Ο Ιάσωνας και οι αργοναύτες
Image by matintheworld from depositphotos

Ο Ιάσωνας και τα Δόντια του Θεού Άρη
(αποσυμβολισμός)

Ο ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΣ ΜΥΘΟΣ

Πρίν αρχίσουμε να μιλάμε για το δόντια του Θεού Άρη πρέπει να πούμε πως ξεκίνησε η Αργοναυτική Εκστρατεία και η αποστολή που ανέλαβε ο Ιάσωνα. Ιδού τι λέει ο εξωτερικός μύθος:

Στην ελληνική μυθολογία ο Ιάσονας (Ιάσων) ήταν ο ήρωας που ηγήθηκε της Αργοναυτικής Εκστρατείας.ήταν γιος του Αίσονα και της Πολυμήδης, της θείας του Οδυσσέα. Πάντως ως μητέρα του αναφέρεται και η Αλκιμήδη σύμφωνα με τους θεσσαλικούς μύθους, η Ροιώ. Ο Ιάσονας ήταν απόγονος του Αιόλου πού ήταν γιος του Έλληνα και εγγονός του Δευκαλίωνα.

Ο Αίσονας, νόμιμος βασιλιάς της Ιωλκού, εκδιώχθηκε από τον ετεροθαλή αδελφό του, τον Πελία, ενώ άλλη εκδοχή λέει ότι ο Αίσονας εμπιστεύθηκε στον Πελία την εξουσία ώσπου να ενηλικιωθεί ο Ιάσων. Ο μικρός Ιάσονας ανατράφηκε στο Πήλιο από τον Κένταυρο Χείρωνα, που του δίδαξε και την Ιατρική.

Μόλις ενηλικιώθηκε, ο Ιάσονας πήρε τον δρόμο για την Ιωλκό. Στον δρόμο, καθώς επεχείρησε να περάσει ένα ποτάμι, έχασε το ένα του σανδάλι, οπότε εμφανίσθηκε στη γενέτειρά του «μονοσάνδαλος». Φορούσε το τομάρι ενός πάνθηρα και κρατούσε από μία λόγχη στο κάθε του χέρι. Φθάνοντας στο κέντρο της Ιωλκού τον είδε ο Πελίας, που εκείνη τη στιγμή τελούσε μία θυσία. Ο Πελίας τότε τρομοκρατήθηκε, επειδή ένας χρησμός του είχε πει να «φυλαχθεί από τον μονοσάνδαλο». Ο Ιάσονας έμεινε 5 ημέρες στο σπίτι του πατέρα του και στη συνέχεια πήγε στον Πελία και του ζήτησε την εξουσία. Μόλις ο Πελίας συνήλθε από τον φόβο του, ρώτησε τον Ιάσονα ποια τιμωρία θα επέβαλλε σε ένα σφετεριστή του θρόνου, οπότε ο Ιάσονας του αποκρίθηκε ότι θα τον έστελνε να φέρει το «Χρυσόμαλλο δέρας», την προβιά δηλαδή του φτερωτού κριαριού που είχε φυγαδεύσει τον Φρίξο και την Έλλη. Τότε ο Πελίας διέταξε τον Ιάσονα να εκτελέσει αυτή την αποστολή, άλλη παράδοση όμως αναφέρει ότι ο Ιάσονας πήρε μόνος του την απόφαση να πάει να φέρει το Δέρας: κατά τους ποιητές, η θεά Ήρα του ενέβαλε αυτή την ιδέα, με απώτερο στόχο να τιμωρήσει τον Πελία επειδή δεν την τιμούσε όπως εκείνη θα ήθελε.

Μόλις πάρθηκε η απόφαση, ο Ιάσωνας βρήκε τον Άργο, τον γιο του Φρίξου, και ζήτησε τη βοήθειά του. Ο Άργος τότε, μετά από συμβουλή της θεάς Αθηνάς, ναυπήγησε την «Αργώ». Μετά ο Ιάσωνας έβαλε κήρυκα να γυρίσει όλη την Ελλάδα και αναγγείλει την επικείμενη εκστρατεία για να έρθει να συμμετάσχει όποιος θα ήθελε. Αυτή η εκστρατεία έγινε γνωστή, από το όνομα του πλοίου, ως «Αργοναυτική», και οι ήρωες που συμμετείχαν ως «Αργοναύτες».

Αφού πέρασαν από τη Λήμνο, τη Σαμοθράκη, την Κύζικο οι Αργοναύτες έφθασαν στην Κολχίδα. Εκεί ο Ιάσωνας παρουσιάσθηκε μπροστά στον βασιλέα Αιήτη, στον οποίο ο Φρίξος είχε δωρήσει το Χρυσόμαλλο Δέρας, και του εξήγησε τον σκοπό της αποστολής του. Ο Αιήτης, που είχε αφιερώσει το Δέρας στον θεό Άρη, είπε ότι δεν είχε αντίρρηση, αρκεί ο Ιάσονας να έζευε δύο ταύρους με χάλκινα πόδια που έβγαζαν φλόγες από τα ρουθούνια τους (οι δύο αυτοί ταύροι, δώρο του Ηφαίστου στον Αιήτη, δεν είχαν ζευτεί ποτέ πριν), να οργώσει με αυτούς ένα χωράφι και να το σπείρει με τα δόντια ενός δράκου.

Ο Ιάσων άρχισε να σχεδιάζει το πώς θα επιτελέσει αυτούς τους άθλους, όταν μπήκε στη ζωή του η Μήδεια, η μάγισσα κόρη του Αιήτη. Η Μήδεια ερωτεύθηκε τον Ιάσονα μόλις τον είδε, και γνωρίζοντας το πρόβλημα θέλησε να τον βοηθήσει. Του ζήτησε όμως να της υποσχεθεί ότι θα την έπαιρνε μαζί του στην Ελλάδα και θα την παντρευόταν. Ο Ιάσων της το υποσχέθηκε και η Μήδεια του έδωσε ένα υγρό, με το οποίο άλειψε το σώμα του αλλά και την ασπίδα του. Από τη στιγμή εκείνη δεν μπορούσε να τον βλάψει ούτε όπλο, ούτε η φωτιά. Μόνο που η ισχύς του μαγικού υγρού έπαυε μετά από 24 ώρες. Η Μήδεια αποκάλυψε επίσης στον Ιάσωνα ότι, καθώς θα έσπερνε τα δόντια του δράκου, θα φύτρωναν αυθωρεί οπλισμένοι πολεμιστές, που θα επεδίωκαν να τον σκοτώσουν. Ο Ιάσωνας μπόρεσε έτσι να ζέψει τους ταύρους χωρίς να καεί από τις φλόγες τους, και έριξε μια πέτρα ανάμεσα στους πολεμιστές που «έσπειρε», όπως τον είχε επίσης συμβουλέψει η Μήδεια, οπότε αυτοί νόμισαν ότι κάποιος από τους ίδιους την έριξε και αλληλοσκοτώθηκαν μεταξύ τους.

ΤΟ ΣΥΜΒΟΛΟ ΤΟΥ ΤΑΥΡΟΥ ΜΕ ΤΑ ΧΑΛΚΙΝΑ ΠΟΔΙΑ

Ο ταύρος συμβολίζει την ανδρεία και την γενναιότητα. Συμβολίζει επίσης την ακατέργαστη και πρωτόγονη ερωτική πράξη χωρίς συναίσθημα. Είναι η κτηνώδης και πρωτόγονη σκέψη χωρίς ίχνος νου. Συνεπώς ο ταύρος είναι ένα σύμβολο που σχετίζεται με τα ένστικτά της διαιώνισης του είδους. Είναι η «σκέψη του ζώου» που υπάρχει στους ελάχιστους πρωτόγονους ανθρώπινους πληθυσμούς του πλανήτη. Τα πόδια είναι χάλκινα γιατί το σύμβολο του των ταύρων στο μύθων δηλώνει(σε αυτό το μύθο)και την πτώση του ανθρωπου. Οι «ταύροι με τα χάλκινα πόδια» είναι οι «γηγενείς» φυλές του του χάλκινου γένους του Ησίοδου.

ΤΑ ΠΕΝΤΕ ΓΕΝΗ

Σύμφωνα με τον Ησίοδο, πέντε είναι τα θνητά γένη των ανθρώπων.

1. Το “Χρυσό” γένος ή χρυσή γενιά των λιγόζωων, «των ανθρώπων που έπλασαν οι αθάνατοι που τα Ολύμπια ανάκτορα κατέχουν…» [στίχοι 109-110, “Έργα και ημέραι”, Ησίοδος].

2. Το “Αργυρό” ή ασημένιο γένος. «Δεύτερο γένος, μα πολύ χειρότερο κατόπι, το ασημένιο… μα ούτε στο σώμα ούτε στο νου ήταν όμοιο με το χρυσό…» (στίχοι 127-129).

3. Το “Χάλκινο” γένος. «Και ο πατέρας Δίας έπειτα έπλασε το χάλκινο, το τρίτο γένος των θνητών ανθρώπων. Σε τίποτα δεν έμοιαζε με αυτό το ασημένιο που ήταν πλασμένο από κονταρόξυλα και ήταν περισσότερο φοβερό και πολεμικό…» (στίχοι 143-145).

4. Το “ηρωικό” γένος ή το γένος των ηρώων. «Τέταρτο γένος έπλασε ο Δίας, ο γιος του Κρόνου, επάνω στην πολύβλαστη τη γη, πιο δίκαιο και πιο ανδρείο, το θείο γένος των ηρώων που ονομάζονται ημίθεοι (στίχοι 157-160).

5. Το “σιδερένιο” γένος: “Νυν γαρ δη γένος εστί σιδέριον…». Μετάφραση: Τώρα πια είναι το σιδερένιο γένος… [στίχος 176].

Λέμε εδώ λοιπόν πως ο Ιάσων, δεν έζεψε «ταύρους» πραγματικούς. Αυτό είναι μόνο ένα σύμβολο. Η ερμηνεία που δίνουμε είναι τριπλή:

1. O Ιάσων «ηγήθηκε» της Φυλής των Ταύρων (άλλωστε ο Βασιλιάς Αιήτης η χώρα του λεγόταν ΧΩΡΑ ΤΩΝ ΤΑΥΡΩΝ)

2. Το ότι κατάφερε να ζέψει του ταύρους σημαίνει πως έθεσε «μέσα του» υπό την κυριαρχία του τα ένστικτα

3. Δηλώνει πως η φυλή που κυριάρχησε άνηκε στο ΧΑΛΚΙΝΟ ΓΕΝΟΣ για το οποίο μιλούσε ο Ησίοδος.

ΤΑ ΔΟΝΤΙΑ ΤΟΥ ΑΡΗ

Τα δόντια, πέρα από τους συμβολισμό που έχουν όσον αφορά το σεξ, σημαίνουν και την υπεράσπιση του πνεύματος. Ο Ιάσων θα σπέρνει δόντια στη γη, που του έδωσε ο Αιήτης, τα οποία του είχε δώσει πριν πολλά χρόνια ο Θεός Άρης. (Ο Άρης είναι εξωτερικά ο Θεός του πολέμου και εσωτερικά ο Θεός των ψυχολογικών συγκρούσεων – αλλά αυτό θα το αναλύσουμε σε άλλη ανάρτηση.)

Από τα δόντια που σπέρνει ο Ιάσονας φυτρώνουν οπλισμένοι πολεμιστές και έτσι, έχουμε ουσιαστικά την γέννηση της «Αρείας Φυλής», δηλαδή της φυλής προήλθε από τον Άρη του Θεό του πολέμου. (Προσοχή! – εδώ δε μιλάμε για την «Αρεία Φυλή των Γερμανών» αλλά για το μύθο και έτσι δεν δικαιολογούμε τίποτα που να έχει να κάνει με αφανισμούς εθνών ή φύλων για χάρην μιας κάποιας υποτιθέμενης ανωτερότητας)

Οι οπλισμένοι πολεμιστές αποδεικνύονται «άνοες» και φιλοπόλεμοι. Ο Ιάσων κρύβεται και χτυπάει κάποιον από αυτούς με μια πέτρα κρυφά. Ο χτυπημένος πολεμιστής αρπάζεται με τον πρώτο που νομίζει πως τον χτύπησε και τελικά ξεσπά μάχη μεταξύ τους. Στο τέλος, από το ίδιο τους το μένος αφανίζονται όλοι.

Δεν είναι δύσκολο να καταλάβει κανείς πως θα πάθει το ίδιο αν ακολουθήσει τη τακτική να τρώγεται συνεχώς με πολέμους και καταστρέφει το ένα έθνος το άλλο με την πρώτη ευκαιρία.

Οι άνοες πολεμιστές είναι λοιπόν και κατά μια έννοια όλα τα τεράστια έθνη της γης που έχουν φιλοπόλεμες τακτικές και ξεσπούν το ένα πάνω στο άλλο μόλις το μπορέσουν ή με την πρώτη ευκαιρία. Είναι η ανοησία δηλαδή της Ανθρωπότητας να τρώγεται με τα ρούχα της.

Ο Ιάσων είναι όμως αυτός που πρέπει να παραμείνει ζωντανός ώστε να «γιατρέψει»(ιάνει) τον πλανήτη. Είναι ο άνθρωπος που βλέπει τις οικολογικές καταστροφές αλλά και τα προβλήματα που δημιουργούν οι άσκοποι πόλεμοι.

Ο μύθος αυτός, να πούμε, είναι ιστορία από την εποχής του ταύρου(όπως τώρα είμαστε στην εποχή του υδροχόου). Ο μύθος φυσικά του μινώταυρου είναι επίσης μια ιστορία που σχετίζεται με την εποχή του ταύρου αλλά αυτό θα το πούμε άλλη φορά.

Μάριος Π. mythologiakaisymbola / Image by matintheworld from depositphotos.com