Μα τον Κύνα (Σείριο). Γιατί ορκίζεται εκεί ο Σωκράτης
Γράφει ο Σπύρος Μακρής
Στην «Απολογία του Σωκράτη», ο Πλάτωνας βάζει τον Σωκράτη να ορκίζεται στον Κύνα: «Μα τον Κύνα, ω άνδρες Αθηναίοι…» Αυτό εγείρει το ερώτημα: ποιος ακριβώς είναι ο Κύνας και ποια είναι η σχέση του με το κύων=σκύλο, το κύων=γονιμοποιώ (εξού κύηση=εγκυμοσύνη), τον αστερισμό του Μεγάλου Κυνός και τον Σείριο;
Ο Κύνας και ο Σείριος
Ο Κύνας, είναι μια μορφή της αρχαίας ελληνικής μυθολογίας. Σε ορισμένες εκδοχές του μύθου, είναι το πιο διάσημο κυνηγόσκυλο του Ωρίωνα που τοποθετήθηκε στον ουρανό ως ο αστερισμός του Μεγάλου Κυνός,
Το λαμπρότερο αστέρι στον αστερισμό του Μεγάλου Κυνός είναι ο Σείριος, γνωστός και ως το Aστέρι του Sκύλου. Αυτό το αστέρι έχει μεγάλη σημασία σε διάφορους πολιτισμούς και μυθολογίες, συμπεριλαμβανομένων των αρχαίων ελληνικών και αιγυπτιακών πεποιθήσεων.
Στην αρχαία ελληνική μυθολογία, ο Σείριος συνδέθηκε με τον σκύλο του Ωρίωνα και η άνοδός του θεωρούνταν σημάδι των ζεστών και ξηρών καλοκαιρινών μηνών, που συχνά οδηγούσαν στις «σκυλιώδεις μέρες» του καλοκαιριού.
Η παρθένα μεγάλη θεά
Σύμφωνα με ορισμένες εκτιμήσεις, ο Πλούταρχος συνδέει τον «Κύνα» με την «κύηση», κατά συνέπεια ο ουρανός ή, ενδεχομένως, ο συγκεκριμένος αστερισμός, μετατρέπεται σε μία μήτρα και, κατά ένα τρόπο, προσωποποιείται σε μία μια παρθένα μεγάλη θεά, που κυοφορεί.
Φυσικά, αυτή η θεά έχει όνομα. Για μεν τους Αιγύπτιους ήταν η «Ίσιδα» για δε τους αρχαίους Έλληνες η «Αθηνά».
Έτσι, όταν ο Σωκράτης ορκίζεται στον Κύνα, επικαλείται τον συμβολισμό και τη μυθολογία που περιλαμβάνει όλα τα προηγούμενα. Αυτός ο όρκος έχει βάρος και σημασία, καθώς συνδέει τον Σωκράτη με τους αρχαίους μύθους και τις δοξασίες γύρω από αυτές τις ουράνιες μορφές.
«Μα τον Κύνα…»
Όπως το καταλαβαίνω, όταν ο Σωκράτης λέει «Μα τον Κύνα…» ουσιαστικά, ορκίζεται στην θεά Αθηνά και όλα όσα συνδέονται μαζί της, αλλά είναι άρρητα, δηλαδή δεν λέγονται ή απλά είναι ακατανόητα για εμάς που δεν έχουμε τον ίδιο τρόπο σκέψης με τους αρχαίους.
Η αναφορά του Κύνα στην «Απολογία» είναι μία σημαντική υπενθύμιση των βαθιών συνδέσεων μεταξύ της φιλοσοφίας, της μυθολογίας και του φυσικού κόσμου στην αρχαία Ελλάδα. Επίσης ωθεί τους αναγνώστες να εμβαθύνουν στον συμβολισμό και το νόημα πίσω από τον όρκο του Σωκράτη.
Παρέχει μια συναρπαστική ματιά στην πλούσια σκέψη, φιλοσοφική θεώρηση και κοσμογονική ματιά του αρχαίου ελληνικού πολιτισμού και μας καλεί να αναλογιστούμε την ευρύτερη σημασία αυτών των μύθων και συμβόλων στο πλαίσιο της υπεράσπισης του Σωκράτη.
diadrastika / Image by Andy Vinnikov from depositphotos.com
