γραφή
Καλλιτεχνική απεικόνιση από RGY23 στο Pixabay

Άτλαντες και Έλληνες είχαν Γραφή 11.500 χρόνια πριν, σύμφωνα με τον Πλάτωνα

Σπύρος Μακρής
περιεχόμενο νόησης και επινόησης, με στοιχεία δημιουργικής γραφής

Στην εποχή μας, η ύπαρξη της Ατλαντίδας όπως και ο πόλεμος που ξεκίνησε με την τότε Αθηναϊκή πολιτεία που οδήγησε στη βύθιση της πρώτης, θεωρούνται απλά ως ένας μύθος, ένα παραμύθι ή μια παραβολή που επινόησε ο Πλάτωνας προκειμένου να εξηγήσει τις πολιτικές του θεωρίες, αλλά και να ανεβάσει ή να ανανεώσει το ηθικό των Αθηναίων της εποχής του. Κατά συνέπεια, το ίδιο μυθική θεωρείται και η ύπαρξη της Αθηναϊκής πολιτείας εκείνης της εποχής. Ωστόσο, έχει ενδιαφέρον να δούμε τι μας αναφέρει για το θέμα της γραφής στα βιβλία Τίμαιος και Κριτίας που έγραψε ο Πλάτωνας.

Διαβάστε επίσης: Ιερό Αλφάβητο του Σύμπαντος και Αρχαίοι Έλληνες

Οι Αιγύπτιοι ιερείς ανέφεραν πολλά και σημαντικά πράγματα στον Αθηναίο νομοθέτη Σόλωνα (639-559 π.Χ.), όταν πήγε στην Σάιδα, ειδικότερα για τον πόλεμο που έγινε πριν από περίπου 9.000 χρόνια από την χρονολογία της επίσκεψής του, δηλαδή πριν περίπου 11.500 χρόνια, μετρώντας από σήμερα.

Οι Άτλαντες είχαν γραφή 11.500 χρόνια πριν

Κατά την ανάπτυξη της αφήγησης το πρώτο πράγμα που μαθαίνουμε είναι πως οι Άτλαντες είχαν “αγάλματα, αφιερώματα ιδιωτών”, αλλά και “μεγάλα αφιερώματα και των βασιλέων και των ιδιωτών”, οπότε εδώ έχουμε την πρώτη ένδειξη ύπαρξης κάποιου είδους γραφής. Στη συνέχεια, γίνεται σαφές ότι είχαν νόμους και “διατάξεις που είχαν γραφεί υπό των πρώτων βασιλέων επάνω εις ορειχάλκινη στήλην, η οποία ευρίσκετο εις το κέντρο της νήσου, εντός του ιερού του Ποσειδώνος”.

Για την συγκεκριμένη στήλη, μαθαίνουμε λίγο παρακάτω ότι “ήσαν χαραγμένα τα γράμματα” και ότι “εκτός των νόμων, είχε γραφεί και όρκος περιέχων μεγάλας κατάρας εναντίων των παραβατών”. Επιπλέον, όταν οι άρχοντες δίκαζαν “έγραφαν τας αποφάσεις των εις χρυσήν πινακίδα”. Γίνεται, λοιπόν, ολοφάνερο ότι οι Άτλαντες είχαν γραφή και γνώριζαν ανάγνωση. Ας δούμε μία ακόμα παράμετρο:

Διαβάστε επίσης: Οι Έλληνες προηγήθηκαν χιλιάδες χρόνια των Αιγυπτίων

Το ένα άκρο της Ατλαντίδας που βρισκόταν στο “πέλαγος που λέγεται Ατλαντικόν” (Ατλαντικός Ωκεανός), βρισκόταν “πλησίον των Ηρακλείων Στηλών, το μέρος της χώρας που ονομάζεται τώρα Γαδειρική” (κοντά στο Στενό του Γιβραλτάρ), “εξουσίαζαν πολλές άλλες νήσους διασπαρμένες εις το πέλαγος”, αλλά και μέρη “από τα έντευθεν των Στηλών μέρη μέχρι της Αιγύπτου και της Τυρρηνίας (αρχαία χώρα της Ιταλικής χερσονήσου)”. “Ένεκα της εξουσίας που είχαν, πολλά πράγματα μεταφέροντο από το εξωτερικόν, πάρα πολλά δε επρομήθευεν εις αυτούς η ίδια η νήσος”. Είναι, ίσως, πολύ πιθανόν σε αυτές τις περιοχές, ή/και σε άλλες, να γνώριζαν και να επικοινωνούσαν με την ίδια γραφή, των Ατλάντων.

Οι Έλληνες είχαν γραφή 11.500 χρόνια πριν

Σε ό,τι αφορά την οργάνωση της παλαιάς Αθηναϊκής πολιτείας, το βιβλίο Κριτίας, έμεινε ημιτελές και δεν έχουμε παρά ελάχιστα ψήγματα πληροφοριών που αφορούν το θέμα μας, δηλαδή αν γνώριζαν γραφή και ανάγνωση. Αυτά είναι:

Μετά τις καταστροφές και τα χρόνια που πέρασαν “η γενεά που απέμενε κάθε φορά εις την χώραν, όπως είπαμε και πρωτύτερα (στο βιβλίο Τίμαιος), έζη εις τα όρη και ήτο αγράμματος […]” που σημαίνει ότι οι προηγούμενες γενιές γνώριζαν γράμματα.

Στον Τίμαιο, μας εξηγεί για ποιο λόγο έμεναν αγράμματοι λέγοντας: “Εις την χώραν σας όμως (εννοεί του Σόλωνα), καθώς και σε άλλας χώρας, όσα κάθε φορά έχουν διοργανωθεί ώστε να είναι κατάλληλα για τα γράμματα και δια τα άλλα όσα είναι αναγκαία εις τας πόλεις, έρχεται κατά καθορισμένα χρονικά διαστήματα σαν φοβερά σθένεια εναντίον τους ρεύμα από τον ουρανό και αφήνει ζωντανούς μόνο τους αγράμματους και αμόρφωτους από εσάς, ώστε γίνεσθε εξαρχής πάλιν σαν νέοι […]”.

Στη συνέχεια εξηγεί πως πριν τον μεγάλο κατακλυσμό και τον πόλεμο, “η σημερινή πόλις των Αθηναίων υπήρξεν αρίστη εις τον πόλεμον και γενικώς εις την διακυβέρνησίν της ήτο τελεία” και “όσον αφορά την μόρφωσιν, (λέει ο Αιγύπτιος ιερέας στον Σόλωνα) βλέπεις βέβαια πόση φροντίδα κατέβαλεν εξαρχής ο νόμος δια την τακτοποίησιν των πάντων, μέχρι της μαντικής και της ιατρικής που ασχολείται με την υγείαν, αφού εφήρμωσε τας θείας αυτάς επιστήμας εις τας ανθρώπινας ανάγκας και εσυστηματοποίησε όλας τα γνώσεις που προέρχονται από αυτάς”. Από τα τελευταία λόγια μπορούμε να φανταστούμε πως μόνο ένα πολύ εξελιγμένο σύστημα γραφής, πιθανότητα ένα αλφαβητικό, θα μπορούσε να συστηματοποιήσει όλες τις γνώσεις που προήλθαν από διάφορες επιστήμες.

Σύμφωνα με την αφήγηση του Πλάτωνα, γίνεται φανερό ότι τόσο οι Άτλαντες όσο και οι Αθηναίοι της ίδιας εκείνης εποχής, γνώριζαν γραφή και ανάγνωση. Ωστόσο, ούτε για τους μεν ούτε για τους δε μας δίνεται κάποιο στοιχείο για το ποιο ήταν αυτό το σύστημα γραφής. Ίσως – και για τους δύο – να ήταν κάποιο είδος αλφαβητικής γραφής, όπως με λίγη φαντασία φαίνεται να υποδηλώνεται από την ορειχάλκινη στήλη με τους νόμους και τις χρυσές πινακίδες των Ατλάντων. Με λίγη ακόμα περισσότερη φαντασία – σε συνδυασμό με το ότι ο Ποσειδώνας και η Αθηνά με τον Ήφαιστο που έτυχαν τους κλήρους για την Ατλαντίδα και την Αθήνα, αντίστοιχα, ήταν συγγενείς – θα μπορούσαμε να υποθέσουμε ότι οι κάτοικοι που οι θεοί εγκατέστησαν στις περιοχές που τους κληρώθηκαν, έλαβαν ή διδάχτηκαν ένα και το ίδιο κοινό αλφάβητο.

Όλα αυτά, 9.000 χρόνια πριν από τον Σόλωνα και 11.500 από σήμερα. Πόσες χιλιετίες πίσω πριν τον πόλεμο και την βύθιση της Ατλαντίδας μπορεί να είχαν κάποιο σύστημα γραφής, αλφαβητικό ή οποιοδήποτε άλλο; Μα, φυσικά, από τότε που ιδρύθηκαν μετά την κλήρωση. Με λίγη φαντασία, πάρα πολλές χιλιάδες χρόνια πριν.

Όπως είπαμε και στην αρχή, η ιστορία της Ατλαντίδας και της παλαιάς Αθηναϊκής πολιτείας θεωρείται ως ένα είδος μυθοπλασίας βγαλμένη από το μυαλό του Πλάτωνα για πολιτικούς, ίσως, λόγους. Ωστόσο, λίγοι μελετητές προτείνουν ότι όσα περγράφονται δεν αποκλείεται να είναι εμπνευσμένα από παλαιότερες παραδόσεις, δίνοντας έτσι κάποιες μικρές πιθανότητες η αφήγησή του να περιέχει ψήγματα κάποιας αληθινής ιστορίας, χωρίς να μπορούν να προσδιοριστούν ποια είναι αυτά. Στη σημερινή εποχή, ήδη από τον 19ο αιώνα πολλοί θεωρούν την ύπαρξη της Ατλαντίδας και την βύθισή της, ως πραγματικό γεγονός. Πολλές έρευνες ιδιωτών έχουν ξεκινήσει προκειμένου να εντοπίσουν πιθανά ερείπιά της.

Άραγε, αν κάποτε βρεθεί, αποδειχθεί και επιβεβαιωθεί η ύπαρξη της Ατλαντίδας κατά το παρελθόν, αντιλαμβάνεστε ότι το πιθανό αυτό γεγονός θα συμπαρασύρει ως αληθινή και την ύπαρξη της τότε Αθηναϊκής πολιτείας και τα όσα αναφέρονται γι’ αυτήν, πριν τουλάχιστον 11.500 χρόνια, από σήμερα;

*Χρησιμοποιήθηκαν αποσπάσματα από τα βιβλία Κριτίας και Τίμαιος σε μετάφραση Α.Παπαθεοδώρου, εκδόσεις Πάπυρος

diadrastika / Image by RGY23 from Pixabay