Τροφώνιο Άντρο: Τι ανακάλυψε ο λόρδος Έλγιν και έμεινε 4 μήνες εκεί
Γράφει ο Σπύρος Μακρής
Η αρχαία ελληνική πραγματικότητα, όπως την ξέρουμε από βιβλία, μελέτες και ντοκιμαντέρ, βασίζεται πάνω σε κάποια γραπτά κείμενα που άφησαν οι πρόγονοί μας. Ωστόσο, κάποια “κρύβουν” λεπτομέρειες που δεν είναι ιδιαίτερα διαδεδομένες οπότε στο μεγαλύτερο κομμάτι τους είναι άγνωστες στο ευρύ κοινό.
Ένα από αυτά, πολύ χαρακτηριστικό έργο, είναι οι Περιηγήσεις του Παυσανία,που όπως θα δούμε φαίνεται να σχετίζεται με την παραμονή του λόρδου Έλγιν για αρκετούς μήνες στην ίδια περιοχή. Από τον αρχαίο “τουριστικό οδηγό” του Παυσανία μαθαίνουμε όλες τις λεπτομέρειες για κάθε μέρος που επισκέφθηκε, σε όλη την Ελλάδα. Μαθαίνουμε τι συνέβαινε στην καθημερινή αλλά και στην μυστικιστική πραγματικότητα της εποχής που έζησε, αλλά και κάποιες συμπληρωματικές πληροφορίες από το απομακρυσμένο παρελθόν.
Διαβάστε επίσης: Στο Βυθό των Κυθήρων οι Θησαυροί του Παρθενώνα που ο Λόρδος Έλγιν ΔΕΝ πήρε Ποτέ Μαζί του
Διαβάζουμε, λοιπόν, στον Παυσανία, σχετικά με το Τροφώνιο Άντρο το οποίο βρίσκεται στο κέντρο της Λιβαδειάς, ότι υπήρχε ένας χώρος όπου οι επισκέπτες έμπαιναν σε ένα θάλαμο αφού αρχικά είχαν κάνει ολοκληρωτικό εξαγνισμό ορισμένων ημερών προκειμένου να να επισκεφτούν το μαντείο. Οι οδηγίες που έπαιρναν ήταν ιδιαίτερα σαφείς καθώς υπήρχε μεγάλος κίνδυνος, ακόμα και να χάσουν την ζωή τους.
Εκεί υπήρχε μία – ας την αποκαλέσουμε απλοϊκά – τρύπα, ένα πηγάδι, όπου οι επισκέπτες ξάπλωναν στο έδαφος και βάζανε λίγο τα πόδια τους μέσα στην τρύπα. Η τρύπα τους ρουφούσε μέσα σαν ηλεκτρική σκούπα και πηγαίνανε στον Κάτω Κόσμο.
Στο διάστημα αυτό, έβλεπαν οράματα καθώς παρασύρονταν σαν τους έσπρωχνε ο άνεμος. Επικοινωνούσαν με θεότητες και άλλες οντότητες, τους αποκαλύπτονταν το μέλλον και πολλά άλλα. Όταν τελείωνε αυτό το “ταξίδι”, μετά από όλο αυτό, και επανέρχονταν στην έξοδο της τρύπας, δεν θυμούνταν τίποτα. Ούτε πως βρέθηκαν εκεί, ούτε από ήρθαν, ούτε που πήγαν, ούτε καν πως τους λένε. Μια χαρακτηριστική λεπτομέρεια είναι ότι δεν χαμογελούσαν, είχαν χάσει το γέλιο τους για περίπου έναν ολόκληρο μήνα, όπως λέει ο Παυσανίας.
Για να επανέλθουν στην φυσιολογική τους κατάσταση, όπως ήταν πριν μπουν στην τρύπα, έπρεπε να περάσουν μία αντίστροφη διαδικασία ορισμένων ημερών, για να θυμηθούν σταδιακά όλα όσα είχαν ξεχάσει. Ιερείς και ειδικοί εντεταλμένοι κατέγραφαν με όλες τις λεπτομέρειες την εμπειρία του καθενός ξεχωριστά. Ο Παυσανίας, λέει ότι το δοκίμασε και ο ίδιος αλλά απαγορεύεται από τους ιερείς να μιλήσει με λεπτομέρειες για το την εμπειρία αυτή.
Διαβάστε επίσης: Τροφώνιο Άντρο: Ο Απαγορευμένος Δίαυλος του Διός στην Λιβαδειά.
Περνώντας τα χρόνια και οι αιώνες, οι πρώτοι που τα μελέτησαν αυτά τα πράγματα δεν ήμασταν εμείς οι Έλληνες, αλλά οι ξένοι που ανήκαν σε διάφορες μυστικιστικές αδελφότητες. Επισκέπτονταν, λοιπόν, την Ελλάδα και μέρη όπως το Τροφώνιο Άντρο, όχι μόνο για το κλίμα και να θαυμάσουν τα αρχαία ερείπια που είχαν απομείνει, αλλά προκειμένου να μάθουν περισσότερα για αυτά τα θέματα, ενδεχομένως για να κάνουν και οι ίδιοι παρόμοιο “ταξίδι” στον Κάτω Κόσμο και να γευτούν την εμπειρία των αρχαίων Ελλήνων που έκαναν ακριβώς το ίδιο.
Ένας από αυτούς φαίνεται να ήταν ο Λόρδος Έλγιν, γνωστός για την αρπαγή των σημαντικών μαρμάρων από τον Παρθενώνα. Είναι ενδιαφέρον, ότι στην Ακρόπολη έμεινε για δύο εβδομάδες, ενώ στο Τροφώνιο Άντρο εγκαταστάθηκε για τέσσερις μήνες, σύμφωνα με τον αφηγητή του βίντεο που ακολουθεί.
Μάλιστα, στη Λιβαδειά υπάρχει ακόμη το ρολόι που δώρισε ο λόρδος Έλγιν στους Τούρκους αγάδες για να αποκτήσει πρόσβαση σε ανασκαφές που έκανε το 1803. Όμως, φαίνεται ότι το ενδιαφέρον ήταν πολύ μεγάλο, εάν κρίνουμε από το μεγάλο χρονικό διάστημα που παρέμεινε στον χώρο του Τροφωνίου.
Τι έκανε τέσσερις μήνες ο λόρδος Έλγιν εκεί; Αληθεύει, άραγε ότι έκανε έρευνες και μελέτες, όσες δεν έκανε πουθενά αλλού από τα άλλα μέρη που επισκέφθηκε. Σύμφωνα με τον αφηγητή στο βίντεο παρακάτω, ο Έλγιν εντόπισε και ανέκτησε ολόκληρες πινακίδες με πληροφορίες πάνω στο ζήτημα του Τροφώνιου καθώς και στο θέμα των εμπειριών που είχαν οι επισκέπτες, από εκείνες που κρατούσαν ως αρχείο οι ιερείς. Για τις πινακίδες αυτές, αυτή την τεράστια βιβλιοθήκη πληροφοριών, υπάρχει ο ισχυρισμός ότι αφαιρέθηκαν και βρίσκονται στο Λονδίνο σε ιδιωτική συλλογή. Από τότε, το θέμα δεν έχει ανακινηθεί, ίσως, γιατί κανείς δεν ενδιαφέρθηκε για τις πινακίδες, ούτε ζητάει την επιστροφή τους, όπως για τα “ελγίνεια μάρμαρα”.
Αν πάτε σήμερα στην περιοχή, θα δείτε την μονή της Αγίας Βαρβάρας, η οποία είναι χτισμένη επάνω στην τρύπα που αναφέρει ο Παυσανίας. Δυστυχώς, όχι μόνο δεν επιτρέπεται να επισκεφθείτε το σημείο, αλλά απαγορεύεται και η φωτογράφιση. Λέγεται, λοιπόν, ότι στον υπόγειο ναό της Αγίας Βαρβάρας, το ιερό έχει χτιστεί με τέτοιο τρόπο έτσι ώστε να φράζει επακριβώς την δίοδο που οδηγούσε στον θάλαμο με την τρύπα.
Επιπλέον, για την συγκεκριμένη τρύπα, με βάση τα όσα έγραψε ο Παυσανίας καθώς και αρκετοί άλλοι από την αρχαία Ελληνική Γραμματεία, έχουν δημιουργηθεί εικασίες και απόψεις που ισχυρίζονται, ότι στην πραγματικότητα αποτελούσε ένα είδος Πύλης ή Δίαυλου που επικοινωνούσε με κάποια άλλη διάσταση μέσω της οποίας μπορούσαν οι επισκέπτες να δουν μια εναλλακτική πραγματικότητα, έναν άλλο κόσμο με τον οποίο έρχονταν σε επαφή.
*Πληροφορίες για τα παραπάνω αντλήθηκαν από βίντεο στο κανάλι Enquiring Minds του YouTube, αλλά δεν είναι πλέον διαθέσιμο επειδή ο λογαριασμός με τον οποίο σχετίζεται έχει τερματιστεί. Η όλη ιστορία της διαμονής του Έλγιν στο Τροφώνιο, για τους λόγους που αναφέρονται καταλήγει να είναι ένας αστικός θρύλος, επινόησης, φαντασίας.
diadrastika / Image by Lothar Dieterich from Pixabay
