κάτοικοι, ίσως, έβλεπαν την κεφαλή ενός κομήτη και την ουρά του ως φίδι ή δράκοντα – και όχι ως ιπτάμενα ερπετοειδή.
Η Σελήνη και ενδείξεις μέσα από μύθους
Όμως, υπάρχει και μία πιο συναρπαστική θεωρία – ένα ακραίο σενάριο που δεν χρειάζεται να το επισημάνουμε: δεν έχει καμία επιστημονική βάση και δεν έχει κανένα πραγματικό επιστημονικό στοιχείο. Μόνο ενδείξεις μέσα από μύθους τους οποίους οι επιστήμονες δεν αποδέχονται ως ιστορικές καταγραφές.
Θρυλείται, λοιπόν, πως οι Αρκάδες ήταν προσελήνιοι. Αυτό είναι πιθανό να σημαίνει ότι υπήρχαν, ζούσαν και ανέπνεαν, πολύ πριν εμφανιστεί η Σελήνη. Γενικότερα λέγεται πως η Σελήνη δεν υπήρχε πάντα στην τροχιά της Γης. Σε διάφορα αρχαία χρονικά δεν αναφέρεται καθόλου το φεγγάρι, παρά μόνο η Αφροδίτη ως ο πιο λαμπερός πλανήτης.
Κάποια στιγμή, σύμφωνα με τους μύθους, η Αφροδίτη φάνηκε σα να άρχισε να μεγαλώνει, σαν να πλησίαζε. Ενδεχομένως ήταν το φεγγάρι που το μπέρδεψαν με την Αφροδίτη. Άλλοι μύθοι αναφέρουν δύο φεγγάρια που ήρθαν και στάθηκαν. Άλλοι μύθοι αναφέρονται σε ήλιους. Όμως, αν… ΑΝ… Αν ήταν η Σελήνη που ξέρουμε, η οποία με κάποιο τρόπο, ήρθε και μπήκε στην τροχιά της Γης;
Σίγουρα, η ξαφνική είσοδος της Σελήνης θα προκαλούσε όλα αυτά που περιγράφονται στους διάφορους μύθους με λέξεις διαφορετικές από τις σημερινές, αλλά θα αντιστοιχούσαν σε σεισμούς, τσουνάμι, πλημμύρες, καταρρακτώδεις βροχές και, σε ορισμένες περιπτώσεις, ακόμα και σε εκρήξεις ηφαιστείων.
Μία άλλη θεωρία εκτιμά ότι όλα αυτά δεν αφορούν τον Μεγάλο Κατακλυσμό, γνωστό και ως του Νώε ή Δευκαλίωνα, αλλά σχετίζονται με τον Κατακλυσμό του Ωγύγου.
Η υπόθεση να ήταν η Σελήνη που προκάλεσε τον Μεγάλο Κατακλυσμό, δικαιολογεί και το γεγονός της προετοιμασίας π.χ. του Δευκαλίωνα. Παρακολουθούσε τον ουρανό και είχε το χρόνο να σχεδιάσει και να κατασκευάσει τη δική του κιβωτό. Τον ίδιο ή ανάλογο καιρό είχε και στην περίπτωση που δεν ήταν η Σελήνη αυτό που προκάλεσε τον Μεγάλο Κατακλυσμό, αλλά κάποιος κομήτης ή τεράστιος μετεωρίτης.
Υπάρχει ανταπόκριση στην επιστημονική κοινότητα;
Φυσικά, τίποτα από όλα αυτά δεν μπορούν να έχουν ανταπόκριση στην επιστημονική κοινότητα. Είναι απλά σκέψεις από συνδυασμούς μύθων. Για ορισμένους, όμως, οι μύθοι έχουν υπόσταση και πάνω σε αυτούς, χτίζουν ολόκληρες θεωρίες τις οποίες, τελικά, πιστεύουν ως αληθινές και ως τη μόνη πραγματικότητα.
Καταλήγουμε, λοιπόν, στο δεν υπάρχουν αρκετά επιστημονικά στοιχεία του τι ακριβώς προκάλεσε τον Μεγάλο κατακλυσμό, με χειροπιαστές αποδείξεις. Το μόνο που υφίσταται είναι ορισμένοι μύθοι που υποδηλώνουν μια ακραία αφήγηση.
Ωστόσο, από μία άλλη οπτική γωνία, όλες αυτές οι αφηγήσεις προσδίδουν συμβολική και ηθική σημασία στο Μεγάλο Κατακλυσμό, αναδεικνύοντας την ανάγκη για ευθύνη, αποκατάσταση και αναγέννηση.
ενδεικτικά, με πληροφορίες από wol.jw.org, meteorologiaenred.com, wikipedia.org
diadrastika / Image by I_g0rZh from depositphotos.com
