Αντίχθων: Ο «δίδυμος» πλανήτης της Γης
Ο Αντίχθων είναι σώμα του ηλιακού συστήματος με μάζα ίση με αυτή της Γης, την ύπαρξη του οποίου υπέθεσε ο Έλληνας φιλόσοφος Φιλόλαος στο μη γεωκεντρικό κοσμολογικό του μοντέλο, στο οποίο όλα τα σώματα στο Σύμπαν περιστρέφονται γύρω από ένα Κεντρικόν Πυρ.
Σύμφωνα με τον Φιλόλαο και τους Πυθαγόρειους, εφόσον οι πλανήτες αποτελούνταν από αιθέρια ύλη με ελάχιστη ή καθόλου πυκνότητα, η Αντίχθων, αυτή η αντί-γη, η οποία αποτελούνταν από τα ίδια υλικά με τον πλανήτη Γη, εξισορροπούσε το κέντρο ισορροπίας του σύμπαντος.
Ο Φιλόλαος ο Κροτωνιάτης (470 π.Χ. – 385 π.Χ.) με καταγωγή από τον Κρότωνα ή τον Τάραντα της Κάτω Ιταλίας, ήταν σύγχρονος του Σωκράτη και θεωρείται ο ιδρυτής της θεωρίας “περί των αριθμών” των Πυθαγορείων φιλοσόφων.
Ο Πυθαγόρειος Φιλόλαος υπήρξε μετέπειτα Διδάσκαλος και συνεχιστής της Πυθαγορείου αδελφότητος. Σύμφωνα με τον Αέτιο, ο Φιλόλαος υποστήριξε ότι η Γη δεν βρίσκεται στο κέντρο του (σφαιρικού) Κόσμου, όπου και τοποθετούσε, όπως όλοι οι Πυθαγόρειοι, το “Κεντρικό Πυρ”.
Γύρω από αυτό περιφέρονταν κατά σειρά η Αντίχθων, η Γη, η Σελήνη, ο Ήλιος, ο Ερμής, η Αφροδίτη, ο Άρης, ο Δίας, ο Κρόνος και η σφαίρα των απλανών αστέρων ή, κατά τον Φιλόλαο, ο Όλυμπος. Ο Όλυμπος συνόρευε με το “εξωτερικό” ή “υπέρτατο πυρ”, που έφτανε μέχρι τα όρια του Σύμπαντος.
Διαβάστε επίσης: Που βρίσκεται ο Όλυμπος, η κατοικία των Ολύμπιων Θεών στην πραγματικότητα που μας δίνει ο Όμηρος
Οι απόψεις του Φιλολάου αμφισβητήθηκαν από τους αντιπάλους του λόγω της αδυναμίας να παρατηρήσει κανείς το κεντρικό πυρ. Από το σύστημά του βλέπουμε να απαλείφονται τα στοιχεία εκείνα (κεντρικό πυρ, Αντίχθων) των οποίων η ύπαρξη αποδίδεται σε γενικές μεταφυσικές δοξασίες ενώ δεν απορρίπτεται τελείως η ιδέα της κινούμενης ή/και περιστρεφόμενης γης (μερικά μέλη της Σχολής των Πυθαγορείων εξακολουθούσαν να υποστηρίζουν κοσμικά συστήματα με βάση την ιδέα της κινούμενης / περιστρεφόμενης γης, θεωρώντας πως ένα ορισμένο είδος κίνησης της γης ήταν αρκετό για να ερμηνεύσει -τουλάχιστον ποιοτικά- τα βασικά ουράνια φαινόμενα).
Σταδιακά δημιουργείται η ανάγκη αναζήτησης νέων γεωμετρικών μοντέλων -που θα προκύψουν με μαθηματικούς υπολογισμούς και όχι με απλές παρατηρήσεις- τα οποία όχι μόνο θα μπορούν να αναπαράγουν τα ποιοτικά χαρακτηριστικά των φαινόμενων τροχιών των πλανητών αλλά επιπλέον θα είναι ικανά να χρησιμεύσουν και για τον υπολογισμό της θέσης ενός πλανήτη σε μια δεδομένη χρονική στιγμή.
Στην ελληνική αρχαιότητα οι πυθαγόρειοι φιλόσοφοι και ιδίως ο Φιλόλαος, όπως αναφέρει ο Αριστοτέλης στο “περί ουρανού” βιβλίο του, πίστευαν ότι ο Ήλιος, η Σελήνη, και οι πλανήτες Ερμής, Αφροδίτη, Γη, Άρης, Ζευς και Κρόνος, μέσα στη σφαίρα των απλανών κινούνταν γύρω από ένα κεντρικό σημείο πυρός, που το καλούσαν Κεντρικόν Πυρ ή Εστία του Σύμπαντος και το οποίο όμως δεν ήταν ορατό. Έτσι στο σύνολο φαίνονταν 9 κινήσεις ουρανίων σωμάτων.
Διαβάστε επίσης: Μυστήρια της Σελήνης που η επιστήμη δεν μπορεί να εξηγήσει
Επειδή όμως οι αριθμοί ήταν συγχρόνως και οι μόνες αληθείς πραγματικότητες, για τους πυθαγόρειους, εικόνες αριθμών αποτελούσαν και διάφορα σώματα, αλλά και επειδή ο αριθμός 10 ήταν ιερός αριθμός, για εκείνους, ως άθροισμα των πρώτων τεσσάρων αριθμών (1+2+3+4) εξ αυτού πίστευαν ότι και οι περί την Εστίαν κινούμενοι θα πρέπει να είναι 10.
Δηλαδή ότι υπάρχει και άλλος πλανήτης, όμοιος με τη Γη, ο οποίος διαγράφει την δέκατη τροχιά. Τον πλανήτη αυτόν ονόμασαν Αντίχθονα (Αντίχθων) και οι πυθαγόρειοι φιλόσοφοι πίστευαν ότι βρίσκεται σε θέση αντίθετη από τη Γη ως προς την Εστία του Σύμπαντος με αποτέλεσμα να μην είναι ορατός.
Οι μαθητές όμως του Φιλόλαου, ο Ικήτας και Έκφαντος απέρριψαν τις ιδέες αυτές περί Αντίχθονα. Αντίχθονα όμως ονόμαζαν οι αρχαίοι και το νότιο ημισφαίριο του πλανήτη μας, περίπου δηλαδή με την σημερινή έννοια του “αντίποδα” (τα άκρα της γήινης διαμέτρου).
Εμείς σήμερα γνωρίζουμε εννέα πλανήτες του ηλιακού μας συστήματος, εκ των οποίων οι τρεις Ουρανός, Ποσειδών και Πλούτων είναι αόρατοι δια γυμνού οφθαλμού. Οι Πυθαγόρειοι όμως μιλούσαν για δέκα: Ζευς, Άρης, Ερμής, Γη, Αφροδίτη, Κρόνος, Πλούτων Ουρανός, Ποσειδών και Αντίχθων.
Διαβάστε επίσης: Ο πλανήτης Δίας έδιωξε έναν άλλο γιγάντιο αδερφό
πηγές:
https://el.m.wikipedia.org/wiki/Αντίχθωνας
https://el.m.wikipedia.org/wiki/Φιλόλαος
https://greekhistoryandprehistory.blogspot.com
omadaorfeas / Image by mike lacoste from Pixabay
