Υπάρχει φίμωση και προπαγάνδα στα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης;
Γράφει ο Σπύρος Μακρής
Φίμωση και προπαγάνδα, δύο πρακτικές που αναφέρονται στην ύπαρξη τρόπων και μεθόδων που περιορίζουν την ελευθερία έκφρασης και επηρεάζουν τη ροή των πληροφοριών στα μέσα μαζικής ενημέρωσης, συμπεριλαμβανομένου των αντίστοιχων μέσων στο διαδίκτυο.
Η φίμωση αναφέρεται στην απόπειρα περιορισμού ή κατάργησης της ελευθερίας έκφρασης και της πρόσβασης σε πληροφορίες. Από την άλλη πλευρά, η προπαγάνδα αναφέρεται στην παρουσίαση επιλεγμένων πληροφοριών με σκοπό την διάδοση, κυρίως, συγκεκριμένων ιδεολογικών ή πολιτικών απόψεων, παρέα με κάθε άλλου είδους.
Η ύπαρξη φίμωσης και προπαγάνδας στα ΜΜΕ και επιπτώσεις στην κοινή γνώμη
Όλοι συμφωνούμε ότι αυτές οι πρακτικές συμβαίνουν σε μη δημοκρατικές χώρες. Ορισμένοι, όμως, έχουν την αίσθηση ότι ακόμη και σε ένα δημοκρατικό κόσμο και περιβάλλον, υπάρχουν πολλές περιπτώσεις φίμωσης και προπαγάνδας στα μέσα μαζικής ενημέρωσης.
Γιατί θα μπορούσε να συμβαίνει αυτό; Και ποιες είναι οι επιπτώσεις στην κοινή γνώμη;
Όταν συμβαίνει φίμωση και προπαγάνδα, προφανώς γίνεται γιατί κάποιες εξουσίες επιχειρούν να περιορίσουν την ελευθερία του Τύπου και να ελέγξουν τη ροή των πληροφοριών. Επιπλέον, ορισμένα μέσα ενημέρωσης μπορούν να επιλέγουν ποιες πληροφορίες θα δημοσιεύσουν και ποιες θα παραβλέψουν, παρουσιάζοντας μια προκατειλημμένη ή ειδικά μεταμορφωμένη εικόνα των γεγονότων.
Διαβάστε επίσης: Ζούμε σε ένα σύγχρονο Μεσαίωνα
Η φίμωση και η προπαγάνδα στα μέσα μαζικής ενημέρωσης έχουν σημαντική επίπτωση στην κοινή γνώμη. Όταν οι πληροφορίες παραμορφώνονται ή παραλείπονται, οι πολίτες δεν λαμβάνουν την πλήρη εικόνα των γεγονότων και μπορεί να επηρεαστούν εύκολα.
Παράγοντες που συμβάλλουν σε φίμωση και προπαγάνδα
Ιδιοκτησία και έλεγχος των μέσων μαζικής ενημέρωσης
Ένας από τους παράγοντες που συμβάλλουν στη φίμωση και την προπαγάνδα στα μέσα μαζικής ενημέρωσης είναι η ιδιοκτησία και ο έλεγχος των μέσων ενημέρωσης. Η ιδιοκτησία ορισμένων μέσων ενημέρωσης βρίσκεται συχνά στα χέρια λίγων επιχειρηματικών ομάδων ή πολιτικών φορέων, που μπορούν να επηρεάσουν το περιεχόμενο και την αντικειμενικότητα των ειδήσεων.
Αυτό μπορεί να γίνει σε μια παραποίηση της πραγματικότητας και στην προβολή συγκεκριμένων συμφερόντων ή απόψεων. Επιπλέον, μία πολιτική επιρροή σε ορισμένα μέσα ενημέρωσης μπορεί να κάνει προπαγανδιστική αναπαραγωγή των ιδεολογιών και των συμφερόντων της, απέναντι σε μια συγκεκριμένη πολιτική ομάδα, συνήθως, αντίπαλης ιδεολογίας ή συμφερόντων.
Διαβάστε επίσης: Ποιος Ελέγχει τον Κόσμο στον οποίο Ζούμε
Ένας άλλος παράγοντας που συμβάλλει στη φίμωση και την προπαγάνδα σε ορισμένα μέσα μαζικής ενημέρωσης είναι η μεροληψία και η χειραγώγηση στο ρεπορτάζ ειδήσεων. Οι δημοσιογράφοι και οι επιμελητές περιεχομένου μπορούν να υποβληθούν σε πιέσεις από την επιχείρηση ή την πολιτική ομάδα που ελέγχει το μέσο ενημέρωσης, περιορίζοντας έτσι την ανεξαρτησία τους και επηρεάζοντας την αντικειμενικότητα των ειδήσεων. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε μια μονόπλευρη αντίληψη της πραγματικότητας.
Μία μέθοδος για φίμωση και προπαγάνδα είναι ο χλευασμός και η γελοιοποίηση μιας πληροφορίας. Με αυτό τον τρόπο, στόχος είναι το μυαλό και η νοημοσύνη του κοινού. Επιχειρείται έμμεσα να συμμετέχει σε αυτό που θέλουν να κρύψουν ή να προβάλουν.
Μια άλλη τεχνική είναι ότι σε ένα πολύ σοβαρό ζήτημα παραβλέπεται έντεχνα η ουσία και οι παράγοντες εστιάζουν σε ένα εντελώς επουσιώδες θέμα το οποίο παρουσιάζουν πειστικά ως μείζον εξαιρετικού ενδιαφέροντος, ενώ στην πραγματικότητα δεν είναι καθόλου.
Διαβάστε επίσης: Τρόποι να εντοπίσουμε τους χειριστικούς ανθρώπους που επηρεάζουν τη ζωή μας
Πέρα από τα ΜΜΕ, πολλές από τις τεχνικές αυτές, εφαρμόζονται και στην καθημερινότητά μας ή ακόμα και μέσα στην ίδια μας τη ζωή, συνήθως, από ανθρώπους που αγαπάμε και εμπιστευόμαστε.
Θεωρίες συνωμοσίας που προπαγανδίζονται ή/και φιμώνονται
Γενικότερα υποστηρίζεται ο ισχυρισμός ότι υπάρχει μεγάλη προπαγάνδα και επίθεση στο διαδίκτυο, σε ορισμένα ανεξάρτητα sites αλλά και social media τα οποία έχουν μια διαφορετική άποψη και οπτική, με σκοπό τη φίμωση ή και το κλείσιμό τους προκειμένου να διατηρηθεί η προπαγάνδα των κυρίαρχων μέσων.
Μερικοί υποστηρίζουν την εικασία ότι ορισμένα ΜΜΕ έχουν καταλήξει να ελέγχονται-ανήκουν σε μεγάλες ξένες πολυεθνικές, σε συγκεκριμένες ελίτ εγχώριες ή αλλοδαπές, καθώς και σε μυστικές εταιρίες που θέλουν να διατηρούν τον έλεγχο σε παγκόσμιο επίπεδο, υποδηλώνοντας ότι μπορεί αυτές να είναι Ιλουμινάτι, Μασόνοι κλπ.
Επίσης αρκετοί πιστεύουν την ακραία πιθανότητα ότι ορισμένα ΜΜΕ έχουν γίνει τα πιόνια σε μια τεράστια σκακιέρα την οποία διαχειρίζονται άνθρωποι που θέλουν να χειραγωγούν τον κόσμο σύμφωνα με τα συμφέροντα ενός απώτερου στόχου που είναι η εγκαθίδρυση μιας παγκόσμιας κυβέρνησης.
Για ορισμένους, φίμωση και προπαγάνδα, είναι ένα ζήτημα για το οποίο θα έπρεπε να επιληφθούν ελεγκτικοί μηχανισμοί αλλά και ο ΟΗΕ, μόνο που, κατά τη γνώμη τους, οι μηχανισμοί ελέγχονται από μυστικές εξουσίες ή κατευθυντήρια όργανα, ενώ ο ΟΗΕ προτιμά να προσπαθεί να βρίσκει λύσεις σε ουτοπικά θέματα.
Διαβάστε επίσης: Παγκόσμια Κυβέρνηση. Γιατί πολλοί Πιστεύουν ότι Προετοιμάζεται και Δρα Κρυφά
Αυτές οι τολμηρές σκέψεις, διαψεύδονται από το σύστημα ως παραπληροφόρηση και θεωρίες συνωμοσίας. Όμως, σε γενικές γραμμές, η διάψευση και ο περιορισμός της ελεύθερης διακίνησης ιδεών θα μπορούσε να είναι μια μορφή φίμωσης και προπαγάνδας.
Τρόποι Καταπολέμησης της Φίμωσης και της Προπαγάνδας
Οι κανονισμοί και οι ηθικές κατευθυντήριες γραμμές που διέπουν τους οργανισμούς μέσω της ενημέρωσης διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην αντιμετώπιση της φίμωσης και της προπαγάνδας. Όμως σε κάποιες ορισμένες περιπτώσεις οι επαγγελματικοί κώδικες δεοντολογίας και οι οδηγίες για την αντιμετώπιση φίμωσης και προπαγάνδας δεν εξυπηρετούνται αλλά διαμορφώνονται για να κάνουν ακριβώς το αντίθετο.
Η παιδεία και η κριτική σκέψη, όταν αρχίσουν να καλλιεργούνται ήδη από μικρή ηλικία, αποτελούν σημαντικά εργαλεία για την καταπολέμηση της φίμωσης και της προπαγάνδας στα μέσα επικοινωνίας, αλλά και γενικότερα στη χειραγώγηση της ζωής μας από γνωστούς, φίλους, συγγενείς κλπ.
Η εκπαίδευση του κοινού σε θέματα που τον αφορούν είναι απαραίτητη για να αναπτυχθεί η κριτική σκέψη και η ικανότητα να αναγνωρίζει πότε εφαρμόζεται φίμωση και προπαγάνδα. Πολλές φορές γίνεται τόσο κομψά και πειστικά που όταν διαπιστωθεί ότι τα έχουμε υποστεί, είναι πλέον πολύ αργά.
Οι πολίτες πρέπει να ενημερώνονται τακτικά για τις τεχνικές που εφαρμόζονται φίμωση και προπαγάνδα, οι οποίες αναβαθμίζονται συνεχώς ανάλογα με την εποχή και τα γεγονότα, προκειμένου να μην αναγνωριστούν από τον κόσμο ώστε να εξακολουθούν να επηρεάζουν, να ελέγχουν, να αναλύουν και να αξιολογούν την πληροφορία που θέλουν να φιμώσουν ή να προπαγανδίσουν.
Διαβάστε επίσης: Ηνωμένα Έθνη και Κορυφαίες Θεωρίες Συνωμοσίας
Επίσης, η υποστήριξη για ανεξάρτητες και ποικίλες πηγές μέσων είναι σημαντική για την προώθηση της ελευθερίας της έκφρασης και της πολυφωνίας, όχι μόνο στη δημοσιογραφία, αλλά και γενικότερα στην καθημερινότητα της ζωής μας.
Με την ύπαρξη πολλαπλών πηγών πληροφόρησης, οι πολίτες έχουν τη δυνατότητα να ενημερώνονται από διάφορες πλευρές και να αναπτύξουν μια πιο ολοκληρωμένη εικόνα όλων όσων προσπαθούν να τους παρουσιάσουν ως αληθινά και πραγματικά.
ενδεικτικά, με πληροφορίες από efsyn.gr, geopolitics.iisca.eu, thesafiablog.com
diadrastika / Image by ra2studio from depositphotos.com
