Αζτέκοι. Η αρχή και το τέλος μιας αυτοκρατορίας
Γράφει ο Σπύρος Μακρής
Βαθιά στην καρδιά της Μεσοαμερικής, ανάμεσα στα καταπράσινα τοπία και τα πανύψηλα βουνά, οι Αζτέκοι ανέβηκαν στην εξουσία και δημιούργησαν έναν από τους πιο συναρπαστικούς πολιτισμούς στην ιστορία.
Η αυτοκρατορία τους, γεμάτη με πλούσιες παραδόσεις, απίστευτη αρχιτεκτονική και δίψα για γνώση, γοήτευσε τον κόσμο. Όμως, όπως όλες οι μεγάλες αυτοκρατορίες, η βασιλεία τους έφτασε στο τέλος της, αφήνοντας πίσω μια κληρονομιά που εξακολουθεί να μας ιντριγκάρει μέχρι σήμερα.
Ο πολιτισμός των Αζτέκων
Ο πολιτισμός των Αζτέκων είχε την ταπεινή του αρχή τον 14ο αιώνα. Ο μύθος λέει ότι οι θεοί είχαν δώσει εντολή στους Αζτέκους να αναζητήσουν έναν μυθικό αετό σκαρφαλωμένο σε έναν κάκτο, καταβροχθίζοντας ένα φίδι.
Αυτό το θείο σημάδι επρόκειτο να είναι ο οδηγός τους στην ίδρυση της αυτοκρατορίας τους. Μετά από χρόνια περιπλάνησης, βρήκαν επιτέλους τη γη της επαγγελίας — την υπέροχη πόλη Tenochtitlan, τη σημερινή πόλη του Μεξικού.
Η Tenochtitlan ήταν ένα θαύμα μηχανικής και πολεοδομικού σχεδιασμού—μια πόλη χτισμένη σε ένα νησί στη μέση μιας λίμνης. Το περίπλοκο σύστημα καναλιών του, τα υδραγωγεία και τα πεζοδρόμια ανέδειξαν την αρχιτεκτονική ανδρεία των Αζτέκων.
Πανύψηλες πυραμίδες, στολισμένες με περίπλοκα γλυπτά και πολύχρωμες τοιχογραφίες, κυριαρχούσαν στον ορίζοντα, λειτουργώντας ως πνευματικά κέντρα για θρησκευτικές τελετές και θυσίες.
Λέγεται ότι μεγάλο μέρος του πολιτισμού τους είναι επηρεασμένο από τους Ολμέκους.
Διαβάστε επίσης: Ολμέκοι. O πρώτος μεγάλος πολιτισμός του Μεξικού
Οι Αζτέκοι και η Αυτοκρατορία τους
Στο αποκορύφωμά τους, οι Αζτέκοι και η Αυτοκρατορία τους εκτεινόταν σε τεράστιες περιοχές, καλύπτοντας το σύγχρονο Μεξικό, τμήματα της Κεντρικής Αμερικής και φθάνοντας ακόμη και σε περιοχές των σημερινών Ηνωμένων Πολιτειών.
Η κυριαρχία τους διατηρήθηκε μέσω ενός συνδυασμού στρατιωτικής ισχύος, στρατηγικών συμμαχιών και ενός πολύπλοκου συστήματος φόρου τιμής. Οι Αζτέκοι απαιτούσαν φόρο τιμής από τις κατακτημένες χώρες με τη μορφή αγαθών, τροφίμων, ακόμη και ανθρωποθυσιών, τροφοδοτώντας περαιτέρω τη δύναμη και τον πλούτο τους.
Λίγα χρόνια πριν από τη διακυβέρνησή τους από τον αυτοκράτορά τους τον Μοντεζούμα Β΄, οι Αζτέκοι ήδη εξαπλώνονται νότια, στις περιοχές των Μάγια.
Διαβάστε επίσης: Μάγια. Η Αινιγματική Καταγωγή των Ινδιάνων
Για την ισορροπία του σύμπαντος
Η θρησκεία έπαιξε κεντρικό ρόλο στην κοινωνία των Αζτέκων. Πίστευαν σε ένα πάνθεον θεών, καθένας από τους οποίους διέπει διαφορετικές πτυχές της ζωής. Τα τελετουργικά και οι τελετές τους ήταν περίτεχνα, που συχνά περιλάμβαναν μεγαλειώδεις πομπές, μουσική και χορό.
Το πιο εντυπωσιακό από αυτά τα τελετουργικά ήταν η ανθρωποθυσία. Οι Αζτέκοι πίστευαν ότι προσφέροντας το αίμα των αιχμαλώτων τους στους θεούς, θα εξασφάλιζαν ότι ο ήλιος θα ανατέλλει κάθε μέρα και θα διατηρούσε την ισορροπία του σύμπαντος.
Η άφιξη του Ισπανού κατακτητή
Ωστόσο, παρά τα εντυπωσιακά επιτεύγματά τους, η βασιλεία των Αζτέκων δεν θα διαρκούσε για πάντα. Το 1519, η άφιξη του Ισπανού κατακτητή Ερνάν Κορτές (Hernán Cortés) σηματοδότησε την αρχή του τέλους για την Αυτοκρατορία των Αζτέκων.
Η σύγκρουση μεταξύ των τεχνολογικά προηγμένων ισπανικών δυνάμεων και της γενναιότητας και της στρατιωτικής ισχύος των Αζτέκων ήταν αναπόφευκτη. Οι Αζτέκοι αρχικά μπέρδεψαν τον Cortes για τον θεό Quetzalcoatl που επέστρεφε, καλωσορίζοντας τον με ανοιχτές αγκάλες.
Δεν ήξεραν, δεν μπορούσαν να φανταστούν, ότι αυτή θα ήταν η αρχή της πτώσης τους.
Ξεκίνησε πόλεμο εναντίον των Αζτέκων
Τα επόμενα δύο χρόνια, οι ισπανικές δυνάμεις, με τη βοήθεια ιθαγενών συμμάχων που αγανακτούσαν με την κυριαρχία των Αζτέκων, διεξήγαγαν έναν βάναυσο πόλεμο εναντίον των Αζτέκων.
Ασθένειες, άγνωστα όπλα και συντριπτικοί αριθμοί οδήγησαν τελικά στην πτώση του Tenochtitlan το 1521. Η κάποτε πανίσχυρη Αυτοκρατορία των Αζτέκων έγινε ερείπια, οι ναοί της καταστράφηκαν και ο λαός της υποτάχθηκε στην ισπανική κυριαρχία.
Μια σημαντική πολιτιστική κληρονομιά
Η πτώση της Αυτοκρατορίας των Αζτέκων σήμανε το τέλος μιας εποχής, αλλά άφησε πίσω της μια σημαντική πολιτιστική κληρονομιά.
Σήμερα, θαυμάζουμε τα περίπλοκα έργα τέχνης τους, την προηγμένη κατανόηση της αστρονομίας και των μαθηματικών και το περίπλοκο σύστημα διακυβέρνησής τους. Οι συνεισφορές των Αζτέκων στην επιστήμη, τη γεωργία και την αρχιτεκτονική εξακολουθούν να μελετώνται και να τιμούνται.
Η άνοδος και η πτώση της Αυτοκρατορίας των Αζτέκων μας παραδίδουν επίσης τη θλιβερή διαπίστωση της παροδικότητας της εξουσίας και της πολυπλοκότητας της ανθρώπινης ιστορίας.
Από το ταπεινό ξεκίνημά τους μέχρι το τραγικό τους τέλος, οι Αζτέκοι άφησαν ανεξίτηλο σημάδι στον κόσμο. Η ιστορία τους είναι μια απόδειξη για τα ύψη που μπορούν να φτάσουν οι πολιτισμοί και τις δυνάμεις που μπορούν να τους συντρίψουν.
ενδεικτικά, με πληροφορίες από wikipedia.org
diadrastika / Image by fergregory from depositphotos.com
