Η Αντιστροφή των Μαγνητικών Πόλων της Γης Πλησιάζει
Image credit - ESA/DTU Space

Η Αντιστροφή των Μαγνητικών Πόλων της Γης Πλησιάζει

Γράφει ο Σπύρος Μακρής

Τα τελευταία 20 εκατομμύρια χρόνια οι μαγνητικοί πόλοι της Γης έχουν αντιστραφεί γύρω στις 100 φορές. Σε κάθε μία από αυτές τις στιγμές, στην  μαγνητόσφαιρα πήρε μια χιλιετία για να αναπροσαρμοστεί. Και προφανώς, δεν είμαστε πολύ μακριά από την επόμενη αναστροφή.

Τις τελευταίες δεκαετίες υπήρξαν σαφείς ενδείξεις ότι το μαγνητικό πεδίο της Γης εξασθενεί και ότι κατευθύνεται προς την επόμενη αναστροφή των πόλων της. Στην πραγματικότητα, υπάρχουν ενδείξεις που δείχνουν ότι δεν είναι κάτι που θα συμβεί τα επόμενα εκατομμύρια χρόνια ή χιλιετίες, αλλά πολύ πιο γρήγορα. Αλλά πριν από αυτό, οι συνέπειες μπορεί να είναι χειρότερες από την ίδια την αναστροφή. Ας τα δούμε πιο αναλυτικά:

«Το γήινο μαγνητικό πεδίο έχει μειωθεί κατά τα τελευταία 3.000 χρόνια,» είπε στο περιοδικό Horizon, ο Δρ. Nicolas Thouveny, ερευνητής στο
European Centre for Research and Teaching of Environmental Geosciences  (CEREGE) στη Γαλλία. “Εάν συνεχίσει να πέφτει σε αυτό το ρυθμό, σε λιγότερο από μια χιλιετία θα είμαστε σε μια κρίσιμη περίοδο.”

Υπάρχει “πολύς” χρόνος, αλλά οι συνέπειες θα μπορούσαν να είναι τρομερές. Πρώτον, θα χάναμε τους δορυφόρους επικοινωνίας από τις μακρινές τροχιές. Στη συνέχεια, θα ήταν αδύνατο να δημιουργηθεί επικοινωνία με αστροναύτες και δορυφόρους χαμηλής τροχιάς. Τέλος, όταν η Γη θα είναι ήδη σε μια νέα «Λίθινη Εποχή» χωρίς δορυφόρους, οι κοσμικές ακτίνες θα αρχίσουν να βομβαρδίζουν κάθε τι στο πρόσωπο της Γης.

Ο Thouveny είναι ένας από τους επιστήμονες που προσπαθούν να καταλάβουν πότε θα συμβεί και ποια θα είναι τα φαινόμενα αυτού του φαινομένου της μαγνητικής αναστροφής. Στην πραγματικότητα, είναι ένας από τους κύριους ερευνητές του έργου EDIFICE, το οποίο από το 2014 διερευνά την ιστορία της μαγνητόσφαιρας.

Τα δεδομένα των ιζημάτων που βρίσκονται κάτω από το ωκεάνιο δάπεδο κρύβουν την απάντηση. Στο εσωτερικό υπάρχουν μαγνητισμένα ορυκτά που καταγράφουν παλιές αναστροφές του μαγνητικού πεδίου. Χάρη στη μελέτη αυτών των “μαρτύρων”, οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι οι αντιστροφές μαγνητικού πεδίου εμφανίζονται όταν η μαγνητόσφαιρα εξασθενεί κατά 90%. 

Όταν φτάσει αυτή η κατάσταση, το πεδίο είναι τόσο εξασθενημένο που επιτρέπει την επίδραση, στην επιφάνεια, των κοσμικών ακτίνων, των σωματιδίων υψηλής ενέργειας από πολύ βίαια γαλαξιακά φαινόμενα, όπως τα σουπερνόβα.

Η τελευταία μαγνητική αναστροφή συνέβη πριν από 772.000 ή 774.000 χρόνια. Από τότε, το μαγνητικό πεδίο της Γης έχει αποδυναμωθεί σε μεγάλο βαθμό 15 φορές, αλλά ποτέ δεν έφτασε στο όριο. Σε κάθε μια από αυτές τις περιπτώσεις, οι πόλοι δεν αντιστρέφονται, αλλά το πεδίο είναι τόσο αδύναμο που χάνει την “αδιαπερατότητα” του. 

Την τελευταία φορά που συνέβη αυτό ήταν πριν από 40.000 χρόνια. Και τα στοιχεία δείχνουν ότι η Γη πλησιάζει ξανά αυτό το σημείο.

Στην πραγματικότητα, έχει ήδη αρχίσει να ανιχνεύονται προβλήματα που προκαλούνται από την αποδυνάμωση του μαγνητικού πεδίου. Σε μια μεγάλη περιοχή που βρίσκεται στον Ατλαντικό Ωκεανό, μεταξύ των ακτών της Νότιας Αμερικής και της Αφρικής, υπάρχει μια τεράστια μαγνητική ανωμαλία κατά την οποία το πεδίο είναι τρεις φορές ασθενέστερο από ό, τι στους πόλους. Ονομάζεται South Atlantic Anomaly (SAA) και στα ελληνικά: Νότια Ατλαντική Ανωμαλία και μπορείτε να την δείτε στην φωτογραφία 
από την ESA/DTU Space, επάνω, το σκούρο μπλε χρώμα.

Διαβάστε επίσης: Βρέθηκε το Διαστημικό Τρίγωνο των Βερμούδων. Η Στύγα από όπου Κατέβαιναν οι Θεοί;

«Αυτή είναι μια περιοχή όπου οι δορυφόροι υποφέρουν από ηλεκτρονικές αποτυχίες, λόγω των επιπτώσεων των κοσμικών ακτίνων», δήλωσε ο Chris Finlay, ερευνητής στο Τεχνικό Πανεπιστήμιο της Δανίας (DTU), ο οποίος μελετά αυτήν την ανωμαλία με στοιχεία από διάφορους δορυφόρους, στο πλαίσιο του σχεδίου CoreSat. 

“Και δεν καταλαβαίνουμε από πού προέρχεται αυτή η περιοχή, τι παράγει ή πώς θα μπορούσε να αλλάξει στο μέλλον”. Η Νότια Ατλαντική Ανωμαλία ανακαλύφθηκε το 1950 και από τότε, έχει παρατηρηθεί ότι αποδυναμώνεται. Κανείς δεν μπορεί να δώσει μια πειστική εξήγηση για το γιατί συμβαίνει ή τι θα συμβεί στο μέλλον.

Όλα δείχνουν ότι η Νότια Ατλαντική Ανωμαλία είναι σαν ένα προμήνυμα για το τι θα φέρει το μέλλον. 

Εάν η σημερινή τάση εξασθένησης συνεχιστεί, οι επιστήμονες έχουν επισημάνει ότι το μαγνητικό πεδίο της Γης θα μπορούσε να αντιστραφεί σε μία ή δύο χιλιετίες. Αλλά, πριν από αυτό, η μαγνητόσφαιρα θα συνεχίσει να εξασθενεί και σε έναν αιώνα θα μπορούσε να προκαλέσει πολύ σοβαρά προβλήματα στις επικοινωνίες.

“Αυτή η πτώση του μαγνητικού πεδίου είναι πολύ πιο σημαντική από την αναστροφή”, δήλωσε ο Nicolas Thouveny. “Ως εκ τούτου, είναι πολύ σημαντικό να καταλάβουμε εάν το σημερινό μαγνητικό πεδίο θα πέσει στο μηδέν τον επόμενο αιώνα, γιατί στην περίπτωση αυτή θα πρέπει να προετοιμαστούμε”.

diadrastika.com