Ο Πρώτος Ναός του Ορφέα. Σουφλί, Πρωτοκκλήσι
Γράφει ο Σπύρος Μακρής
Οι περισσότεροι θα έχουμε ακούσει την τεράστια λατρεία του Ορφέα προς την Ευρυδίκη ο οποίος έφτασε έως τον Κάτω Κόσμο για να την επαναφέρει στον κόσμο των ζωντανών. Φαντάζομαι, όμως, ότι ελάχιστοι έχουν ακούσει ότι υπάρχει ο πρώτος ναός του Ορφέα. Πόσο, μάλλον, για το μυστήριο που τον περιβάλει.
Ο πρώτος ναός του Ορφέα, βρίσκεται ψηλά στη βορειοανατολική Ελλάδα, σαν ακριτικός θεματοφύλακας στο νομαρχιακό διαμέρισμα Έβρου. Στη δημοτική ενότητα Ορφέα, στο Δήμο Σουφλί, βρίσκεται το Πρωτοκκλήσι. Εκατοντάδες φαντάροι, φρουροί των συνόρων, προστατεύουν εν αγνοία τους και ένα μυθολογικό μυστήριο.
Στη θέση ”παλεκκλήσια” υπάρχουν τα ερείπια ενός ναού του θεού Πλούτωνα που είναι γνωστός και ως Άδης. Αυτός λέγεται πως είναι ο πρώτος ναός του Ορφέα που έχτισε προς τιμή του θεού. Αν υποθέσουμε ότι υπάρχει κάποια αλήθεια στον μύθο, τότε θα μπορούσαμε να συμπεράνουμε πως η περιοχή κατοικείται ήδη από τα προϊστορικά χρόνια.
Διαβάστε επίσης: Κι αν Ορφέας και Όμηρος έζησαν 16.500 χρόνια πριν;
Σύμφωνα με ντόπιες πηγές, ο ναός έχει συληθεί κατά το πρόσφατο παρελθόν οπότε και εκλάπησαν από εκεί πολλά σημαντικά και μεγάλης αρχαιολογικής αξίας αντικείμενα. Ίσως και αγάλματα.
Αλλά, για ποιο λόγο χτίστηκε ο πρώτος ναός του Ορφέα; Και, ποιο μυστήριο και ποιο μυστικό μπορεί να κρύβει; Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή:
Ο Μύθος του Ορφέα και της Ευριδίκης
Σύμφωνα με τον μύθο, παλιά ζούσε ένας ταλαντούχος μουσικός, ο Ορφέας μαζί με την αγαπημένη του Ευρυδίκη. Ο έρωτάς τους ήταν ένα άνθος ομορφιάς, μια μελωδία που αντηχούσε σε όλα τα βουνά και τις κοιλάδες. Ήταν αχώριστοι. Οι καρδιές τους μπλεγμένες σαν τις αρμονίες που δημιουργούσαν μαζί.
Μια μοιραία μέρα, χτύπησε η τραγωδία. Η Ευρυδίκη, ενώ έκανε βόλτα στο δάσος, δαγκώθηκε από ένα δηλητηριώδες φίδι και υπέκυψε στο δηλητήριο. Ο Ορφέας ήταν συντετριμμένος, η καρδιά του έγινε χίλια κομμάτια. Περιπλανήθηκε απαρηγόρητος στα βουνά, θρηνώντας την απώλειά της σε κάθε του βήμα, συνθέτοντας και παίζοντας θλιμμένες μελωδίες.
Ο Πρώτος Ναός του Ορφέα
Μέσα στη θλίψη του, ο Ορφέας αναζήτησε παρηγοριά στους ναούς των θεών. Ανακάλυψε ότι ο Άδης, ο κυβερνήτης του Κάτω Κόσμου, είχε τη δύναμη να φέρει πίσω τις ψυχές των νεκρών, αλλά μόνο εάν δεχόταν την κατάλληλη πειθώ.
Αποφασισμένος να επανενωθεί με την αγαπημένη του, ο Ορφέας έκανε όρκο στον Άδη: θα έχτιζε έναν ναό προς τιμήν του και θα κατέβαινε στον Κάτω Κόσμο για να παρακαλέσει την επιστροφή της Ευρυδίκης.
Ο Ορφέας έριξε το αίμα της καρδιάς του και έχυσε την ψυχή του στην κατασκευή του ναού. Κάθε πέτρα ήταν μια απόδειξη της αθάνατης αγάπης του για την Ευρυδίκη. Έτσι, χτίστηκε ο πρώτος ναός του Ορφέα, αφιερωμένος στον Πλούτωνα-Άδη.
Οι θεοί, ο Άδης και η Περσεφόνη, συγκινημένοι από την αφοσίωσή του, του επέτρεψαν να περάσει στον Κάτω Κόσμο. Οπλισμένος μόνο με τη λύρα του, ο Ορφέας ταξίδεψε στα σκοτεινά βάθη, ενώ η μουσική του αντηχούσε μέσα στην απόκοσμη σιωπή.
Με μια καρδιά γεμάτη ελπίδα
Τελικά, στάθηκε μπροστά στον πανίσχυρο θρόνο του Άδη, με τη λύρα του στο χέρι. Ο Ορφέας έπαιζε μια στοιχειωμένη μελωδία, κάθε νότα τραβούσε τις χορδές της καρδιάς του θεού του Κάτω Κόσμου. Ο Άδης, συγκινημένος από την ομορφιά της μουσικής, δέχτηκε να ικανοποιήσει το αίτημα του Ορφέα.
Αλλά υπήρχε μια προϋπόθεση: ο Ορφέας δεν έπρεπε να γυρίσει το κεφάλι του για να κοιτάξει την Ευρυδίκη μέχρι να φτάσουν και οι δύο στην επιφάνεια, αλλιώς θα χανόταν για πάντα από αυτόν. Με μια καρδιά γεμάτη ελπίδα, ο Ορφέας συμφώνησε και ξεκίνησε την ανάβασή του, με την Ευρυδίκη να ακολουθεί πίσω του.
Διαβάστε επίσης: Εσταυρωμένος Ορφέας επί Άγκυρας, θρυλικό εύρημα
Καθώς διάβαιναν το δρόμο τους μέσα από δόλια μονοπάτια και κάθε βήμα τους έφερνε πιο κοντά στον κόσμο των ζωντανών, η αμφιβολία μπήκε στο μυαλό του Ορφέα. Η λαχτάρα να δει την αγαπημένη του για άλλη μια φορά έγινε αφόρητη και δεν μπόρεσε να αντισταθεί στη συντριπτική επιθυμία να κοιτάξει πίσω.
Μια ασυγχώρητη στιγμή
Μια ασυγχώρητη στιγμή ήταν αρκετή: Έριξε μια φευγαλέα ματιά πίσω στην Ευρυδίκη. Άμεσα, τα χαρακτηριστικά της ξεθώριασαν στις σκιές. Χάθηκε μια για πάντα από αυτόν, καταδικασμένη να μείνει στον Άδη.
Ο Ορφέας ούρλιαξε με αγωνία, η μουσική του μετατράπηκε σε ένα πένθιμο μαρτύριο που αντηχούσε στον Κάτω Κόσμο και που έφτανε ως τον πάνω κόσμο και ακόμα παραπέρα.
Συντετριμμένος, ο Ορφέας επέστρεψε στην επιφάνεια μόνος, με την ψυχή του για πάντα σημαδεμένη από την απώλεια της αγαπημένης του. Από εκείνη την ημέρα, η μουσική του κρατούσε μια πινελιά θλίψης, μια μελαγχολική υπενθύμιση της αγάπης που είχε χάσει.
Και έτσι, ο θρύλος του Ορφέα και της Ευρυδίκης έζησε σε μια ιστορία αγάπης, απώλειας και των συνεπειών του να υποκύπτεις σε κάποιον πειρασμό.
Οι συναρπαστικές μελωδίες της λύρας του Ορφέα συνεχίζουν να αιχμαλωτίζουν τις καρδιές όσων τις ακούνε, μια απόδειξη της διαρκούς δύναμης της αληθινής αγάπης και της τραγωδίας που μπορεί να πλήξει όσους παραπαίουν στην αφοσίωσή τους.
Η σπηλιά με υπόγεια κατάβαση
Αν πιστέψουμε την παράδοση, τότε, ο πρώτος ναός του Ορφέα, κρύβει ένα μεγάλο μυστικό και ένα μεγάλο μυστήριο. Κάτω από το ναό υπάρχει μια σπηλιά με υπόγεια κατάβαση που οι υπόγειες διαβάσεις της οδηγούν τον Κάτω Κόσμο. Εκεί που έφτασε ο Ορφέας για να παραλάβει την Ευρυδίκη και να την φέρει πίσω στην επιφάνεια, στον κόσμο των ζωντανών.
Μυστήριο κάτω από τον πρώτο ναό του Ορφέα
Άραγε, θα μπορούσε να υπάρχει κάτι τέτοιο, αυτή η υπόγεια διάβαση; Και πόσο βαθιά από την επιφάνεια θα μπορούσε να φτάνει; Κι αν πράγματι υπάρχει, τι το ιδιαίτερο θα μπορούσε να παρουσιάζει; Γιατί να επιλέχθηκε από τον Ορφέα – ή από τον μύθο του Ορφέα – αυτό το υπόγειο σπήλαιο για να φτάσει έως εκεί που ήθελε; Γιατί όχι κάποιο άλλο σπήλαιο; Υπάρχει, άραγε, κάποιο μυστήριο κάτω από τον πρώτο ναό του Ορφέα;
Διαβάστε επίσης: Η Κρυφή Σημασία του Ο (Όμικρον) και ο Ορφέας
Ορισμένοι αναφέρονται σε παράξενα φαινόμενα στην περιοχή, όπως απόκοσμοι ήχοι. Όμως άλλοι τα αποδίδουν στα σφυρίγματα των ανέμων και στη φαντασία. Ίσως, κάποτε να λάβουμε απαντήσεις σε όλα αυτά τα ερωτήματα: Όταν η αρχαιολογική σκαπάνη απομακρύνει την πρώτη φτυαριά για να τον αναδείξει, θα μάθουμε αν υπάρχει κάτι ενδιαφέρον κάτω από την επιφάνεια αυτού που θεωρείται ως ο πρώτος ναός του Ορφέα.
diadrastika / Image by photocosma from depositphotos.com
