Κετζαλκόατλ
Image by arqramos from depositphotos

Κετζαλκόατλ το Φτερωτό Φίδι. Σόλοτλ, ο Φέρων τη Φωτιά
Γράφει ο Σπύρος Μακρής

Κατά τη διάρκεια της ιστορίας, αμέτρητοι θρύλοι και μύθοι έχουν αιχμαλωτίσει τη φαντασία μας, προσφέροντας ματιές στους αρχαίους πολιτισμούς και τις πεποιθήσεις τους. Ανάμεσα σε αυτές τις σαγηνευτικές ιστορίες είναι οι συναρπαστικές ιστορίες του Κετζαλκόατλ (Quetzalcoatl), του φτερωτού φιδιού και του Σόλοτλ (Solotl ή Xolotl), της μυθικής φιγούρας που χάρισε φωτιά στην ανθρωπότητα.

Ελάτε μαζί μας σε αυτό το συναρπαστικό ταξίδι καθώς εμβαθύνουμε στις μυστηριώδεις σφαίρες αυτών των θρυλικών όντων, εξερευνώντας τη σημασία τους και ξετυλίγοντας τη σοφία που κατέχουν.

Κετζαλκόατλ, το «Φτερωτό Φίδι»

Ο Κετζαλκόατλ, που συχνά αναφέρεται ως το «Πολύτιμο ή Φτερωτό Φίδι», ήταν μια από τις πιο σεβαστές θεότητες στη μεσοαμερικανική μυθολογία. Οι Μάγια τον αποκαλούν Κουκουλκάν.

Αυτή η συναρπαστική φιγούρα προέρχεται από τον πολιτισμό των Αζτέκων, αλλά λατρεύτηκε από πολλούς άλλους αρχαίους πολιτισμούς, συμπεριλαμβανομένων των Μάγια και των Τολτέκων. Απεικονίζεται ως φτερωτό φίδι με λαμπερό φτέρωμα.

Διαβάστε επίσης: Μάγια. Η Αινιγματική Καταγωγή των Ινδιάνων

Ο Κετζαλκόατλ συμβόλιζε διάφορες πτυχές της ζωής, συμπεριλαμβανομένης της δημιουργίας, της γνώσης και της σοφίας.

Σύμφωνα με τους θρύλους, ο Κετζαλκόατλ πιστεύεται ότι ήταν ο δημιουργός της ανθρωπότητας και ο φύλακας της ισορροπίας της ζωής. Γι αυτό και ως θεός του ουρανού αλλά και ως ο σοφός δημιουργός των νόμων, έλαβε μέρος στη δημιουργία και την καταστροφή του κόσμου.

Την καταστροφή και επαναδημιουργία του κόσμου υποδηλώνεται ότι κάνει και ο Δίας της ελληνικής μυθολογίας, σε ότι αφορά τουλάχιστον δύο από τα Πέντε Γένη του Ησιόδου. Αυτή η τάση παρατηρείται και σε άλλους μύθους της παγκόσμιας μυθολογίας.

Η καλοπροαίρετη φύση του Κετζαλκόατλ και η επιθυμία του να καθοδηγήσει την ανθρωπότητα τον οδήγησαν να μεταδώσει πολύτιμες γνώσεις και τέχνες στους λατρευτές του. Οι Αζτέκοι θεωρούσαν τον Κετζαλκόατλ ως τον φέροντα πολιτισμό, αποδίδοντας την εφεύρεση της γεωργίας, του ημερολογιακού συστήματος, ακόμη και της γραφής, στη σοφία του.

Σόλοτλ, ο θεός που έφερε τη φωτιά στην ανθρωπότητα

Στην ανθολογία της μεσοαμερικανικής μυθολογίας, ο Σόλοτλ ήταν δίδυμος αδελφός του Κετζαλκόατλ. Αναδεικνύεται ως κεντρικός χαρακτήρας, σεβαστός για τον ρόλο του ως ο θεός που έφερε τη φωτιά στην ανθρωπότητα.

Ανάμεσα σε άλλες ιδιότητες ο Σόλοτλ ήταν επίσης δημιουργός την ανθρωπότητας. Μπορούσε να κατεβαίνει στον Κάτω Κόσμο (όπως έκανε και ο Κετζαλκόατλ) ή ήταν κάτι αντίστοιχο του Άδη, γι’ αυτό και έφερε τη φωτιά από τον κόσμο των νεκρών.

Ας θυμηθούμε ότι με βάση τη δική μας παράδοση, ήταν ο Προμηθέας που έφερε τη φωτιά στους ανθρώπους – αλλά όχι από τον Κάτω Κόσμο. Επίσης, ήταν και δημιουργός των ανθρώπων.

Διαβάστε επίσης: Ο Προμηθέας Αποκαλύπτει Πως και Γιατί Έφτιαξε τους Ανθρώπους

Ο Σόλοτλ απεικονίζεται ως σκελετός αλλά συνήθως έχει μια φιγούρα ανθρώπου με κεφάλι που μοιάζει με σκύλο. Σε αυτό το σημείο έρχονται ορισμένοι νεομυθολόγοι και προτείνουν ότι λόγω του κεφαλιού από σκύλο, ο Σόλοτλ σχετίζεται με τον Σείριο που βρίσκεται στον αστερισμό του Μεγάλου Κυνός (Σκύλου). Επίσης δεν θεωρούν τυχαίο πως ο αναγραμματισμός της αγγλικής λέξης για τον σκύλο “dog”, είναι “god” δηλαδή “θεός”.

Ίσως, είναι σημαντικό να σημειώσουμε πως ο Άνουβις, μία αιγυπτιακή θεότητα με κεφάλι σκύλου, σχεδόν ταυτίζεται με τον Ερμή ως ψυχοπομπός. Γενικότερο, οι Αιγύπτιοι θεοί υπονοείται να έχουν σημαντική σχέση με τον Σείριο, ειδικότερα ο Όσιρις που θεωρείται αναγραμματισμός του.

Τα παραπάνω δεν σημαίνουν απαραίτητα κοινούς παρονομαστές, ωστόσο υποδηλώνουν κάποιες ενδιαφέρουσες ομοιότητες μεταξύ πολιτισμών που είναι πιθανό να μην συναντήθηκαν ποτέ, λόγω της γεωγραφικής τους απόστασης.

Όμως, για να επανέλθουμε στο θέμα: Η μεγάλη σημασία του Σόλοτλ έγκειται στη συσχέτισή του με το ιερό στοιχείο της φωτιάς. Οι αρχαίες ιστορίες αφηγούνται το θαρραλέο ταξίδι του στον κάτω κόσμο, όπου με επιτυχία τη φωτιά από τους νεκρούς, χαρίζοντας την στην ανθρωπότητα και αλλάζοντας για πάντα την πορεία του πολιτισμού.

Κετσαλκοάτλ και Σολότλ, η βαθιά συμβολική σημασία

Πέρα από τις ατομικές τους ιστορίες, οι ιστορίες των Κετσαλκοάτλ και Σολότλ έχουν βαθιά συμβολική σημασία στους μεσοαμερικανικούς πολιτισμούς.

Η διπλή φύση του Κετζαλκόατλ, που αντιπροσωπεύει τόσο τη δημιουργία όσο και την καταστροφή, αντικατοπτρίζει τον αιώνιο κύκλο της ζωής, του θανάτου και της αναγέννησης. Η σύνδεσή του με το φτερωτό φίδι συμβολίζει την ενοποίηση του ουρανού και της γης, του πνευματικού και του υλικού πεδίου.

Από την άλλη πλευρά, το δώρο της φωτιάς του Σόλοτλ σηματοδοτεί μια κομβική στιγμή στην ανθρώπινη ιστορία, που στιγματίζει την αυγή του πολιτισμού και την απόκτηση ενός μεταμορφωτικού εργαλείου που επέτρεψε την πρόοδο και την ανάπτυξη.

Η φωτιά έγινε ενσάρκωση γνώσης, ζεστασιάς και φώτισης, συνδεδεμένη για πάντα με την καλοπροαίρετη πράξη του Σόλοτλ.

Παράθυρα στο παρελθόν

Οι μύθοι του Κετζαλκόατλ και του Σόλοτλ συνεχίζουν να τραβούν την προσοχή μας και τη φαντασία μας, προσφέροντας μια ματιά στην, πλούσια σε εικόνες, μεσοαμερικανική μυθολογία.

Αυτά τα μυθικά όντα έχουν βαθιά σημασία, συμβολίζοντας τον αιώνιο χορό ανάμεσα στη δημιουργία και την καταστροφή, τη γνώση και την άγνοια, και την αρμονική σχέση μεταξύ της ανθρωπότητας και του θείου.

Καθώς βυθιζόμαστε στη λαογραφία και τους θρύλους των αρχαίων πολιτισμών, κερδίζουμε μια βαθύτερη εκτίμηση για τη σοφία και την κληρονομιά που περνάνε από γενιά σε γενιά.

Ο Κετζαλκόατλ, το φτερωτό φίδι, και ο Σόλοτλ, ο δότης της φωτιάς, μας θυμίζουν τη διασύνδεση όλων των πραγμάτων και τη βαθιά επίδραση που είχαν αυτά τα μυθικά όντα στην κατανόησή μας για τον κόσμο.

Λοιπόν, ας αγκαλιάσουμε την κληρονομιά των Κετζαλκόατλ και Σόλοτλ, εκτιμώντας τις ιστορίες τους ως παράθυρα στο παρελθόν και ως υπενθύμιση της απίστευτης ανθρώπινης ικανότητας να δημιουργεί, να μαθαίνει και να εξελίσσεται.

ενδεικτικά, με πληροφορίες από wikipedia.org και wikipedia.org
diadrastika / Image by arqramos from depositphotos.com