Θα ρίξω Μαύρο Δαγκωτό. Πως καταψήφιζαν παλιά
Γράφει ο Σπύρος Μακρής
Με το πέρασμα των χρόνων και των αιώνων οι εκλογές και ο τρόπος ψηφοφορίας αλλάζει και προσαρμόζεται με την εποχή αλλά και τη βούληση των ισχυρών, χωρίς απαραίτητα να ερωτηθούν γι’ αυτό οι ψηφοφόροι. Όπως και για πολλά πράγματα δεν ρωτιούνται. Ίσως, λοιπόν, δεν είναι και τόσο τυχαίο ένα αναρχικό σύνθημα που συναντάται συχνά στους τοίχους με διάφορες παραλλαγές. «Αν οι εκλογές άλλαζαν τη ζωή μας, θα ήταν παράνομες». Ο συγκεκριμένος αφορισμός λέγεται πως είναι της Emma Goldman, ρωσικής καταγωγής, πολιτική ακτιβίστρια και συγγραφέας.
Από την άλλη, η η Κατερίνα Γώγου, Ελληνίδα ηθοποιός, ποιήτρια και πολιτική ακτιβίστρια, είχε πει «η ψήφος είναι το μόνο όπλο που έχουμε ενάντια σε ένα σύστημα που δεν μας αντιπροσωπεύει».
Το σημερινό πολιτικό σύστημα είναι φτιαγμένο ώστε να ψηφίζει ο λαός για να βγάζει μία κυβέρνηση και όχι για να καταψηφίζει ένα κόμμα ή έναν υποψήφιο βουλευτή. Θεωρητικά το να μην ψηφίσεις κάποιον είναι σαν να τον καταψηφίζεις, μόνο που δεν καταγράφεται, ως τέτοια πρόθεση και πουθενά δεν σημαίνει πως αφαιρείς εξουσία από κάποιον που δεν ψήφισες. Τι θέλω να πω;
Όταν ψηφίζεται ένα κόμμα που τελικά καταφέρνει να κερδίσει τις εκλογές σημαίνει ότι όλα τα υπόλοιπα καταψηφίστηκαν και γίνονται αντιπολίτευση με τη σειρά δύναμης ψήφου. Όμως, αν υπήρχε και σύστημα καταψήφισης, δηλαδή να είχαν τη δυνατότητα οι ψηφοφόροι να ρίξουν μαύρο, ή μαύρο δαγκωτό, θα μπορούσαν να μειώσουν την εκλογική δύναμη κάποιου κόμματος έναντι κάποιου άλλου που ο ίδιος ψηφοφόρος θα είναι πιο κοντά προσκείμενος, ιδεολογικά, πολιτικά, προγραμματικά, φιλικά, κλπ – έστω κι αν έριξαν την ψήφο τους κάπου αλλού.
Βέβαια, πιστεύεται ότι αν ψηφίζεις ένα κόμμα ισοδυναμεί με την καταψήφιση όλων των αντιπάλων του. Όμως πρακτικά δεν δίνεται το δικαίωμα της καταψήφισης που μπορεί να μετρηθεί με ακρίβεια και όχι με ερμηνείες που διαμορφώνουν την κοινή γνώμη.
Μία αρνητική ψήφος θα ήταν σημαντική για να φανεί το πραγματικό ποσοστό της δυσαρέσκειας και όχι το ποσοστό που χαδεύει αυτιά. Είναι το λεγόμενο μαύρο δαγκωτό. Πως το έκαναν και πότε;
Διαβάστε επίσης: Πως Ψήφιζαν στην Αρχαία Αθήνα. Τι είναι η Άμεση Δημοκρατία
Μαύρο δαγκωτό
Όπως διαβάζουμε στο efsyn.gr: από τα μέσα του 19ου αιώνα, μέχρι και τις αρχές του 20ού, οι εκλογές γίνονταν πολύ διαφορετικά, αλλά ήταν σαφώς θεαματικότερες. Κάθε υποψήφιος βουλευτής έβαζε και τη δική του κάλπη, η οποία ήταν χωρισμένη στα δυο – στο λευκό μέρος και στο μαύρο. Η δε ψήφος που έριχνε ο ψηφοφόρος ήταν ένα μολύβδινο σφαιρίδιο – ένα χοντρό σκάγι.
Εάν η ψήφος ήταν θετική, ο πολίτης έριχνε το μολυβένιο του μπαλάκι στο λευκό τμήμα της κάλπης. Εάν όμως ήθελε να καταψηφίσει τον υποψήφιο, το έριχνε στο μαύρο μέρος, δηλαδή τον «μαύριζε».
Τώρα, εάν ο έχων δικαίωμα ψήφου ήταν πολύ φανατικά εναντίον του υποψήφιου σωτήρα του έθνους, εάν δεν τον γούσταρε καθόλου, πριν ρίξει το σφαιρίδιο το δάγκωνε με μανία, για να δώσει έμφαση στην πράξη του, και το έριχνε στην κάλπη – δηλαδή έριχνε μαύρο δαγκωτό.
Όπως το καταλαβαίνω, αυτό το σύστημα είχε το εξής χαρακτηριστικό: Εάν ένας υποψήφιος λάμβανε συγκεκριμένο αριθμό μαύρων σφαιριδίων, θα αποκλείονταν από τις εκλογές, οπότε με αυτή τη μέθοδο οι υποψήφιοι δεν μπορούσαν να αποκτήσουν υπερβολική δύναμη, ενώ επίσης θα μπορούσαν να αποκλειστούν άτομα που κρίθηκαν ανάξια ή διεφθαρμένα.
Διαβάστε επίσης: Ανέκδοτο: Ο προεκλογικός λόγος
diadrastika / Image by andreyuu from depositphotos.com
