Οι Τρεις Μοίρες και η αδίστακτη Άτροπος
Γράφει ο Σπύρος Μακρής
Ο Μύθος των Τριών Μοίρων
Ο μύθος των Τριών Μοίρων είναι ένας από τους πιο γνωστούς μύθους της ελληνικής μυθολογίας. Σύμφωνα με τον μύθο, οι Τρεις Μοίρες ήταν θεές που καθόριζαν τη μοίρα του κάθε ανθρώπου, από τη στιγμή της γέννησής του μέχρι τον θάνατό του.
Οι Τρεις Μοίρες περιγράφονταν ως τρεις γυναίκες που κρατούσαν το νήμα της ζωής του κάθε ανθρώπου. Η Κλωθώ, η πρώτη Μοίρα, έκλωθε το νήμα της ζωής, η Λάχεσις, όριζε τα συμβάντα τού βίου και η Άτροπος, άλλαζε την τροπή ή/και έκοβε το νήμα, δηλαδή όριζε το θάνατο.
Με αυτόν τον τρόπο, οι Τρεις Μοίρες καθόριζαν τη διάρκεια της ζωής του κάθε ανθρώπου και τη μοίρα του.
Η σημασία του μύθου στην ελληνική μυθολογία
Ο μύθος των Τριών Μοίρων είχε μεγάλη σημασία στην ελληνική μυθολογία. Οι Τρεις Μοίρες αντιπροσώπευαν την αναπόφευκτη μοίρα του κάθε ανθρώπου και έδιναν στους ανθρώπους την αίσθηση του πεπρωμένου.
Σύμφωνα με τον μύθο, ο Ζευς δεν μπορούσε να αλλάξει τη μοίρα κανενός, ακόμη και αν ήθελε. Αυτός ήταν ο λόγος που οι Τρεις Μοίρες θεωρούνταν τόσο σημαντικές στην ελληνική μυθολογία.
Ο Δίας και οι Τρεις Μοίρες
Στην ελληνική μυθολογία, οι τρεις μοίρες, μυθολογείται ότι ήταν υπεύθυνες για τον έλεγχο της μοίρας των θνητών και των θεών. Ο Δίας, ο βασιλιάς των θεών, είχε μια περίπλοκη σχέση με τις μοίρες.
Ενώ δεν δεσμευόταν από τις αποφάσεις τους, δεν μπορούσε να αγνοήσει εντελώς τη δύναμή τους. Οι μοίρες θεωρούνταν υπεράνω ακόμη και των θεών και οι αποφάσεις τους ήταν οριστικές.
Αλληλεπιδράσεις μεταξύ του Δία και των Μοίρων στην Ελληνική Μυθολογία
Στην ελληνική μυθολογία, οι αλληλεπιδράσεις μεταξύ του Δία και της μοίρας ήταν συχνά γεμάτες ένταση. Ενώ ο Δίας ήταν ο πιο ισχυρός από τους θεούς, δεν ήταν παντοδύναμος. Οι μοίρες θεωρούνταν μια αμετάβλητη δύναμη που ούτε ο Δίας δεν μπορούσε να ελέγξει. Αυτό φαίνεται στην ιστορία του Δία και του γιου του Περσέα.
Διαβάστε επίσης: Περσέας και Ανδρομέδα. Ο Μύθος που Αξίζει την Προσοχή μας
Όταν ο Δίας έμαθε ότι ο Περσέας θα σκότωνε κατά λάθος μια μέρα τον παππού του Ακρίσιο, προσπάθησε να αλλάξει τη πορεία της μοίρα του. Ωστόσο, οι Μοίρες δεν επηρεάστηκαν από τις ενέργειες του Δία και ο Περσέας συνέχισε να εκπληρώσει το πεπρωμένο του.
Ο Ρόλος των Μοίρων. Η Άτροπος
Ο ρόλος της μοίρας στην ελληνική μυθολογία ήταν να καθορίσουν την πορεία της ζωής ενός ανθρώπου, από τη γέννηση μέχρι το θάνατο. Συχνά απεικονίζονταν ως τρεις γυναίκες, η καθεμία με έναν συγκεκριμένο ρόλο. Η Κλωθώ ήταν υπεύθυνη για το γύρισμα του νήματος της ζωής, η Λάχεσις μετρούσε το μήκος της κλωστής και η Άτροπος την έκοβε, δηλώνοντας το τέλος της ζωής ενός ανθρώπου.
Η Άτροπος, θα έλεγα ότι κρύβει ένα μυστικό, μία έκπληξη. Σύμφωνα με το μύθο και όπως όλοι ξέρουμε, η Άτροπος ήταν η πιο αδίστακτη από τρεις Μοίρες γιατί έκοβε το νήμα της ζωής. Όλοι ξέρουμε ότι αυτό σημαίνει θάνατος, με βάση τα ορατά δεδομένα και τα απτά. Το αν η ζωή συνεχίζεται μετά το θάνατο, ο μύθος δεν το διευκρινίζει.
Ωστόσο, Άτροπος σημαίνει «άκαμπτος – αναπότρεπτος, αμετάβλητος», δηλαδή το όνομά της σημαίνει «το αναπόφευκτο». Αυτό, όμως δεν σημαίνει απαραίτητα και το οριστικό τέλος, δηλαδή το θάνατο, όπως τον εννοούμε σήμερα. Θεωρώ, λοιπόν, ότι ο μύθος αφήνει ανοιχτά περιθώρια για το επέκεινα, υπονοεί τη συνέχιση της ζωής του ατόμου μετά το αναπόφευκτο!…
Και ξαφνικά αναρωτιέμαι: αν μπορούσαν να αλλάξουν κάπως οι συνθήκες της ζωής ενός ατόμου, θα μπορούσε να ζήσει περισσότερο; Ο Δίας προσπάθησε να σώσει τον Ακρίσιο από τον Περσέα, αλλά δεν τα κατάφερε. Αν όμως τα κατάφερνε ο Ακρίσιος θα ζούσε για πάντα ή απλά θα μακροημέρευε ωσότου πεθάνει κάτω από άλλες συνθήκες;
Από την άλλη, όταν μια μικρή ανάπαυλα στη ζωή του Επιμενίδη, από αυτές που δεν δίνουμε σημασία, έφερε μια τεράστια αλλαγή στη ζωή του όταν τον πήρε ο ύπνος σε μια σπηλιά και ξύπνησε μετά από 57 χρόνια και όλα γύρω του είχαν αλλάξει. Τι θέλω να πω με αυτό;
Διαβάστε επίσης: Τι είναι το φαινόμενο της πεταλούδας και πως επηρεάζει τη ζωή μας
Ότι, ίσως, πολύ έμμεσα, θα μπορούσαμε να διακρίνουμε το φαινόμενο της πεταλούδας, όχι στον ίδιο τον μύθο με τις τρεις Μοίρες, αλλά γενικότερα και γύρω από αυτές.
Η Ερμηνεία των Τριών Μοίρων από τον Γκρέιβς
Ο Ρόμπερτ Γκρέιβς ήταν Βρετανός ποιητής, μυθιστοριογράφος και μυθογράφος που είχε μια μοναδική ματιά και ερμηνεία της ελληνικής μυθολογίας. Σχολίασε ότι ο μύθος των Τριών Μοίρων αντιπροσώπευε την ανθρώπινη αδυναμία να ελέγξει τη μοίρα του και να αντισταθεί στην αναπόφευκτη πορεία της ζωής. Οι μοίρες θεωρούνταν αμερόληπτες και άκαμπτες και οι αποφάσεις τους δεν μπορούσαν να αλλάξουν.
Ο Robert Graves πίστευε ότι οι μύθοι δεν ήταν απλώς ιστορίες, αλλά ήταν μια αντανάκλαση των πεποιθήσεων, των τελετουργιών και των εθίμων των αρχαίων ανθρώπων. Πρότεινε ότι οι ελληνικοί μύθοι ήταν μια κωδικοποιημένη ιστορία του προϊστορικού μινωικού πολιτισμού και οι θεοί και οι θεές αντιπροσώπευαν διαφορετικές πτυχές της φύσης και της ανθρώπινης ψυχολογίας.
Υποστήριξε επίσης ότι οι μύθοι δεν ήταν σταθεροί αλλά υπόκεινταν σε αλλαγές και προσαρμογές με την πάροδο του χρόνου, ανάλογα στο πολιτιστικό και πολιτικό πλαίσιο.
Ένας από τους μύθους που ο Γκρέιβς ερμήνευσε διαφορετικά ήταν η ιστορία των Τριών Μοιρών. Είδε τις Τρεις Μοίρες ως αναπαράσταση της Τριπλής ΣεληνοΘεάς, ένα κοινό μοτίβο στις αρχαίες θρησκείες που συμβόλιζε τα τρία στάδια της ζωής μιας γυναίκας, αλλά και τους κύκλους της φύσης και τη γονιμότητα της γης.
Η προσέγγιση του Γκρέιβς στη μυθολογία δεν ήταν να αντικαταστήσει τις παραδοσιακές ιστορίες αλλά να αποκαλύψει τα κρυμμένα νοήματα και τα σύμβολα πίσω από αυτές. Παρά τη διαμάχη γύρω από τις θεωρίες του, η συμβολή του Γκρέιβς στη μελέτη του Οι Ελληνικοί Μύθοι παραμένει σημαντική και το έργο του συνεχίζει να εμπνέει νέες γενιές αναγνωστών και μελετητών.
Διαβάζοντας τον Γκρέιβς σκέφτηκα αυτά που προανέφερα για το ότι οι Τρεις Μοίρες αφήνουν ανοιχτό το θέμα, του αν συνεχίζεται με κάποιο τρόπο η ζωή μετά το θάνατο, αλλά και το φαινόμενο της πεταλούδας.
ενδεικτικά, με πληροφορίες από wikipedia.org, “Οι Ελληνικοί Μύθοι” του Robert Graves
diadrastika / Image by Kudryashka from depositphotos.com
