Οι Αργοναύτες στην Λήμνο για ανεφοδιασμό
Της Dimitra Papanastasopoulou
Οι ήρωές μας ξεκίνησαν το ταξίδι τους από την Ιωλκό με ούριο άνεμο. Ο πρώτος τους σταθμός, για ανεφοδιασμό, ήταν το νησί της Λήμνου, που το βρήκαν έρημο από άνδρες. Τι είχε συμβεί; Ο Ραδάμανθυς, βασιλιάς της Κρήτης, είχε κάνει δώρο στον Θόα το νησί της Λήμνου. Ο Θόας ήταν γιός του θεού Διόνυσου και της Αριάδνης, παντρεμένος με την κόρη του βασιλιά Κρηθέα, την Μύρινα, που άλλες πηγές την θέλουν αμαζόνα. Στα χρόνια της βασιλείας του Θόα παραμελήθηκαν από τις γυναίκες οι θυσίες και η λατρεία της θεάς Αφροδίτης.
Διαβάστε επίσης: Η μάχη ανάμεσα σε Αργοναύτες και Άρπυιες κατά την Αργοναυτική εκστρατεία
Σύμφωνα με τον Απολλόδωρο τον Αθηναίο, «δεν προσέφεραν κανενός είδους λατρείαν στην Αφροδίτη, η θεά για να τις εκδικηθεί, τις έκανε να μυρίζουν πολύ άσχημα, τόσο που οι άνδρες τους δεν μπορούσαν να τις πλησιάσουν, και αναγκάστηκαν ν’ αρπάξουν κοπέλες από τη γειτονική Θράκη και να τις οδηγήσουν στο κρεβάτι τους».
Η συνέχεια ήταν ακόμη πιο άσχημη. Οι Λήμνιες τους φόνευσαν όλους, μέχρι και τα μικρά αγόρια, και πέταξαν τα πτώματα στη θάλασσα. Γλύτωσε μόνον ο βασιλιάς Θόας, που η κόρη του Υψιπύλη, φρόντισε να κρύψει. Οι μαζικές δολοφονίες έλαβαν χώρα μετά από μια γιορτή, κατά την οποία οι άνδρες μέθυσαν και έπεσαν σε λήθαργο.
Όταν οι αργοναύτες κατέβηκαν στη γη τους έναν χρόνο αργότερα, δεν γνώριζαν τίποτε από αυτά και έστειλαν έναν αγγελιαφόρο στην πόλη, να δηλώσει την ειρηνική τους παρουσία. Οι γυναίκες μαζεύτηκαν στην αγορά για να αποφασίσουν τι θα κάνουν, ακούγοντας τη βασίλισσά τους να λέει ότι το καλύτερο που έχουν να κάνουν είναι να τους διώξουν, μη τύχει και μάθουν τις δολοφονίες που είχαν διαπράξει.
Μόνο μια ηλικιωμένη γυναίκα, η Πολυζώ, είχε αντίθετη γνώμη και την είπε θαρρετά:
«Ποιός θα σας υπερασπίσει αν ίσως οι εχθροί κάνουν επιδρομή στο νησί; Ποιός θα σας γεροκομίσει αν μείνετε μονάχες; Αφήστε τους ξένους να έρθουν και να μείνουν μαζί μας».
Η Υψιπύλη πείσθηκε και έστειλε μια γυναίκα, μαζί με τον αγγελιαφόρο της Αργούς, να πει στους αργοναύτες ότι είναι καλοδεχούμενοι.
Διαβάστε επίσης: Κι αν η Αργοναυτική Εκστρατεία έγινε όταν η Γη ήταν «Ανάποδα»;
Ο Ιάσονας ντύθηκε με πολύτιμα πορφυρά ενδύματα, υφασμένα από την ίδια την Αθηνά (Εργάνη) και προηγήθηκε των συντρόφων του. Η Υψιπύλη τον κάλεσε στο παλάτι της, ενώ θερμή υποδοχή έγινε και στους υπόλοιπους αργοναύτες, που ένιωσαν κάτι παραπάνω από καλόδεχτοι, αφού η Αφροδίτη μπήκε πάλι στη μέση. Για να ευχαριστήσει τον Ήφαιστο, ο οποίος επιθυμούσε να δει στο αγαπημένο του νησί ξανά νέους ανθρώπους, άναψε την επιθυμία στους ήρωες κι ενώθηκαν με τις γυναίκες. Ο Ιάσων ενώθηκε με την ίδια τη βασίλισσα κι απέκτησε δύο γιούς, τον Εύηνο και τον Θόα, «και καθένας από τους συντρόφους του ακολούθησε εκείνη, που τού έταξε η τύχη».
Κάποιοι από τους αργοναύτες, όπως ο Ηρακλής, δεν παρασύρθηκαν και προτίμησαν να μείνουν στην Αργώ. Οι μέρες, οι εβδομάδες και οι μήνες περνούσαν με γέλια, γλέντια, οινοποσίες και χαρές, σαν να είχε λησμονηθεί παντελώς ο λόγος του ταξιδιού. Οι αργοναύτες παρέτειναν συνεχώς την ευχάριστη παραμονή στο νησί, μέχρι που ο Ηρακλής θύμωσε, τους μήνυσε να μαζευτούν στην παραλία και τούς τα… έψαλε για τα καλά:
Διαβάστε επίσης: Κολχίδα, η διαδρομή. Ως που έφτασαν οι Αργοναύτες
«Μας έχουν διώξει, λοιπόν, από την πατρίδα μας σαν φονιάδες ή ήρθαμε εδώ να βρούμε γυναίκες, επειδή οι δικές μας μάς περιφρονούν;Μήπως έχουμε αποφασίσει να εγκατασταθούμε εδώ; Έτσι θα κερδίσουμε τη δόξα που ονειρευτήκαμε, μένοντας προσκολλημένοι σε ξένες; Ή μήπως περιμένετε πώς κάποιος θεός, που θα τού άρεσε η τεμπελιά μας, θα μας έφερνε εδώ το χρυσόμαμμο δέρας; Ακούστε με, ας γυρίσουμε όλοι στις πατρίδες μας κι ας αφήσουμε τον αρχηγό μας να περνά τον καιρό του στην αγκαλιά της Υψιπύλης. Ας γεμίσει τη Λήμνο με απογόνους κι ας κάνει ένδοξο το όνομά του μ’ αυτό».
Λόγια μαχαίρια, αν και σε μερικές πηγές αναφέρεται ότι ήταν στίχοι του Ορφέα, ανάγκασαν τους αργοναύτες να επανέλθουν στην πραγματικότητα και να συνεχίσουν το ταξίδι τους, κάπως ανόρεχτα, είναι η αλήθεια, αφού οι Λημνιές κατέβηκαν ολοφυρόμενες και τους παρακαλούσαν να μείνουν κοντά τους. Κατ’ άλλους δεν παρακαλούσαν, αλλά απειλούσαν να σκοτώσουν κι αυτούς, βάζοντας φωτιά στην Αργώ. Σώθηκαν με τη μεσολάβηση της Υψιπύλης, την οποία είχε πείσει ο Ιάσων ότι θα επέστρεφαν όλοι, μετά το πέρας της εκστρατείας τους.
Διαβάστε επίσης: Τι ήταν οι Συμπληγάδες Πέτρες;
Σύμφωνα με άλλη πηγή, ανάμεσα στους αργοναύτες ήταν και η Αταλάντη. Κατ’ αυτή την εκδοχή, ο Ηρακλής είχε ενδώσει και στο πλοίο είχε μείνει μόνη η Αταλάντη. Καθώς περνούσε ο καιρός, έχασε την υπομονή της και πήγε να βρεί τον Ηρακλή στο παλάτι, τού μίλησε σκληρά και τον συνέφερε, απειλώντας ότι θα πάρει την Αργώ και θα επιστρέψει στην Ιωλκό μόνη της, διαδίδοντας εκεί τις ανόητες πράξεις τους, ώστε εκείνος με τη σειρά του να συνεφέρει τον Ιάσονα και τους υπόλοιπους.
Αναφέρεται, επίσης, ότι στο ταξίδι της επιστροφής, λόγω της ζήλειας της, η Μήδεια σκόρπισε στο έδαφος της Λήμνου ένα δηλητήριο, του οποίου η επίδραση γινόταν αισθητή κάθε χρόνο εκείνη την εποχή. Στη συνέχεια, ακολουθώντας την συμβουλή του Ορφέα, πήγαν στην Σαμοθράκη για να μεταβούν στα Μυστήρια των Καβείρων, τα οποία παραμένουν ερμητικά άγνωστα.
Φωτογραφία του χρήστη The Mythologists / Image by luislouro from depositphotos.com