Ο Θεός Ποσειδών κατοικεί μερικές φορές στον Όλυμπο, στο παλάτι που του έφτιαξε ο Θεός Ήφαιστος, αλλά κυρίως στο παλάτι του βαθιά στην θάλασσα, μαζί με τη γυναίκα του, τη Νηρηίδα Αμφιτρίτη. Το παλάτι αυτό ο Όμηρος το τοποθετεί κοντά στις Αιγές, χωρίς βέβαια να φανερώνει το ακριβές σημείο.
Στην Γιγαντομαχία πολέμησε στο πλάϊ του Θεού Διός και μετά τη νίκη τους μοίρασαν τον κόσμο με κλήρο. Ο μεν Ζευς έλαβε τους ουρανούς και ο Ποσειδών την θάλασσα και όλο το υδάτινο στοιχείο επάνω στη Γη, ο δε αδελφός τους Πλούτων τον Κάτω Κόσμο. Τον Όλυμπο και την γη τα άφησαν αμοίραστα, ώστε να τα χαίρονται και οι τρεις τους.
Η κυριαρχία του στη γη δηλώνεται τόσο από το όνομά του, που προέρχεται (πιθανά) από το πόσις (αφέντης, κύριος) και δάων ή δη (γη) όσο και από τα προσωνύμια που του αποδίδονται όπως Γαιήοχος (αυτός που κατέχει τη γη, κοσμοκράτορας), καθώς και αυτά που αναφέρονται στη ιδιότητά του να δημιουργεί σεισμούς όπως Ενοσίχθων, Εννοσίγαιος (από το ένοσις = σεισμός, κίνηση και γαία, δηλαδή αυτός που κινεί, ταράζει την γη) αλλά και Μοχλευτήρ, Σεισίχθων, Δαμασίχθων, κλπ. Αναφέρεται επίσης ως γαίης κινητήρ στον ομηρικό ύμνο.
Ο συσχετισμός του με τους σεισμούς και την Γη ανάγεται σε πολύ παλαιές εποχές, κατά τις οποίες ο Θεός δεν είχε ακόμα συνδεθεί με τη θάλασσα, αλλά η αρχική του μορφή θα πρέπει να ήταν χθόνια. Υπήρχε μάλιστα και σχετική παράδοση, κατά την οποία ο τόπος των Δελφών ανήκε αρχικά από κοινού στον Ποσειδώνα και την Γη πριν περάσει στον Θεό Απόλλωνα. Σύμφωνα με τον Παυσανία, ο Θεός Ποσειδών ήταν ένας από τους επιστάτες του χρησμού στους Δελφούς προτού να τους αναλάβει ο Ολύμπιος Απόλλων. Οι Θεοί Απόλλων και Ποσειδών λειτουργούν στενά σε πολλές περιπτώσεις, όπως λ.χ. στον αποικισμό.
Ο Δελφικός Απόλλων παρέχει την έγκριση για την εγκατάσταση ανθρώπων σε αποικίες, ενώ ο Ποσειδών βοηθά δίνοντάς τους το εξαγνιστικό ύδωρ για την θυσία που αφορούσε την ίδρυση της αποικίας. Γι’ αυτό και οι πρόγονοί μας τον θεωρούσαν και θεμελιωτή των οίκων τους, επικαλούμενοι την προστασία του για τη σταθερότητα του εδάφους και την ασφάλεια των κτισμάτων.
Συμβολίζει την αέναη κίνηση και τη ρευστότητα –όπως ακριβώς είναι η φύση του υγρού στοιχείου και κατ’ επέκταση τον κόσμο των συναισθημάτων. Και αυτό γιατί τα συναισθήματά μας δεν βρίσκονται ποτέ σε μια μόνιμη κατάσταση αλλά μεταβάλλονται ανάλογα με τις συνθήκες και το περιβάλλον. Δεν είναι τυχαίο ότι οι ψυχικές νόσοι αποδίδονταν στον μεγάλο αυτό Θεό που κινεί τα ανθρώπινα συναισθήματα με την τρίαινά του όπως τα ύδατα των ωκεανών. Κατά τους Στωϊκούς (Κικέρων «De Νatura Deorum» ΙΙΙ.25), ο Ποσειδών αποτελεί τη νοήμονα πνοή (το πνεύμα) και τη Θέληση.
Πάνω στο χρυσό άρμα του και με τη συνοδεία δελφινιών, ιππόκαμπων, γοργονών, και θαλάσσιων θεοτήτων σκίζει τα νερά, κρατώντας στα χέρια του την τρίαινα. Το όπλο αυτό ήταν δώρο κατ’ άλλους των Κυκλώπων, κατ’ άλλους των Τελχινών και το χρησιμοποίησε στην Γιγαντομαχία. Από τότε το κρατά συνέχεια και μ’ αυτό άλλοτε ανακινεί την θάλασσα, δημιουργώντας τεράστια κύματα και φοβερές τρικυμίες, ενώ άλλοτε την γαληνεύει. Γι’ αυτό και προσφωνείται Ποντομέδων (από το πόντος και μέδω = κυβερνώ), Αλίδουπος (από το αλς και δούπος= κρότος, βουητό), Βαρύκτυπος, Κυμοθαλής, Κοσμοσείτης. Οι ναυτικοί έκαναν πάντα σπονδές σε αυτόν πριν το ταξίδι τους, για να έχουν ήρεμη θάλασσα και ασφαλή επιστροφή στο σπίτι τους. Πηγή (delphys.gr)
Σύμβολό του είναι η τρίαινα, η οποία απεικονίζει την εξέλιξη. Πιο συγκεκριμένα πρόκειται για το ημικύκλιο της ψυχής, το οποίο το διαπερνά ο σταυρός της ύλης, και μαζί καταλήγουν σε τρεις αιχμηρές άκρες. Κάθε μία από αυτές συμβολίζει και μία έκφανση της ανθρώπινης υπόστασης η οποία πρέπει να εξαγνιστεί από τα νερά του Ποσειδώνα. Αυτές είναι:
1) η υλική μας υπόσταση και οι αισθήσεις της,
2) η αστρική (συναισθηματική) υπόστασή μας και οι επιθυμίες της, και
3) η κατώτερη πνευματική υπόστασή μας και οι εγωκεντρικές σκέψεις της.
Πώς ερμηνεύεται αυτό το σύμβολο; Ο άνθρωπος καλείται μέσα από τις εμπειρίες του στη γη να προάγει τις τρεις αυτές εκφάνσεις της ύπαρξής τους σε ένα πιο εξευγενισμένο επίπεδο.
Σύμφωνα με μία διαφορετική ερμηνεία, το ημικύκλιο της τρίαινας το διαπερνά ο ιστός της Ζωής του Ήλιου, απελευθερώνοντας κατ’ αυτό τον τρόπο την προσωπικότητα από υποκειμενικούς περιορισμούς και επιτρέποντάς της να εκφραστεί με ανιδιοτέλεια. Ο μικρός κύκλος στη βάση του συμβόλου αντιπροσωπεύει το Πνεύμα, κι επομένως η τρίαινα συμβολίζει την κατάσταση κατά την οποία το Πνεύμα διαπερνά την ανθρώπινη υπόσταση, δίνοντάς της ώθηση ώστε να αποκτήσει ηθικοπλαστικά οράματα, συμπόνια και ανιδιοτελή συναισθήματα. Πηγή (cosmictelegram.gr)
Σύνθεση από 1 & 2 ώς άνω
Επιλογές, επεξεργασία, επιμέλεια δημοσιεύσεων/αναδημοσιεύσεων Πλωτίνος
mythagogia / Image by fergregory from depositphotos.com