Υπερίων: Ο Θέτων σε Κίνηση
Γράφει ο Σπύρος Μακρής
«Για τον Υπερίωνα λένε πως την κίνηση του ήλιου, της σελήνης και των υπολοίπων αστεριών, καθώς και τις εποχές που προκαλούνται απ’ αυτά, πρώτος κατανόησε με την επιμέλεια και την παρατηρητικότητά του και τα δίδαξε στους άλλους, προκειμένου να τα μάθουν, γι’ αυτό και ονομάστηκε πατέρας τούτων των σωμάτων, σαν να γέννησε την θεωρία περί αυτών και την φύση τους». (Διόδωρος Σικελιώτης Ε΄ 67, 1)
Τα λόγια αυτά δίνουν στον Υπερίωνα υπόσταση ανθρώπινη ή κάποιας υπέρτατης οντότητας (ή και θεού) ο οποίος μπορεί να επικοινωνεί με τους ανθρώπους. Μάλιστα ο Ορφέας φαίνεται να παραδέχεται πως ο Υπερίωνας του δίδαξε «θεογονία» και «κοσμογονία» (απόσπασμα Ι Β΄8 (61)).
Ωστόσο, αν αναλύσουμε ετυμολογικά τον Υπερίωνα, ενδέχεται να αντιληφθούμε πως ο Διόδωρος απέκρυπτε την πραγματική σημασία του Υπερίωνα (ή δεν την γνώριζε καν).
«Υπερίων» , ενδεχομένως προέρχεται από:
«υπέρ» και «ιών». Όλο μαζί σημαίνει: ο υπερ άνω ημών, δηλαδή ο πορευόμενος και αυτός που περιπολεί επί του κόσμου «ιώ», προστακτική του ιάομαι = θεραπεύω, περιποιούμαι. Γιατρεύω, αλλά και επανορθώνω, διορθώνω, επισκευάζω.
«ιώ» εκ του «ίημι» = στέλνω, αποστέλλω μακράν, εξαποστέλλω, απολύω / θέτω (κάτι) σε κίνηση, / για ήχους-κύματα = εκπέμπω / γενικώς = θέτω, τοποθετώ.
Ο Υπερίων, λοιπόν, είναι ένας Τιτάνας που εκδηλώνεται «από ψηλά» (λαμβάνοντας ως σημείο αναφοράς την επιφάνεια της γης), και θέτει σε κίνηση κάτι. Όπως ο Έρως, έθεσε σε κίνηση το Σύμπαν, ο Υπερίων θέτει κι αυτός σε κίνηση «πράγματα» ή και «καταστάσεις», προφανώς, σε μικρότερο (τοπικό) επίπεδο. Αυτά που «κινητοποιεί» ο Υπερίων εξαπλώνονται προς κάθε κατεύθυνση (αφού ο χώρος είναι μία προέκταση της σφαίρας).
Δεν είναι σαφές ούτε εύκολο να υποθέσουμε τι «θέτει σε κίνηση» ο Υπερίων. Μπορούμε όμως να υποθέσουμε από τα λόγια του Διόδωρου Σικελιώτη: «θέτει σε κίνηση» τους πλανήτες, τον ήλιο, την σελήνη και τα αστέρια. Μπορούμε, ίσως, αυθαίρετα να συμπεράνουμε πως ο Υπερίων είναι μία δύναμη, ενέργεια, ή νόμος που εφορεύει στην δική μας «γωνιά» του διαστήματος.
Ο Ορφέας, λοιπόν, γνώριζε πολύ καλά πως ο Υπερίων είναι μία ενέργεια ή δύναμη (ή ένας νόμος) που η αντίληψή του, η γνώση του (η επιστήμη του) έγινε γνωστή στον Ορφέα και μέσω αυτής διδάχτηκε όλα τα υπόλοιπα ως συμπεράσματα η/και συνέπειες της «δυναμικής» του Υπερίωνα (όπως, περίπου, και ο Νεύτωνας αντιλήφθηκε την βαρύτητα χάρη στο μήλο που έπεσε στο κεφάλι του).
Απόγονος του Υπερίωνα και της Θείας (ένα από τα ζευγάρια δυνάμεων που δημιούργησε η Ευρυνόμη) είναι ένας ακόμα Τιτάνας, ο Ήλιος (η ρίζα του ονόματός του είναι «ελ» = φως).
Παραδόξως, και σύμφωνα με την μυθολογία μας, ο αδελφός του Κρόνου, ο Υπερίωνας, άλλες φορές ταυτίζεται και άλλες διαχωρίζεται με τον Ήλιο. Ίσως, λοιπόν, κάπου εκεί να υπάρχει κάτι ακόμα που δεν μπορούμε να υποθέσουμε με ενδείξεις, αλλά μόνο με την φαντασία μας.
Με βάση την φαντασία μας θα μπορούσαμε να ταυτίσουμε τον Υπερίωνα με το κέντρο του γαλαξία μας (με το οποίο κέντρο –μία άλλη σύγχρονη θεωρία – θέλει την Γη να ευθυγραμμίζεται και να λούζεται από γονιμοποιά φωτόνια το 2012).
diadrastika / Image by Carroll MacDonald from Pixabay
