Του Κίμωνα Χαραλάμπους

Το να σμιλεύει κάποιος βουνά δεν είναι και τόσο εύκολο! Ωστόσο οι Έλληνες το κατάφεραν και αυτό! Ελάτε μαζί μας σε ένα ταξίδι στην Ιορδανία, στην αρχαία πόλη της Πέτρας.

Η περιοχή της Πέτρας σχηματίστηκε από τους αρχέγονους κατακλυσμούς που χάραξαν το ρήγμα της Ιορδανίας. Τα βουνά τότε σμιλεύθηκαν για χιλιάδες χρόνια από άνεμους, βροχές και σεισμούς μέσα σε ένα ονειρικό τοπίο.

Διασκορπισμένα ανάμεσα σε αυτές τις υπεράφθονες μορφές της φύσης βρίσκονται μερικά από τα πιο καταπληκτικά έργα του ανθρώπου, λαξευμένα μέσα σε βράχους.

Είναι τα έργα των Ναβαταίων, μιας πανάρχαιας ελληνικής φυλής, που έφθασε από την Πετραία Αραβία.

Η επιβλητική και παράξενη διαμόρφωση του περιβάλλοντος κατέστησε την Πέτρα μια πόλη τελείως ιδιαίτερη.

Δεσπόζει πάνω σε βράχο ύψους 890 μέτρων μέσα στην κοιλάδα του Εδώμ.

Τα ιδιαίτερα στενά φαράγγια που την περιβάλλουν καθιστούν την περιοχή μαγευτική.

Το περισσότερο γνωστό είναι το φαράγγι του Σικ, όπου τα βουνά προσεγγίζουν τόσο πολύ το ένα το άλλο, ώστε από την στενωπό που δημιουργείται ανάμεσά τους μετά βίας είναι δυνατή η διέλευση δύο καμήλων.

Αρχική κοιτίδα των Ναβαταίων ήταν οι όχθες του Ευφράτη Ποταμού, αργότερα όμως εγκαταστάθηκαν νοτιότερα στην περιοχή της Πάτρας ανάμεσα στην Νεκρή και την Ερυθρά Θάλασσα.

Εκεί οι Ναβαταίοι συγκέντρωναν τα εμπορεύματά τους και κατόπιν ξεκινούσαν για τα ταξίδια τους προς την Αίγυπτο ή προς την Δαμασκό.

Κανένας δεν γνωρίζει πότε για πρώτη φορά οι Ναβαταίοι έφτασαν στην Πέτρα. Πρέπει να ήταν κατά τον 6ο αιώνα π.Χ., όταν σαν έμποροι ταξίδευαν με τα πολύτιμα προϊόντα – λιβάνι, θυμίαμα και μύρα – μεταφέροντάς τα από την νοτιοδυτική Αραβία (την Υεμένη), όπου παράγοντα, στην Γάζα για εξαγωγή τους στην Ευρώπη.

Με το εμπόριο τους είχαν συσσωρεύσει τόσο πλούτο στην πόλη, ώστε αυτή να αποκαλείται Παλμύρα του Νότου.

(…)

Μόλις στις αρχές του 1ου αιώνα π.χ., οι Ναβαταίοι άρχισαν να μεταφέρουν την πρωτεύουσα του βασιλείου τους στην Πέτρα, την οποία κατέστησαν μια υπέροχη πολιτεία.

Η τεχνολογία τους ήταν απλή: σκαπάνες και σμίλες λάξευσαν τις κορυφές των βουνών. Σκάλες κατασκευάστηκαν για να φθάσουν ως εκεί, κανάλια διανοίχτηκαν για την μεταφορά νερού από μεγάλες αποστάσεις, υπέροχοι ναοί, ανάκτορα, αγορές και οικήματα κτίστηκαν.

(…)

Η τέχνη των Ναβαταίων ήταν καθαρά ελληνική. Τα αποτυπώματα της ελληνικής τέχνης είναι εμφανή στα αγάλματα, τα οποία ανακαλύφθηκαν. Όσον αφορά την επίδραση της αιγυπτιακής τέχνης, μπορεί να την διαπιστώσει κανείς σε οβελίσκο τύμβου, όπου μπορεί να την διαπιστώσει κανείς σε οβελίσκο τύμβου, όπου οι πυραμίδες καλύπτουν την πρόσοψή του, όπως επίσης στο Αλ Καζνέχ , το οποίο φέρει τα χαρακτηριστικά αρχιτεκτονικά γνωρίσματα της Αλεξάνδρειας των ελληνιστικών χρόνων.

Εντούτοις, η τέχνη των Ναβαταίων έχει επηρεάσει με την σειρά της άλλες τέχνες, αφού έφθασε μέχρι την Νότια Αίγυπτο στις εκκλησίες των Κοπτών και στην ανατολή στην πόλη των Σαρδέων.

Οι Ναβαταίοι μιλούσαν την δική τους διάλεκτο, ενώ το αλφάβητό τους ήταν παρόμοι με το ελληνικό.

Ο θεός Ντουσάρα ήταν από τους πιο σημαντικούς τους, όπως μαρτυρούν τα νομίσματα που ανακαλυφθήκαν, τα οποία παριστάνουν ένα ανθρωπόμορφο είδωλο να στέκεται πάνω από μια ολόχρυση βάση και καμιά φορά να έχει ανθρώπινη όψη.

(…)

Η Αλλάτ ήταν σύντροφος του Ντουσάρα και ήταν ουσιαστικά η Ελληνίδα θεά Αφροδίτη.

Οι Ναβαταίοι είχαν επικεντρωθεί βαθιά από τις θρησκευτικές δοξασίες των Αρχαίων Ελλήνων και των Αιγυπτίων.

(…)

Ζούσαν σε περιοχή έρημη, όπου δεν υπήρχε νερό. Προσαρμοσμένοι στις συνθήκες της περιοχής που είχαν επιλέξει για κατοικία τους, επέδειξαν αξιοθαύμαστα έργα στον τομέα της γεωργίας αλλά και της άρδευσης.

Αποθήκευαν νερό, κατασκεύαζαν κανάλια, έκτιζαν γέφυρες για την διευκόλυνση των μετακινήσεων τους, αλλά και για την προφύλαξη τους από τις πλημμύρες.

Το σύστημα άρδευσής τους ήταν πολύ προχωρημένο. Οι αποθήκες νερού ήταν τεράστιες και λαξευμένες στον βράχο.

(…)

Το σύστημα αρδευτικών καναλιών των Ναβαταίων είναι όμοιο με τα Διονυσιακά που βρέθηκαν στην Τάκλα Μακάν της Κίνας, με τα οποία αρδεύονται ακόμα τα αμπέλια μέσα στην έρημο.(…)

Στην Πέτρα συναντά κανείς σήμερα, μεταξύ άλλων:

  • Το θησαυροφυλάκιο: Πρόκειται για ταφικό μνημείο ή για ναό αφιερωμένο πιθανόν στην Ίσιδα.
  • Ο αρχαίος Ναός: Ναός της ρωμαϊκής περιόδου.
  • Το αρχαίο θέατρο χωρητικότητα 3.000 θεατών.
  • Ο κορινθιακός τάφος: Λαξευμένο σε βραχικό μνημείο κορινθιακού ρυθμού.
  • Το παλάτι.

ΠΗΓΗ: Δημοσθένης Λιακόπουλος, Γη ο πλανήτης των Ελλήνων, ΤΟΜΟΣ 3, Είμαστε ακόμα ζωντανοί

Όπως βλέπετε η ιστορία των Ελλήνων είναι πανάρχαια και πολυδιάστατη και δεν εξαντλείται στα σύνορα του σημερινού ελλαδικού πλήρως ελεγχόμενου κρατιδίου.

el.gr / Image by ChiemSeherin from Pixabay